وضعیت وخیم سنگ نگاره های عیلامی شهر ایذه

ایسنا/ این خبر پیرامون وضعیت وخیم سنگ نگاره های عیلامی شهر ایذه برای شما نگارش شده است.

تصاویر منتشر شده نشان می دهد بیشتر این سنگ نگاره ها زیر آفتاب خوزستان رها شده اند و روند تخریب و آسیب آنها شدت گرفته است، شکاف ها و ترک های عمیق ناشی از فرسودگی در بیشتر آنها مشهود است. سطح برخی از این نقش برجسته ها را گل سنگ پوشانده و نقش بعضی دیگر محو شده است. درحالیکه برخی دیگر از این سنگ نگاره ها با یادگاری نویسی زخم شده اند. بسیاری از این سنگ نگاره ها در فهرست آثار ملی ثبت شده اند و بعضی از آنها همچون نقش برجسته کول فرح به علت قدمت بسیار آن که تا حدود 2700 سال پیش از میلاد می رسد، مادر نقوش درگاه های کاخ صد ستون و پلکان آپادانا لقب گرفته است.

سیاوس آریا درباره وضعیت این نقش برجسته ها گفت: با وجود ارزش و اهمیت شهرستان ایذه، سنگ نگاره های ایلامی (عیلامی) و الیمایی در محوطه های کول فرح، شهسوار، اشکفت سلمان و خونگ اژدر در وضعیت بدی قرار دارند و به گفته دوستداران میراث فرهنگی که در نوروز امسال از این محوطه ها دیدن کرده اند، هم از دید حفاظتی و هم از دیدگاه نگهداری و نگهبانی در وضعیت خوبی قرار نداشته اند.

او درباره جایگاه ایذه از توابع استان خوزستان این توضیح را داد که شهرستان ایذه یکی از شهرهای مهم و ارزشمند تاریخی ایران با یادمان های باستانی فراوان است که هر کدام از این یادمان های تاریخی و فرهنگی خود به تنهایی کتابی گویا از تاریخ دیرین ایران زمین است. این میان، سنگ نگاره های بسیار ارزشمند و بی همتایی از دوران ایلامی (عیلامی) و خاندان بومی الیمایی که قلمرو آنها در خوزستان امروزی بوده و بیشتر باستان شناسان آنها را دنباله رو ایلامی ها می دانند، در شهرستان ایذه خودنمایی می کنند. محوطه های باستانی همچون کول فرح، اشکفت سلمان، مجموعه شهسوار، خونگ اژدر و ... تنها بخشی از محوطه ها و یادمان های تاریخی و باستانی شهر ایذه بشمار می آید.

آریا در ادامه با اشاره به مشاهدات میدانی دوستداران میراث فرهنگی از سنگ نگاره های ایذه گفت: حتی یک راهنما در این محوطه ها در نوروز وجود نداشت تا آگاهی رسانی درستی انجام شود و به پرسش های گردشگران و مسافران پاسخ دهد. از سویی، بخشهایی بدون نگهبان بود که مایه افسوس است.

این کنشگر میراث فرهنگی در نقد برنامه های نوروزی همچون نوروزگاه که آن را بدون دستاورد سودمند می داند، پیشنهاد کرد وزارت میراث فرهنگی از توانمندی کنشگران میراث فرهنگی می تواند بهره ببرد تا هم حفاظت بهتری از آثار تاریخی صورت گیرد و هم راهنمایی باشند برای گردشگران. این درحالی است که هر سال از راهنماهایی استفاده می شود که معمولا دانشی عمیق درباره میراث فرهنگی ندارند و نتیجه مثبتی هم نداشته اند، با این وجود چنین رویه ای هر سال تکرار می شود.