چگونه سفرهای هموطنان می تواند به توسعه پایدار گردشگری داخلی بینجامد؟
میراث آریا/ بدنبال آخرین خبرهای بدست آمده، این پرسش مطرح می گردد که چگونه سفرهای هموطنان می تواند به توسعه پایدار گردشگری داخلی بینجامد؟
با افزایش چشمگیر روند واکسیناسیون در کشور پس از شیوع مرگبار این بیماری در تابستان سال گذشته، از سه ماهه چهارم سال 1400 شاهد کاهش چشمگیر شیوع این بیماری بودیم که این نکته جدای از کاهش ابتلا و مرگ و میر هموطنان باعث شد تا فعالان گردشگری پس از قریب به سه سال یکه تازی این ویروس منحوس، توانستند نفس راحتی بکشند و درحالیکه در زیر انبوهی از مشکلات کمر خم نموده بودند، امیدوار به تعطیلات پیش رو از جمله نوروز باشند.
براساس مقاله چگونه سفرهای هموطنان می تواند به توسعه پایدار گردشگری داخلی بینجامد؟ باید بدانید که در استان اصفهان با توجه به بروز خشکسالی های ممتد و همچنین بروز آلودگی هوا، در طی یک دهه اخیر با موجی از کاهش عایدات اقتصادی در دو حوزه کشاورزی و صنعت مواجه بوده ایم، لذا بتدریج نگاه به گردشگری در پهنه استان اصفهان حداقل در کلام مسئولان شکل جدی به خود گرفت، با این وصف به نظر می رسد هنوز در دستیابی به استانداردهای لازم در حوزه گردشگری داخلی که بخش قابل توجهی از رشد گردشگری ایران را به خود اختصاص داده هنوز راه درازی در پیش داریم.
توسعه گردشگری داخلی از دهه 30 خورشیدی به بعد با گردشگری بدون ضابطه و به اصطلاح امروزی گردشگری انبوه رقم خورد بگونه ای که با هجمه سالیانه گردشگران به استانهای شمالی کشور در دهه های گذشته نه تنها بتدریج شاهد تغییرات در فرهنگ ها و خرده فرهنگ های مناطق بومی استانهای شمالی بوده ایم، بلکه محیط زیست این مناطق در دو حوزه دریا و جنگل ها نیز بیش از هر زمان دیگر مورد آسیب واقع شد، با این وصف با توسعه گردشگری در دوران پس از انقلاب بویژه از دهه هفتاد و پس از پایان جنگ تحمیلی، همچنان شاهد بوده ایم که در به همان پاشنه چرخیده و گردشگری انبوه همچنان یکه تاز در امر توسعه گردشگری داخلی است.
خوشبختانه در سالهای اخیر اقدامات منطقی و مناسبی از سوی مسئولین برای ساماندهی گردشگری داخلی از قبیل استفاده از فناوری های نوین عصر ارتباطات همچون رزرو اینترنتی واحدهای اقامتی، فروش اینترنتی ورودی بناهای تاریخی، توسعه فناوری های نوین در اطلاع رسانی به گردشگران در زمینه های مختلف ازجمله آب و هوا، ترافیک و مواردی از این دست صورت پذیرفت، لکن به نظر می رسد مقوله فرهنگ سازی در امر سفرهای داخلی پابه پای اشتیاق مردم ایران به سفر در دهه های اخیر پیش نرفته است و همین نکته باعث شد که بسیاری از اقدامات مثبت با توجه به نبود فرهنگ سازی صحیح سفر به تنهایی نتواند بار سنگین ساماندهی سفرهای داخلی را به دوش کشد.
با توجه به پیش بینی های درست سفرهای گسترده گردشگران در ایام نوروز و سپس تعطیلات چندروزه عید سعید فطر امسال توسط مسئولان باعث شد تا اقدامات مثبتی در تلاش برای ساماندهی سفرهای داخلی صورت پذیرد، ازجمله اعلام چند باره تکمیل ظرفیت اقامت در شهرهایی همچون شیراز، اصفهان و کاشان، لکن به نظر می رسد اشتیاق به سفر در میان ایرانیان از یکسو به دلیل تثبیت سفر در سبد مصرف خانوار ایرانی و از سوی دیگر به دلیل لغو محدودیت های سه ساله ناشی از بیماری کرونا بسیار بالا است و این در حالی است که محدودیت های اقتصادی ایرانیان در کنار عدم فرهنگ سازی مناسب در سفرهای داخلی بر کیفیت این سفرها اثر مضاعف دارد، لذا در راستای ساماندهی هرچه بهتر سفرهای داخلی پرداختن به نکاتی چند به شرح زیر خالی از لطف نیست.
- لزوم فعال شدن کیفی ستادهای اجرائی خدمات سفر شهرستان ها و شهرها و لزوم آگاهی بخشی به تمامی مسئولان نهادهای ذی ربط برای فراهم کردن الزامات سفر بویژه سفر مسئولانه در مناطق تحت نظر خود
- لزوم حمایت از سرمایه گذاری در امر ایجاد زیرساختهای گردشگری در مناطق مختلف
- لزوم اتخاذ سیاست مشخص در حوزه بازاریابی و تبلیغات در سطوح ملی، منطقه ای، استانی و حتی شهرستانی برای معرفی مقاصد جدید سفر و جلوگیری از ازدحام گردشگران در شهرها و مناطق خاص، شایان ذکر است اتخاذ این سیاست و اجرای صحیح آن به توسعه متوازن گردشگری در تمامی مناطق می انجامد
- لزوم برنامه ریزی برای آموزش فرهنگ صحیح سفر از طریق رسانه های جمعی و کمیته های اطلاع رسانی ستادهای سفر برای انجام سفری مسئولانه و خودداری از سفر انبوه بویژه در ایامی همچون نوروز
- لزوم اتخاذ سیاست های درست برای اصلاح و ایمن سازی شبکه های جاده ای و افزایش استانداردهای خودروهای داخلی
- لزوم تقویت ناوگان حمل و نقل عمومی و تشویق گردشگران داخلی برای انجام سفر به صورت تور و استفاده از خودروهای عمومی
- لزوم فعال شدن دفاتر خدمات مسافرتی و حمایت از آنها برای ایجاد شبکه استاندارد سفرهای داخلی
- لزوم ساماندهی تورهای مجازی و هدایت آنها به سمت سفرهای مسئولانه همراه با استانداردهای مناسب سفر
- لزوم ایجاد زیرساختهای خدمات رسانی در پیرامون جاذبه های تاریخی و گردشگری در مقاصد جدید سفر
- لزوم تعریف رویدادهای فرهنگی مناسب با فرهنگ های فولکلوریک (بومی) مناطق مختلف که در این میان رویداد فرهنگی نوروزگاه تجربه موفقی در استانداردسازی سفرهای داخلی در هفت سال گذشته بوده است.
- و درنهایت لزوم برنامه ریزی برای ساماندهی ایام تعطیلات و تعریف ایام جدید تعطیلی در کشور همراه با ارائه مشوق های لازم به گردشگران برای انجام سفر در سایر ایام سال به غیراز تعطیلات چند روزه نوروز
به هر ترتیب سفرهای داخلی واقعیتی کتمان ناپذیر است که حداقل به مدت نزدیک به سه دهه است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در جامعه ایران با فراز و فرودهای مختلف در بطن جامعه رواج دارد، لذا ایام فطرت سه ساله بیماری کرونا فرصت مناسبی حداقل برای کارشناسان بود که با آسیب شناسی این سفرها نقاط قوت و ضعف این سفرها را شناسایی کرده و به تبیین سیاست های مناسب برای جهان پسا کرونا بیندیشند.
با این حال هنوز هم به نظر می رسد دیر نشده، زیرا مردم ایران در دهه های گذشته بدون دریافت آموزش های لازم و فقط از طریق اشتیاق خود مبادرت به سفرهای انبوه نموده اند و در بسیاری از اوقات مسئولان بویژه در ایام نوروز صرفا به ارائه خدمات به این گردشگران برای رفع نیازهای آنها مبادرت ورزیده اند، لکن هم اینک نیازی گریزناپذیر احساس می شود و آن اینکه برای بهره برداری مناسب از اشتیاق گردشگران که بدون کمترین هزینه تبلیغاتی ایجادشده و برای بهره برداری مناسب از جاذبه های تاریخی، جاذبه های طبیعی و سایر داشته هایمان در حوزه گردشگری داخلی و برای بهره مندی مناسب تمامی آحاد جامعه میزبان از اقتصاد فرهنگی ناشی از صنعت گردشگری نیازمند جایگزین کردن سفر مسئولانه به جای سفر انبوه در گردشگری داخلی هستیم.
هجمه سنگین سفرهای داخلی بویژه در ایام تعطیلات عید سعید فطر و حضور نزدیک به 1/5میلیون نفر گردشگر در شهر 30 هزار نفری نیاسر در محور شمال استان اصفهان اثبات کرد که برای ساماندهی سفرهای داخلی و اشتیاق ایرانیان به سفر که بدون کمترین هزینه ایجادشده باید کمر همت بست و ضمن دائمی نمودن فعالیت های ستاد اجرایی خدمات سفر و جدی گرفتن فعالیت های این ستاد بویژه توسط نهادها و ارگان های مرتبط و با فرهنگ سازی مناسب بصورت دائمی، میتوان به جایگزین شدن سفرهای مسئولانه در سبد سفرهای داخلی ایرانیان امیدوار بود.
نویسنده: شهرام امیری | کارشناس ارشد میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان
ورود به همگردی