گزارش جامع گردشگری ایران: تحلیل فلایتیو از حال و روز گردشگری

رشد گردشگری ایران و رقابت با کشورهایی همچون ترکیه و امارات در جذب گردشگر، از اصلی ترین برنامه های چندین دولت اخیر بوده. برخی ممکن است برنامه های اجرایی دولت ها مثل Majestic Iran را موفقیت آمیز بدانند و برخی هم ممکن است لقب شکست خورده را به آن ها ارائه دهند. برای درک بهتر، باید از نظر دوری کرد و به داده های موجود و موثق تکیه کرد. فلایتیو در گزارش جامع گردشگری ایران تحلیلی کامل را بر روی وضعیت گردشگری ایران در چند سال گذشته ارائه داده. می توانید گزارش جامع گردشگری ایران را در فلایتیو مطالعه کنید.

فاصله چند برابری با کشورهای همسایه

اندازه اقتصاد ایران همچنان کوچک است و این مسئله در بودجه های سالانه ای که توسط دولت ارائه شده می توان مشاهده کرد. فلایتیو برای مشخص کردن این قضیه، نگاهی به گردشگری فرانسه داشته و آن را با بودجه سالانه ایران مقایسه کرده. گردشگری کشور فرانسه سالانه 200 میلیارد دلار (پیش از کرونا) درآمد دارد. در مقایسه، بودجه سالانه ایران در سال جاری تنها 121 میلیارد دلار بوده.

فرانسه به عنوان ایده آل گردشگری شناخته می شود و مطمئنا ایران از نظر زیرساختی، بازاریابی و برندینگ، قدرت ویزا و تمایل گردشگران به سفر فاصله فراوانی با این کشور دارد. این فواصل را بهتر است با اعداد و ارقام مشاهده کنیم. گردشگری ایران در مقایسه با امارات و عربستان چه آماری را کسب کرده؟ فلایتیو سال 2018 را به عنوان یک سال با داده قابل اعتماد منتشر کرده.

بر اساس گردشگر ورودی:

· ایران: مجموع 7.30 میلیون توریست

· امارات: مجموع 23.09 میلیون توریست

· عربستان: مجموع 17.57 میلیون توریست

· عمان: مجموع 3.24 میلیون توریست

· قطر: مجموع 1.82 میلیون توریست

· ترکیه: مجموع 46.11 میلیون توریست

با نگاهی ساده به این آمار می توان متوجه شد که در سال 2018 ایران عملکرد ضعیفی را نسبت به کشورهای منطقه داشته و برنده این رقابت هم ترکیه بوده که در سال 2018 نزدیک به 46 میلیون گردشگر را جذب کرده. ایران تنها از عمان و قطر گردشگر بیشتری داشته که اگر وارد داده های «میانگین خرج گردشگران» شویم، متوجه می شویم که اوضاع چندان مطلوب نیست. فلایتیو دوباره برای اطمینان بیشتر از داده ها سال 2018 را انتخاب کرده و به بررسی Income Per Tourist پرداخته.

بر اساس میانگین خرج گردشگران:

· ایران: 720 دلار

· امارات: 1499 دلار

· عربستان: 966 دلار

· عمان: 886 دلار

· قطر: 8378 دلار

با نگاه به این اعداد می توان متوجه شد که گردشگرانی که به ایران سفر می کنند هزینه کمی را متقبل می شوند. بخشی از این به خاطر ارزش کم پول ملی ایران است. بخش دیگری هم ساختار سوبسیدی است که در کشور رواج دارد و بسیاری از محصولات را نسبت به دلار ارزان می کند. از طرفی هم باید توجه کرد که شکل و شیوه سفر به ایران، ماجراجویی بیشتری دارد و به همین خاطر هزینه اقامت هم کاهش پیدا می کند. یک گردشگر به جای اینکه در لوکس ترین هتل های ایران اقامت کند، فرصت کشف را مغتنم می شمارد و اقامت گاه هایی که در نقاط دورافتاده قرار دارند را انتخاب می کند. همین موردی هزینه نهایی را کاهش خواهد داد.

در نهایت این میزان گردشگر و هزینه نهایی آن ها تاثیر مستقیمی بر روی GNP و GDP ایران دارد. فلایتیو GNP را به عنوان یک ابزار صحیح استفاده کرده و بر این اساس میزان موفقیت استراتژی گردشگری ایران را سنجیده. نگاهی به GNP ایران در مقایسه با رقبا در سال 2018 داشته باشیم.

درصد تاثیر گردشگری در GNP:

· ایران: 1.8 درصد (بر اساس 5.25 میلیارد دلار درآمد)

· عربستان: 2.2 درصد (بر اساس 16.97 میلیارد دلار درآمد)

· امارات: 8.2 درصد (بر اساس 34.16 میلیارد دلار درآمد)

· عمان: 3.1 درصد (بر اساس 2.87 میلیارد دلار درآمد)

· قطر: 8.3 درصد (بر اساس 15.24 میلیارد دلار درآمد)

· ترکیه: 9 درصد (بر اساس 29.5 میلیارد دلار درآمد)

با این داده می توان نتیجه گرفت که گردشگری ترکیه بیش ترین سهم نسبت به GNP را بین کشورهای منطقه دارد و ایران هم کم ترین سهم را دارد. همانطور که اشاره کردیم، در زمینه چینش استراتژی گردشگری باید از نظر دوری کرد و به اعداد و ارقام نگاه کرد. ترکیه و امارات هر دو از موفق ترین کشورهای منطقه در زمینه گردشگری بودند. چطور می توانیم بر اساس مدل ترکیه پیش روی کنیم؟

الهام گیری از مدل گردشگری ترکیه

ترکیه با سند Vision 2023 توانسته که تمامی فعالیت های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و بین المللی خود را هماهنگ کند. این سند تمرکز خاصی بر روی گردشگری پایدار دارد. فلایتیو با بررسی این سند به دو نکته اساسی رسیده.

· بهبود زیرساخت به صورت جمعی، طبیعی و پایدار

· برندینگ مشخص برای هر نقطه از کشور

در زمینه زیرساخت باید پروژه ای ملی ایجاد شود. ذهنیت ترکیه دوری از توسعه نقطه نقطه کشور است. مقامات این کشور با این شکل از توسعه کاملا مخالف هستند و ترجیح آن ها برای جذب سرمایه، اهمیت به توسعه کلی یک شهر است. در حقیقت ترکیه این دید را دارد که از تولید نقاط توریستی دوری کند و به جای آن شهرهایی مناسب گردشگر ایجاد کند.

در زمینه برندینگ هم ترکیه توانسته با تکیه بر ایجاد یک هویت بصری مشخص برای هر شهر و معرفی آن از طریق کانال های مختلف مثل اینفلوئنسر مارکتینگ، گردشگر فراوانی را جذب کند. این بخش از پروژه ترکیه را می توان به صورت خصوصی اجرا کرد. در حقیقت فلایتیو با همکاری Feel Iran پروژه فم تریپ ایران را در دو نوبت اجرا کرده. در نوبت اول سهم ایران از گردشگر ترکی افزایش پیدا کرد. نوبت دوم این کارزار بر روی اروپا، آمریکا و آسیا تمرکز دارد. این روند را می توان ادامه داد و بر روی هویت بصری و معنوی و فرهنگی شهرهای مختلف ایران کار کرد. عناصر زیبایی شناختی، تاریخی و اجتماعی مختلفی در شهرهای ایران نهفته که این پروژه توانایی کشف آن ها را دارد.