ترویج فرهنگ غذایی یکی از اقدامات مهمی است که مورد توجه رستورانها و هتلها قرار میگیرد

ایسنا/ براساس آخرین اخبار واصله، ترویج فرهنگ غذایی یکی از اقدامات مهمی است که مورد توجه رستورانها و هتلها قرار میگیرد.

فرید جواهرزاده، رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران در خصوص تعریف گردشگری خوراک و لزوم توجه به آن اظهار کرد: آنچه کمتر مورد توجه قرار میگیرد نوع، پیشینه و تنوع غذاهای محلی و حتی مکتب غذایی ایرانی بوده که بسیار کمرنگ شده است.

وی پیرامون اینکه ترویج فرهنگ غذایی یکی از اقدامات مهمی است که مورد توجه رستورانها و هتلها قرار میگیرد، ادامه داد: بگونه ای که منوی غذایی هتل ها چند نوع غذای مشخص و کاملا مشابه یکدیگر را ارائه می دهد و تنوع غذایی که تحت تأثیر ویژگی های جغرافیایی کشور و تنوع قومی و نژادی وجود دارد، کمتر مورد توجه قرار میگیرد. تنوع اقلیمی، آب وهوایی و شرایط بسیار خاص ایران که پرورش انواع گیاهان و مواد خام غذایی را در بر میگیرد، سبب می شود سبزی های معطر متنوع و همچنین گیاهانی که قابلیت طبخ غذایی دارند، در کشور رشد و تنوع غذایی را ایجاد کند.

رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران بیان کرد: بنابراین کشور ما مملو از امکانات و شرایطی است که می تواند چند هزار نوع غذای محلی را معرفی و ارائه دهد. اما متاسفانه این تنوع غذایی در کشور کمتر مورد توجه قرار میگیرد. این در صورتی است که رستوران هایی با غذاهای کشورهایی مانند لبنان، چین، ژاپن، یونان، هند و ... در کشور گسترش پیدا کرده و معمولا مشتریان زیادی را به خود جذب می کنند. این رستوران ها بطور مشخص انواع غذاهای محلی کشورهای دیگر را ارائه می دهند که در شرایط مناسبی عامه پسند شده و اغلب گردشگران را مجاب می کند که از غذاهای غیر ایرانی نیز استفاده کنند.

گردشگری خوراک می تواند هدف اصلی سفر باشد

جواهرزاده عنوان کرد: بنابراین شاید بتوان این اقدام را نوعی نقصان بیان کرد. بر این اساس ما از پتانسیل عظیمی که می تواند به عنوان هدف سفر گردشگر شناخته شود، غافل شده ایم. به این ترتیب گردشگری غذا یا گردشگری خوراک می تواند به عنوان هدف اصلی سفر بشمار رود مشروط بر آن که با برنامه ریزی منسجم و هدفمند تورهای گردشگری، برخی تسهیلات و امکانات را برای این نوع از گردشگری ایجاد کرده و با افزودن غذاهای بومی و محلی به منوی رستوران ها و هتل های کشور به راهبردی متناسب برای ترویج گردشگری خوراک در کشور دست پیدا کنیم.

وی افزود: بطور معمول گردشگری غذا می تواند شامل 2 یا 3 نوع شود. یکی از آنها در ارتباط با سفر کردن به یک مقصد و استفاده از غذاهای بومی و محلی آن منطقه است که نوعی از گردشگری غذایی محسوب می شود. اما بخش دیگری نیز می تواند به عنوان گردشگری خوراک تلقی شود و آن آشنایی با انوع مختلف خوراک و نوشیدنی ها و بررسی نحوه تهیه و طبخ غذاها است که در این خصوص گاهی سفرهایی شکل میگیرد و گروهی از گردشگران برای بازدید از مراکز و مزارع کاشت و پرورش مواد گیاهی، گوشتی و حتی نحوه عرضه آنها در بازار به سفر و گردشگری می پردازند. در واقع افرادی که به هر نحوی با تهیه و سرو غذا سروکار دارند، در زنجیره تأمین گردشگری خوراک قرار میگیرند و افرادی که به عنوان گردشگر وارد این زنجیره می شوند و به مطالعه روند تولید، طبخ، تهیه و حتی مصرف غذا می پردازند، در زمره گردشگران خوراک قرار میگیرند.

تاثیر مثبت گردشگری خوراک بر جسم و روح انسان

رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران اضافه کرد: بخش دیگری نیز وجود دارد که با حوزه اکوتوریسم و طبیعت گردی بسیار مأنوس و درهم آمیخته است. این بخش از گردشگری خوراک در طبیعت دنبال می شود و سبک غذایی خاصی در دنیا بوجود می آید که در ارتباط با نحوه تهیه و طبخ غذا در فضاهای طبیعی و با استفاده از فضای مفرح طبیعی شکل میگیرد که واژه ارگانیک در این خصوص بیشتر مصداق پیدا می کند. مانند استفاده از نان محلی و تفاوت فاحش تهیه و طبخ آن با نان های غیرسنتی یا صنعتی در شهرها است. بر این اساس گردشگری خوراک علاوه بر اینها می تواند بر جسم انسان تأثیرات مثبتی ایجاد کند و روح و روان انسان را نیز تحت تأثیر قرار دهد.

جواهرزاده تصریح کرد: لبنانی ها، هندی ها، ژاپنی ها، چینی ها و یونانی ها تا اندازه ای در حوزه گردشگری خوراک فعالیت هایی داشته اند و به رونق این بخش از گردشگری اهتمام ورزیده اند. به اعتقاد من گردشگری خوراک در ایران به عنوان یکی از کشورهایی که از قدرت بسیار بالایی در جذب گردشگر برخوردار است و با توجه به تنوع بسیار زیاد در غذاهای ایرانی در سطح دنیا و تنوع اقلیمی می تواند نوعی برند و رقیب بسیار مهم برای انواع سبک های غذایی و گردشگری خوراک در سایر کشورها باشد.

وی افزود: ایجاد فضاهای سنتی در کنار شرایط سرو غذاهای سنتی نیز حائز اهمیت است. از این رو سفره خانه های سنتی، بناهای تاریخی و میراث فرهنگی و موزه ها می توانند در این خصوص مورد توجه قرار گیرند، زیرا بطور معمول نگاه و خاستگاه تقاضایی که از سوی گردشگران در این اماکن تاریخی وجود دارد غذاهای سنتی و بومی است . بنابراین غذاهای سنتی ایرانی در کنار خانه های سنتی، کاخ موزه ها و مراکز تاریخی می تواند شرایط مطلوبی را از نظر تعریف یک مقصد گردشگری تاریخی یا فرهنگی ایجاد کند.

جواهرزاده ادامه داد: وجود چایخانه ها و رستوران های سنتی که در سالهای اخیر بسیار مورد استقبال قرار گرفته و در اقصی نقاط کشور راه اندازی شده است، در کنار اقامتگاه های بومگردی به خوبی می تواند موجب افزایش گردشگر و استقبال از خوراک های ایرانی شود.

جذب سرمایه گذار یکی از اثرات اقتصادی گردشگری خوراک

رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران در خصوص اثرات اقتصادی گردشگری خوراک گفت: طبخ غذاهای سنتی و اصیل علاوه بر ایجاد کارآفرینی و توسعه کسب و کارها و اشتغال می تواند زمینه استفاده از ظرفیت های تبلیغاتی و ایجاد فضاهای مشارکتی و جذب تسهیلات دولتی، سرمایه گذاری و همچنین آموزش های لازم در این خصوص را فراهم آورد. به نوعی میتوان بیان کرد که گردشگری خوراک می تواند به توسعه اقتصاد محلی و اشتغال زایی در مناطق محروم منجر شود. ضمن اینکه استفاده از خوراک محلی و غذاهای بومی که اغلب سالم و ارگانیک هستند، می تواند شرایط بسیار قابل تأملی را در بخش توسعه گردشگری خوراک در کشور ایجاد کند.

افزایش سطح توانمندی زنان کارآفرین با توجه به نقش آنها در گردشگری خوراک

جواهرزاده اظهار کرد: معرفی هنرهای بومی مناطق مختلف و استفاده از توانمندی ها و تجربه های آنها در حفاظت از میراث فرهنگی نیز می تواند به گردشگری خوراک کمک کند. از طرفی دیگر توجه به نقش زنان و بانوان در ترویج این نوع از گردشگری، می تواند به افزایش سطح توانمندی های زنان شاغل و کارآفرین کمک کند.

وی خاطرنشان کرد: در این راستا برخی از خانه های تاریخی مرمت شده، می توانند بسترهای مناسبی برای فضای گردشگری خوراک باشند و زمینه فعالیت های اقتصادی را ایجاد کنند. همچنین محصولات غذایی سنتی، صنایع دستی و موسیقی سنتی نیز می تواند به چرخه تأمین گردشگری خوراک کمک کند و آنها را پررنگ تر نشان دهد تا به عنوان الگویی برای توسعه اقتصادی در جوامع محلی و بویژه مراکز و فضاهای غیرشهری مانند مناطق روستایی یا مناطق کمتر توسعه یافته عمل کند.

وی ادامه داد: بنابراین بواسطه تغییرات اقتصادی گردشگری میتوان اثرات فرهنگی و اجتماعی آن را نیز پیدا کرد. بگونه ای که ارتقای سطح فرهنگی و انتقال پیام های میراثی در قالب آموزش روش های پخت و معرفی و ارائه خوراک ها که برگرفته از سنت ها و باورها و به تعبیری آداب و رسوم سنتی مناطق مختلف کشور هست نیز از جمله آثار فرهنگی و اجتماعی محسوب می شود که به گسترش میراث فرهنگی و ابعاد اجتماعی و فرهنگی کمک کند.

رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران بیان کرد: بطور کلی موضوع برندسازی گردشگری خوراک یکی از موضوعات مهمی که باید در ایران مورد توجه قرار گیرد. در این خصوص میتوان خوراک های ایرانی را به عنوان میراث فرهنگی ناملموس شناسایی کرده، به ثبت ملی برسانیم و پرونده های آنها را برای ثبت جهانی در یونسکو آماده کنیم و در کنار آنها رایزنی های فرهنگی و سیاسی را انجام دهیم تا پرونده ها در سطح بین المللی مطرح شود. این اقدامات در راستای معرفی خوراک ایرانی و به تبع توسعه گردشگری خوراک بسیار حائز اهمیت و مفید خواهد بود.

عضویت ایران در شهرهای خلاق یونسکو مهمترین گام برای برندسازی گردشگری خوراک

جواهرزاده اضافه کرد: به عنوان مثال سالها قبل در خراسان به دنبال پیگیری ثبت ملی شیشلیک در شاندیز بوده ایم و این روند بایستی در تمام ابعاد آن ادامه پیدا کند. ایجاد پرونده های شهرهای خلاق گردشگری و ... نیز بسیار کمک کننده خواهد بود. به علاوه حضور ما و عضویت شهرهای ایرانی در زمره شهرهای خلاق یونسکو به نظر من مهمترین گام برای برندسازی گردشگری خوراک است.

وی اظهار کرد: بطور کلی رونق گردشگری خوراک، مستلزم افزایش تعداد رستوران ها نیست. طبق تعریف گردشگری خوراک، این نوع از گردشگری شامل مجموعه فعالیت های خوردن و نوشیدن هنگام سفر و حتی نحوه پخت و طبخ آنها، ایجاد بازارچه های صنایع غذایی، کشاورزی و ... که می تواند بخشی از گردشگری کشاورزی را نیز در خود جای دهد، لذا برای ترویج آن باید تمام این موضوعات را مورد توجه قرار گیرد.

رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران افزود: در حال حاضر بطور ویژه هنگام صحبت در خصوص گردشگری خوراک در ایران معمولا تعدادی از گردشگران خارجی که به رستوران ها مراجعه می کنند، در نظر گرفته می شوند. در حالی که این نوع از گردشگری بازار ویژه خود را دارد و صرفا از حالت لوکس و لاکچری نیز خارج شده است. به عنوان مثال میتوان به غذاهای سبک، شیرینی جات و نمونه های کوچکی از خوراکی های محلی نیز اشاره کرد که به توسعه گردشگری خوراک می انجامد. بنابراین زمانی گردشگری خوراک ایرانی در دنیا مصداق بارز توسعه گردشگری ایران خواهد بود که بتوانیم جایگاهی همچون قهوه ترک و کباب ترکی برای غذاهای ایرانی در منوهای خارجی ایجاد کنیم.