تخریب بافت تاریخی مشهد تعرض بر هویت اسلامی و فرهنگ ایرانی است

ایسنا/ براساس آخرین خبر و گزارش های منتشر شده، تخریب بافت تاریخی مشهد تعرض بر هویت اسلامی و فرهنگ ایرانی است.

رضا سلیمان نوری، یک خراسان پژوه در خصوص راه اندازی دو نهاد فرهنگی «مکتب بافت» و «خانه خراسان» اظهار کرد: این دو مجموعه قرار است به نوعی تسهیلگر فرهنگی برای بازیافت و بازگشت هویت فرهنگی مشهد به مناطقی از شهر باشند که یک زمانی مرکز مشهد بوده است، اما به دلیل تخریب هایی که صورت گرفته در حال حاضر هویت خود را از دست داده است.

وی افزود: در این دو نهاد فضایی درست می شود تا تمام مشهدی ها و غیر مشهدی ها ببینند که مشهد قدیم چه و کجا بوده تا مجاورین به آن افتخار و زائران به آن احترام بگذارند. شرکت عمران و مسکن سازان ثامن مجموعه ای است که در 2 سال اخیر روند فعالیتش تغییر کرده و از یک شرکت اقتصادی به یک شرکت فرهنگی اقتصادی تبدیل شده است.

مردم هیچ شناختی از مشهد 1300 ندارند

این خراسان پژوه تصریح کرد: یکی از اهداف این دو نهاد این است که بافت پیرامونی حرم رضوی شناخته شود تا شهروندان مشهدی راجع به تاریخ مشهد از ابتدای 1300 تا امروز بیشتر بدانند. در حال حاضر در سال 1400 قرار داریم و اکثر مردم هیچ شناختی از مشهد 1300 ندارند. گسترش بیش از حد شهر باعث شده که هسته اولیه شهر گم شود. بافت مشهد تا سال 1300 همان بافتی است که در سال 1000 و در زمان تیموری هم بوده است.

سلیمان نوری خاطرنشان کرد: اوج مشهد در سال 1300 چهارراه شهدا و پایین خیابان بود و در حال حاضر سایر شاخصه های فرهنگی مشهدی بودن را از دست داده ایم. در این روند با امام رضا (ع)، فردوسی، مرحوم شیخ مجتبی قزوینی و سایر شخصیت های بزرگ خراسان در سطح دنیا بیگانه شده ایم، در واقع هدف «مکتب بافت» بازشناسی این شخصیت ها است.

وی در خصوص هدف دیگر مکتب بافت بیان کرد: هدف دوم این مکتب، احیای پیوندهای مردم خراسان با یکدیگر است. در بافت قدیم مشهد کوچه کشمیری ها، مسجد مروی ها و مسجد کردها وجود داشت اما در حال حاضر اینها کجا قرار دارند؟

این خراسان پژوه گفت: قطعا برای اینکه جایگاه واقعی امام رضا (ع) و مشهد در میان مردم خراسان و مشهد، زائران و تمام ایران و حتی غیر ایرانی ها احیا شود، باید سایر ارگان ها پای کار بیایند. احیای بافت پیرامونی حرم رضوی احیای یک شهر نیست بلکه احیای حرمت گذاشتن به یک ولی نعمت است. هرچه که بتوانیم مشهد فرهنگی را زنده کنیم، فردوسی، احمد غزالی، پیرپالان دوز، نخودکی، حافظیان، شجریان، علامه حکیمی، مرتضی مطهری و دکتر فیاض را نیز زنده کرده و در اصل به احیای واقعیت و جایگاه امام رضا (ع) کمک کرده ایم؛ چرا که تمام این افراد به نوعی خادم امام رضا (ع) بوده و همه آمده بودند تا شهر و حرمت امام رضا (ع) را احیا کنند.

سلیمان نوری در خصوص وجود برخی نگاه ها در احیای بافت پیرامونی حرم افزود: قطعا به بافت پیرامونی حرم و شهر مشهد نگاه های سیاسی و یا اقتصادی وجود دارد؛ اگر این نگاه به واقعیت شهر مشهد نبود، این تخریب ها صورت نمی گرفت. تخریب های هر 3 دوره در مشهد، چه در ابتدای پهلوی اول چه در انتهای پهلوی دوم و چه پس از سال 1370، اکثرا با دید سیاسی یا اقتصادی بوده تا فرهنگی و حفظ هویت دینی.

وی ابراز عقیده کرد: تخریب ها صورت گرفته تا معماری هماهنگ بافت پیرامونی که انسان پرور و معنا گرا بود از بین برود. همین موضوع در قم، شیراز، قزوین و گرگان نیز وجود دارد. تمام این تخریب ها را تعرضی بر هویت اسلامی و فرهنگ ایرانی می دانم.

این خراسان پژوه تاکید کرد: هر تخریبی که در هر دوره ای در مشهد صورت گرفته توهین به اسلام بوده و باعث تخریب فرهنگ ایرانی شده است. فرهنگ ایرانی از اسلام جدا نیست. مسیحی، یهودی و زرتشی حرمت عاشورا، 21 رمضان و ولادت حضرت علی (ع) را دارد. هیچ جای دنیا چنین موضوعی نداریم که تمام ادیان برای آن هماهنگ باشند.

سلیمان نوری با اشاره به اینکه این تخریب ها فقط تخریب جایگاه نیست، اضافه کرد: تخریب در هر بافت تاریخی و مذهبی ایران، یک تعرض به هویت دینی و فرهنگی شهر است. فرقی نمی کند چه شخصیتی پشت این قضیه باشد، می خواهد مذهبی یا غیرمذهبی، سکولار یا دانشگاهی و... باشد. مشهد اگر پایتخت فرهنگی جهان اسلام است، برای وجود امام رضا و بافت اطراف حرم پایتخت جهان اسلام شده؛ اگر اینها را کنار بگذاریم، وجود مشهد دیگر فایده ای ندارد.