تفرش یکی از دیدنی ترین شهرهای استان مرکزی به شمار می رود
ایسنا/ براساس آخرین گزارش های منتشر شده، تفرش یکی از دیدنی ترین شهرهای استان مرکزی به شمار می رود.
شهر تفرش با حدود 16 هزار نفر جمعیت در 90 کیلومتری اراک، مرکز استان مرکزی قرار گرفته است.
پیشینه این منطقه به دوران پیش از اسلام باز می گردد که با نام "گبرش" شناخته میشد و بعدها به تفرش تغییر نام داد.
این منطقه به دلیل قرار گرفتن در بین رشته ها کوههای زیبا، دارای آب و هوایی مطبوع و روستاهایی بکر است که برخی از این روستاها همچون طاد، نقوسان، دلارام و ... تحت عنوان روستاهای نمونه گردشگری معرفی شده اند. از شهر تفرش به دلیل برخورداری از درختان و باغات شهری تحت عنوان باغ شهر یاد می شود و خوشبختانه هنوز باغات این شهر به خوبی حفظ شده اند.
تفرش بواسطه قدمت خود ابنیه تاریخی بسیاری را در خود جای داده است که از مهمترین آنها میتوان به مجموعه تاریخی شش ناو، تکیه زاغرم، آب انبار بلور، شهر زیرزمینی تفرش و ... اشاره کرد، این ابنیه نشان از ریشه دار بودن تاریخ در این سرزمین دارد.
یکی از خاص ترین مجموعه های تاریخی شهر تفرش، مجموعه شش ناو است که شامل بخش های مختلفی همچون قنات مربوط به دوره سلجوقی، تکیه و حمام مربوط به دوره قاجار، مسجد مربوط به اوایل دوره قاجار و مسجد تابستانی با قدمت 100 سال می شود و در واقع قنات، قدیمی ترین بخش این مجموعه بشمار می رود. این مجموعه هفت قسمت دارد که آخرین قسمتی که به ثبت ملی رسیده، چنار شش ناو است که حدود 700 سال سن دارد.
به گفته سید مهدی رحیمی، کارشناس میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی تاکنون طی چندین مرحله مرمت این مجموعه به انجام رسیده که شامل مرمت و کف سازی تکیه، حمام و مسجد تابستانی بوده است.
در حال حاضر تکیه شش ناو برای مجالس شبیه خوانی و تغزیه استفاده می شود، اما مسجد تابستانی کاربری خاصی ندارد و به عنوان یک عنصر تاریخی در معرض بازدید قرار دارد. حمام مجموعه نیز دچار تغییر کاربری شده و در حال حاضر به عنوان زورخانه مورد استفاده قرار گرفته است و روزهای پنجشنبه ورزش های باستانی در آن برگزار می شود.
قنات شش ناو که در گذشته آب آن از طریق ناودان به شش قسمت مساوی برای مصرف شرب و آبیاری اراضی کشاورزی تقسیم میشد نیز همچنان طبق روال گذشته جاریست، میزان دبی قنات کم نشده است البته در فصول کم آبی قدری دبی کاهش می یابد، اما محسوس نیست و به دلیل اینکه هیچگاه نسبت به لایروبی آن کوتاهی نشده است، وضعیت آبی آن مناسب است و هیچ مشکلی ندارد.
یکی از شاخص ترین و جذاب ترین جاذبه های گردشگری و تاریخی شهر تفرش که اخیرا مورد کاوش و بهره برداری قرار گرفته، شهر زیرزمینی تفرش است که هنوز نام مشخصی برای خود ندارد و قدمت آن به 400 سال پیش باز می گردد. این شهر در منطقه ترخوران تفرش واقع شده و کاوش آن در سال 98 کلید خورد. مساحت آن حدود 150 هکتار تخمین زده می شود که در این صورت میتوان از دستکند تفرش به عنوان بزرگترین شهر زیرزمینی ایران و حتی خاورمیانه نام برد.
تاکنون دو مرحله کاوش دو فضای حدود 400 متری در این مجموعه انجام شده است. در طول پروژه تعدادی سفال، پی سوز و استخوان، هاون سنگی و آثار حیات کشف شده و تا این مرحله از کاوش نیز قدمت این شهر مربوط به دوره سلجوقیان تخمین زده شده است.
این دستکند سه طبقه است و به گفته کارشناس میراث فرهنگی، هر طبقه از این شهر زیرزمینی به صورت عمدی پر شده و تا دو سال پیش نیز در زیر زمین مدفون باقی مانده بود.
تکیه زاغرم که در محله زاغرم تفرش واقع شده نیز دیگر جاذبه شهر تفرش بشمار می رود.
علت نامگذاری این تکیه وجود زاغه های زیرزمینی بسیار در این منطقه از تفرش است و مصداق این زاغه ها وجود شهر زیرزمینی تفرش است که سال گذشته مورد کاوش و نمایش قرار گرفت.
قدمت تکیه زاغرم به دوره صفوی و دوره قاجار بازمی گردد و با 150 ساله خود، یکی از قدیمی ترین تکیه های کشور بشمار می رود و در سال 1378 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
در معماری تکیه از خشت، کاهگل و تیرهای چوبی استفاده شده است، علم تکیه چوبی و دارای دو دست است و به گفته ابراهیم شعبانی مسئول تکیه، قدیمی ترین علم تفرش به شمار می رود که ساخت آن به 1204 هجری قمری باز می گردد و در ماه محرم سه روز علم گردانی عصر تاسوعا و صبح و عصر عاشورا انجام می شود.
این تکیه یک آب انبار دارد که به موزه مردم شناسی تبدیل شده است.
جاذبه های تاریخی تفرش تمامی ندارد و مسلما چیزی جز دیدن از نزدیک این زیبایی ها نمی تواند اثبات کننده این مدعا باشد، بویژه اینکه در کنار این جاذبه های تاریخی، جاذبه های طبیعی این منطقه نیز دیدنی است.
تفرش روستاهای گردشگری بسیاری دارد که هر کدام شاخصه خاصی دارند، یکی از خاص ترین روستاهای تفرش که در فاصله 500 متری این شهر واقع شده، روستای طاد، زادگان حکیم نظامی گنجوی است.
خانه حکیم نظامی پس از ترمیم و بازسازی کامل از سوی میراث فرهنگی و دهیاری روستای طاد که با هزینه حدود 500 میلیون تومان انجام شد، در دو طبقه و 140 متر زمین اسفند سال گذشته رسما افتتاح شد.
گذشته از اینکه خانه حکیم نظامی به تنهایی می تواند جاذبه گردشگری برای یک منطقه بشمار رود، اما روستای طاد ویژگی های خاص دیگری نیز دارد که قطعا می تواند گردشگران بسیاری را به خود جلب کند.
تمام کوچه های این روستا با نام مفاخر و مشاهیر تفرش نامگذاری شده اند به طوری که با گذر از کوچه پس کوچه های آن میتوان نام بزرگان ایران و دنیا را دید که زینت بخش روستا شده اند.
در واقع، نظامی تنها ستاره ای نیست که نام و یادش در آسمان تفرش می درخشد، تفرش در کنار تاریخ غنی خود، از نظر علمی نیز خاستگاه بزرگان بسیاری است و تاکنون 22 پدر علمی و 500 نخبه و دانشمند را تقدیم کشور کرده است که از جمله آنها میتوان از پروفسور محمود حسابی پدر علم فیزیک نوین ایران، استاد عباس سحاب پدر علم جغرافیا، عیسی بهنام پایه گذار موزه مردم شناسی تهران، ابوالقاسم بهرامی پدر علم میکروب شناسی، پروفسور اردشیر قوام زاده پدر پیوند مغز استخوان ایران، احمد پارسا پدر علم گیاه شناسی، سید عبدالحسین میرسپاسی پدر علم روانشناسی و جواد حاجیان پدر علم زمین شناسی نام برد.
پروانه وثوق مادر درمان سرطان ایران، دکتر مریم میرهادی نخستین دندانپزشک ایران و مریم رحیمی ترخورانی نیز از جمله زنان بزرگی هستند که این دیار عالم خیز پرورده است.
این شهرستان در ادبیات و هنر و سیاست و ... نیز بزرگان بسیاری را در خود پرورده است.
تفرش همواره مقصد بسیاری از گردشگران بوده و در این روزهای گرم سال، با آب و هوای سالم و مطبوع می تواند مقصد مناسبی برای گذران فراغت باشد و ضمن دیدن مناظری چشم نواز و سرسبز، میتوان عمق تاریخ را در این خطه به چشم دید.