دریاچه خزر بزرگترین دریاچه دنیاست که به همین دلیل آن را دریا می نامند. از نظر زمین شناسی، پوسته زمین زیر دریای خزر پوسته اقیانوسی محسوب می شود، بنابراین میتوان گفت خزر، اقیانوسی محصور در میان خشکی هاست. این دریاچه دارای تنوع زیستی متمایزی است و حدود 100 گونه ماهی در آن زندگی می کنند که ماهیان خاویاری مهمترین آنها هستند.
دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه بزرگترین و شورترین دریاچه دائمی ایران و یکی از دریاچه های فوق اشباع از نمک در دنیاست. میزان نمک محلول در آب دریاچه دو برابر اقیانوس هاست. این دریاچه از اواسط دهه 1380 شروع به خشک شدن کرد و امروز در خطر خشک شدن کامل قرار دارد.
دریاچه گهر دریاچه ای کوهستانی است که در منطقه حفاظت شده اشتران کوه قرار دارد. این دریاچه در اصل دو دریاچه مجزا به نام گهر بالا و گهر پایین است که حدود 100 متر از هم فاصله دارند. سواحل شرقی و غربی دریاچه، ماسه ای و مناسب شنا هستند. در قسمت پایین دریاچه، جنگلی انبوه وجود دارد که در شرف نابودی است.
دریاچه زریوار در فاصله سه کیلومتری غرب شهر مریوان قرار دارد. درباره این دریاچه افسانه های متعددی وجود دارد که مشهورترین آنها حکایت از وجود شهری مدفون زیر آب های دریاچه دارد. در این دریاچه ماهی هایی چون سیاه ماهی خالدار و عروس ماهی و همچنین 31 گونه پرنده بومی و مهاجر زندگی می کنند.
دریاچه جازموریان در 150 کیلومتری شرق ایرانشهر قرار دارد. وسعت این دریاچه در فصل های پرباران 3300 کیلومتر مربع است و بدلیل شرایط اقلیم ویژه در بیشتر مواقع سال بخش اعظم آن به کفه های نمکی و کفه های رسی تبدیل می شود. رود «بمپور» و «هلیل رود» مهمترین رودهایی هستند که به این دریاچه می ریزند.
دریاچه هامون
دریاچه هامون سومین دریاچه بزرگ در ایران پس از دریاچه خزر و دریاچه است. دریاچه هامون با حدود 1800 کیلومتر مربع وسعت، از سه حوضچه اصلی «یوزک»، «صابری» و «هیرمند» تشکیل شده است. این حوضچه ها در فصل های کم باران و در زمان بادهای 120 روزه از هم جدا و در زمان های پرباران، دریاچه واحدی را تشکیل می دهند.
دریاچه اوان در نیمه شمالی «الموت» و در دامنه کوه «خشچال» قرار دارد. این دریاچه عمدتا از آب چشمه های زیرزمینی موجود در بستر دریاچه تغذیه و تنها بخش ناچیزی از آن هنگام بارندگی تامین می شود. در تابستان این دریاچه محل ماهیگیری و قایقرانی و در پاییز مأمن پرندگان مهاجر است و در زمستان هم با توجه به برودت هوا و یخ زدن سطح آن قابل اسکیت بازی است.
دریاچه حوض سلطان در 40 کیلومتری شمال استان قم و به مساحت تقریبی 240 کیلومتر مربع است. وسعت و شکل دریاچه متناسب با ورود آب و میزان بارندگی آن در فصل های مختلف سال متفاوت است. این دریاچه از دو چاله جدا از هم به نام های «حوض سلطان» (چاله غربی) و «حوض مره» (چاله شرقی) تشکیل شده است که به وسیله یک آبراهه به هم وصل می شوند.
دریاچه ولشت در جنوب غربی شهر چالوس و شمال شرقی کلاردشت قرار دارد که آب شیرین آن محیط زیست مناسبی را برای و آبزیان فراهم کرده است. وجود انواع گونه های گیاهی و جانوری کلاردشت هم از دیگر ویژگی های آن هستند. حضور گردشگران بدون نظارت طی سالهای گذشته، وضعیت این منطقه را آسیب پذیر و اکوسیستم طبیعی آن را دگرگون کرده است.
دریاچه پریشان یا فامور در 15 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان کازرون قرار دارد. این دریاچه یکی از زیباترین دریاچه های آب شیرین ایران است که دور تا دور آن را کوه فرا گرفت. هر سال با آغاز پاییز پرندگان زیادی از سیبری و کشورهای اسکاندیناوی به زیستگاه ها و دریاچه استان فارس مانند دریاچه پریشان کوچ می کنند و مناظر زیبایی را بوجود می آورند.
ورود به همگردی