معرفی بخشی از اقوام و ملیت های افغانستان
افغانستان یک کشور در آسیای جنوبی بوده که دیدنی های بی مثالی را در بطن خود دارد. افغانستان مشابهت های زیادی با ایران دارد و در گذشته نیز جزیی از خاک ایران بشمار می رفت. با ما در مقاله اقوام و ملیت های افغانستان همراه شوید تا شما را از تنوع اقوام ساکن در افغانستان و همچنین درصد اقوام افغانستان آگاه کنیم.
شناخت اقوام افغانستان چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می دهد؟
در افغانستان اقوامی وجود دارند که ما آنها را با نام سایر کشورها می شناسیم. در واقع، با شناخت اقوام و ملیت های افغانستان ما قادر خواهیم بود که درک بهتر و درست تری را از فرهنگ این کشور و مردمانش داشته باشیم. به عبارتی دیگر، شناخت اقوام و ملیت های افغانستان این فرصت را در اختیار ما قرار می دهد که برخی از گروههای قومیتی که در این کشور رفت و آمد داشته اند را بیشتر بشناسیم. علاوه بر این موضوع، با سیر تاریخی افغانستان نیز آشنا شویم.
اقوام بومی زیادی در افغانستان وجود دارند که ممکن است نام برخی از آنها را شنیده باشید یا برایتان آشنا باشد، چرا که در ایران نیز این قومیت ها حضور دارند. البته، این را هم بگوییم که شباهت در نام این قومیت ها هیچ وقت به این معنا نیست که فرهنگ های مشابهی دارند، بلکه قرار گرفتن در دو سوی متفاوت از مرزهای جغرافیایی موجب شده تا فرهنگ ها با یکدیگر فرق داشته باشند، هر چند برخی از ویژگی های مشترک را هم میتوان در بین آنها پیدا کرد.
قرقیزهای افغانستان
شاید تصور خیلی از ما این باشد که قرقیزها تنها در قرقیزستان حضور دارند. اما باید بگوییم که برخی از آنها در افغانستان ساکن هستند. در واقع، قرقیزها اقوام ترک مغول بوده که در اواسط قرن هجدهم میلادی در سلسله کوههای پامیر آلتایی ساکن بودند. همچنین تا سال 1357 شمسی، چیزی نزدیک به 2000 قرقیز در کوهستان پامیر و دالان وخان افغانستان زندگی میکردند. این بخش از اقوام ساکن در افغانستان به زبان ترکی قپجاقی صحبت می کنند و بیش از نصف این تعداد افراد پس از کودتای کمونیستی که در کابل اتفاق افتاد، به پاکستان رفتند.
قزلباش های افغانستان
قوم دیگری که در افغانستان زندگی می کنند، قزلباش ها بوده که حضور آنها به عصر نادرشاه افشار باز می گردد. این بخش از اقوام ساکن در افغانستان که ترکیبی از طوایف و اقوام ترک، کرد، لر و ترکمن بوده، پس از فتح قندهار و از قرن 18 میلادی در این منطقه ساکن شدند. قزلباش ها به زبان ترکی و سایر زبانها صحبت میکردند، اما به علت اینکه در افغانستان بودند، به مرور زمان زبان دری را نیز یاد گرفتند. برخی از قزلباش های افغانستان به زبان ترکی سخن گفته و زبان مادری خود را حفظ کرده اند. در عصر تیمور شاه، برخی از قزلباش ها به عنوان خدمتگزار و مشاور در دربار حضور داشتند.
ترکمن های افغانستان
ترکمن ها علاوه بر ترکمنستان در کشورهایی نظیر ایران و افغانستان نیز هستند. گفته شد که این بخش از درصد اقوام افغانستان در قرن 17 و 18 میلادی به سمت افغانستان حرکت کرده و بعدها، در بخشهای شمالی آن سکنی گزیده اند.
هندو و سیک های افغانستان
یکی دیگر از اقوام افغانستان که در مراکز شهری این کشور حضور داشته، اقوام هندو و سیک ها هستند. این بخش از درصد اقوام افغانستان قادر بوده که به زبان دری و پشتو تکلم کنند هر چند زبان مادری و اصلی آنها هندی پنجابی است. حدوداً چیزی نزدیک به 30 هزار نفر از جمعیت افغانستان، هندو و سیک ها بوده که از مذهب سیک یا هندو پیروی می کنند. درگذشته، هندوها در شهرهای افغانستان به صرافی، بازرگانی و زرگری مشغول بودند و بعضی از آنها نیز در شمال افغانستان و در منطقه کوه دامن گل کاری و باغبانی میکردند.
ازبک های افغانستان
بزرگترین قوم افغانستان که به زبان ترکی صحبت می کنند، ازبک ها هستند که زبان آنها گویش ها و خرده گویش های متنوعی دارد. گفته شد که گروههای اولیه این قوم در سپاهیان مغولی ترک زبان حضور و حدوداً از قرن 13 تا 15 میلادی بر منطقه سیبری و روسیه تسلط داشتند. البته، در قرن 15 میلادی این قوم به سرزمین های جنوبی کوچ کرده و در اطراف آمو دریا و سیر دریا ساکن شدند.
بلوچ های افغانستان
ولایت هیرمند منطقه ای در افغانستان بوده که بلوچ ها در آن زندگی می کنند. زبان بلوچی هم نشانه ای از این قوم تاریخی بوده و برای آنها بسیار ارزشمند است.
مغول های افغانستان
قوم دیگری که در افغانستان حضور دارند، مغول ها بوده که بیشتر آنها در منطقه غور و هرات سکونت دارند. نسل های گذشته همچنان به زبان مغولی سخن گفته و این زبان را حفظ کرده اند. این قوم در هرات و غور به فارسی دری تکلم می کنند. مغول های جنوب افغانستان نیز به زبان پشتو با یکدیگر حرف می زنند.