نگرشی بر عناصر هویت بخش میراث کشاورزی استان گیلان

میراث آریا/ این خبر پیرامون نگرشی بر عناصر هویت بخش میراث کشاورزی استان گیلان برای شما نگارش شده است.

میراث کشاورزی در برگیرنده جنبه های ملموس و ناملموس میراث در بخش کشاورزی است. هرچند، تفکیک بین جنبه ملموس و ناملموس دشوار است ولی در جنبه ملموس میراث کشاورزی میتوان مناظر، چشم انداز های طبیعی محیطهای کشاورزی و روستایی، بناها و سکونتگاه های بومی، ادوات کشاورزی سنتی مورد استفاده و سیستم های آب رسانی بومی را در نظر گرفت و در جنبه ناملموس یا معنوی میراث کشاورزی نیز به آداب، رسوم، سنت ها و جشن های مرتبط با کشاورزی، هنرها، دانش بومی مورد استفاده برای انجام فعالیت های کشاورزی و از این قبیل اشاره کرد.

با توجه به تنوع محیط جغرافیایی (جلگه، کوهپایه و کوهستان)، در استان گیلان علاوه بر جاذبه های طبیعی، تنوع غذایی و ادبیات شفاهی میتوان به کشاورزی و میراث معنوی آن که زمینه جذب گردشگر را دارد نیز تکیه کرد؛ بنابراین، ضرورت دارد نقشی را که منابع وسیع میراث کشاورزی می توانند در توسعه گردشگری ایفا کنند، مورد بررسی قرار گیرد. امروزه گردشگران به دنبال خلق تجربه غنی و به یادماندنی می باشند. در این نوع فعالیت گردشگری، خدمات و تهسیلاتی که به گردشگران ارائه می شود توسط کشاورزان یا خانواده های آنان فراهم می شود.

آنان ممکن است در اقامتگاه های سنتی روستایی یا مزرعه ای در منزل کشاورز و همراه با خانواده آنها اقامت گزیده و از غذاهای سنتی و محلی و محصولات تولویدی کشاورزان لذت ببرند یا ممکن است اقامتگاه های تخت و صبحانه را انتخاب کنند. از حیوانات مزرعه ای جهت حمل و نقل استفاده کنند یا به همراهی خانواده کشاورزان در رخدادهای فرهنگی مشارکت کنند، به فعالیت ماهیگیری بپردازند یا اینکه به پیاده روی و طبیعت گردی مشغول شوند. بنابراین دامنه تنوع این فعالیت گردشگری وسیع بوده و ترکیبی از فعالیت های فرهنگی و طبیعی است.

استان گیلان به دلیل دارا بودن شرایط مناسب طبیعی وضعیت مطلوبی را برای ساکنان نواحی روستایی جهت بهره برداری از منابع آب و خاک مانند زراعت، دامداری، صیادی، باغداری و گردشگری فراهم آورده است. این روستاها در برخی از محصولات کشاورزی به دلیل این که در منطاق دیگر کشت نمی شوند دارای مزیت هستند. نوع محصول کشت بومی، ابزارآلات و امکانات و بطور کلی شیوه های کاشت، داشت و برداشت معمولا به عنوان جاذبه برای لذت بردن و پرکردن اوقات فراغت، آموزش و پژوهش گردشگران مورد استفاده قرار میگیرد.

به این ترتیب که گردشگر با حضور در مزارع با نحوه کشت و برداشت محصول و حتی فرآیند صنایع جانبی آن آشنا می شود. چای، برنج، مرکبات، گل گاوزبان، فندق و انواع محصولات دیگر در تبادل فعالیت های تجاری و بازرگانی مردم منطقه، همواره مقوله ای تعیین کننده برای معیشت مردم است و در عین حال، جریان مناسبات اقتصادی داخلی و خارجی را تحت تأثیر خود قرار می دهد. پرورش کرم ابریشم و صیادی بخش دیگر محور توسعه در گیلان بشمار می رود.

اردیبهشت که از راه می رسد کشاورزان کم کم آماده می شوند چای کاران برای چینش برگهای سبز چای، شالیکاران برای نشای شالیزارها و گندم کاران برای کشت محصول بهاره، همه اینها مناظر زیبا و بی بدیلی را در مزارع سراسر استان به تصویر می کشد که میتوان از آن در جهت توسعه گردشگری استفاده کرد. گردشگری چای به عنوان فعالیتی تلفیقی از نظر اقتصادی مناطق روستایی را به درجه ای از توسعه می رساند. این نوع گردشگری می تواند شامل یادگیری علوم مربوط به چای، کمک به کشاورزان در چیدن برگ چای، نحوه خشک کردن و تبدیل چای سبز به سیاه در کارخانه های چای سازی، چشیدن چای، تماشا و قدم زدن باشد که میتوان با فراهم کردن شرایط و امکانات سفر به روستاهای چای خیز، این نوع گردشگری را امکان سنجی کرد.

تعداد برداشت های چای (چین چای به زبان محلی) چهارچین است که از اواسط اردیبهشت شروع شده و تا اواسط آبان ادامه دارد و فاصله هر برداشت با مرحله بعد (چین بعدی) بین 40 تا 45 روز است یعنی میتوان در این فواصل زمانی گردشگران زیادی را به سمت باغات چای سوق داده شوند. صیادی به روش پره جذابیت های زیادی برای گردشگران ورودی به نوار ساحلی دارد. اجرای استانداردسازی در محدوده شرکتهای پره صیادی و تبدیل واحدهای اقامتی این تعاونی ها به خانه مسافر می تواند گام مهمی در جهت تحقق خدمات گردشگری در نوار ساحلی باشد.

بنابراین با توجه به برشمرده های فوق، میتوان به این نتیجه دست یافت که این شکل از گردشگری در این مفهوم، شکل دشوار ولی در عین حال بسیار آرزومندانه به نظر می رسد که در مقایسه با گردشگری مرسوم، امکان اقناع نیازهای شناختی انسان در درون فرآیند تولید مزرعه یا قوم انگار است و امکان اقناع نیاز های احساسی انسان از قبیل ارتباط مستقیم با حیوانات اهلی، تولیدات گیاهی و محصولات فرآوری شده و نیاز به تجربه زندگی روستا است. ادبیات این نوع از گردشگری نشان می دهد که گردشگری این پتانسیل را دارد که در صورت برنامه ریزی صحیح، حفاظت از میراث را به ارمغان آورده و مزایای آن برای مناطق روستایی می تواند فراتر از مسائل مربوط به توسعه اقتصادی بوده و می تواند با ایجاد تعادل میان ابعاد زیست محیطی و اقتصادی، ارزش های اجتماعی فرهنگی را ارتقا داده و توسعه پایدار را در مناطق روستایی نهادینه کند.