نمایشگاه کتاب تهران هنوز خانه ثابتی ندارد

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارشات منتشر شده، نمایشگاه کتاب تهران هنوز خانه ثابتی ندارد.

برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران سالهاست که به دغدغه ای برای فعالان این عرصه و البته چالشی برای مسئولان برگزارکننده تبدیل شده است؛ رویدادی که سالها خانه و زمان ثابتی نداشت، حالا دو سالی است که شیوع ویروس کرونا حتی برگزاری آن را هم به چالشی بدل کرده است.

تولد بزرگترین رویداد بین المللی فرهنگی ایران در زمان جنگ

براساس مقاله نمایشگاه کتاب تهران هنوز خانه ثابتی ندارد گفته می شود که در سالهای پیش از انقلاب، رویدادهای حوزه کتاب عمدتا فردی صنفی بود. مثلا عبدالرحیم جعفری، بنیانگذار نشر امیرکبیر در سالهای دهه 30 نمایشگاهی از آثار چاپ شده خود را در دانشگاه تهران برگزار کرد یا عده ای از ناشران به همراه مردم نمایشگاه های کتابی را در پارک شهر تهران برگزار می کردند. ناشران تهرانی نیز در مقابل دانشگاه تهران گاهی نمایشگاه هایی را از آثارشان به نمایش می گذاشتند.

اما تولد رویداد بین المللی کتاب تهران به چهار دهه قبل و در زمان جنگ هشت ساله برمی گردد، سال 1366 بود که با تصویب پیشنهاد وزرای کابینه وقت نخستین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، پس از پیروزی انقلاب یعنی در آبان سال 1366 در محل نمایشگاه بین المللی تهران برگزار شد.

اولین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با حضور رئیس جمهور وقت ایران، آیت الله خامنه ای با مشارکت 32 کشور جهان افتتاح شد.

این رویداد با عنوان «فرهنگ و تمدن اسلامی» که ریاست آن برعهده صباح زنگنه گذاشته شد و گفته می شود که بزرگترین رویداد بین المللی فرهنگی ایران تا آن زمان محسوب میشد، 200 ناشر داخلی را با 8 هزار عنوان کتاب و 196 ناشر خارجی را با 26 هزار عنوان کتاب گرد هم آورد. حدود 500 هزار نفر در آن سال از نمایشگاه بازدید کردند.

بسیاری عرضه 34 هزار عنوان کتاب آن هم در شرایط جنگ را نشان دهنده توجه به فرهنگ کتابخوانی حتی در شرایط جنگی می دانستند.

یکی از کاربران فضای مجازی با به اشتراک گذاری تصویری از نخستین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران این رویداد را در آن سالها چنین توصیف می کند: «در روزهای نخستین نمایشگاه کتاب، جامعه کتابخوان به دو گروه عمده تقسیم شده بود؛ مذهبی ها با پوشش اورکت کره ای و روشنفکرهای چپ با پوشش اورکت آمریکایی»

نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از همان سال به عنوان یک رویداد سالانه جای خود را در جامعه ایران و حتی در جهان پیدا کرد و تا پیش از دهه 80، سال 1367 تنها سالی بود که این رویداد برگزار نشد. با این حال نمایشگاه کتاب تهران 18 سال در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برپا شد.

نمایشگاه کتاب تهران در تحولات نشر ایران

این در حالی بود که دومین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیز از 18 تا 29 اردیبهشت 1368، درست چند ماه پس از از پایان جنگ برگزار شد.

براساس مقاله نمایشگاه کتاب تهران هنوز خانه ثابتی ندارد باید بدانید که احتمال تحریم این رویداد از سوی ناشران خارجی از حاشیه های آن سال نمایشگاه کتاب بود؛ ماجرا از این قرار بود که در زمستان سال 1367 امام خمینی (ره) سلمان رشدی، نویسنده کتاب آیات شیطانی را مرتد اعلام کرد و از این رو عده ای این گمانه زنی را داشتند که نمایشگاه کتاب تهران ممکن است با تحریم ناشران خارجی روبرو شود اما گفته می شود که 330 ناشر خارجی با 28 هزار عنوان کتاب در این دوره از نمایشگاه حاضر شدند.

ماحصل دومین دوره این رویداد که با حضور 250 ناشر داخلی با 10 هزار عنوان کتاب برپا شد، چاپ فهرست موضوعی کتابهای ناشران خارجی شرکت کننده در این نمایشگاه در 4 جلد بود.

سال 1369 رسید. نمایشگاه بین المللی کتاب تهران حالا به جایی رسیده بود که صباح زنگنه، ریاست وقت این رویداد آن را حرکتی در راستای سوادآموزی میدانست. بدین ترتیب، سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برای دومین سال پی درپی در اردیبهشت برپا شد.

براساس مقاله نمایشگاه کتاب تهران هنوز خانه ثابتی ندارد باید بدانید که بررسی ها نشان می دهد که میزان استقبال ناشران داخلی و خارجی از این رویداد که توسط رئیس جمهور وقت، آیت الله هاشمی رفسنجانی افتتاح شد، به نسبت دو دوره گذشته بیشتر شده بود؛ 305 ناشر خارجی و 341 ناشر داخلی در آن حضور پیدا کردند و بیش از 40 هزار کتاب فارسی و خارجی به این نمایشگاه رسید.

در سالهای پایانی دهه 60، آیین نامه نظارت بر چاپ و نشر در شورای عالی انقلاب فرهنگی تدوین شد که به تبع آن، ضوابط فعالیت های نمایشگاهی هم در مجموعه وزارت ارشاد سر و شکل جدیدی گرفت. از این رو، آغاز دهه 70 برای صنعت نشر ایران، با بازنگری در برخی قوانین و تدوین ضوابط مشخص تر برای فعالیت های نشر و همچنین حضور ناشران در نمایشگاه و عرضه کتاب همراه بود.

همین موجب حضور پررنگ تر ناشران کشورهای اسلامی و افزایش کیفیت فعالیت ناشران داخلی در دوره های چهارم و پنجم نمایشگاه شد.

چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در سومین اردیبهشت پی درپی با افتتاح توسط معاون اول رئیس جمهور وقت، حسن حبیبی آغاز شد و با حضور 160 ناشر خارجی از کشورهای مسلمان و عرب، 170 ناشر از کشورهای اروپا و امریکا و 320 ناشر داخلی به سرانجام رسید. ناشران داخلی با 12 هزار عنوان کتاب و ناشران خارجی با 42 هزار عنوان به این رویداد آمدند. و البته این آخرین ریاست صباح زنگنه بر رویداد نمایشگاه کتاب تهران بود.

اما پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که در اردیبهشت سال 1371 و با افتتاح رئیس جمهور وقت، آیت الله هاشمی رفسنجانی افتتاح شد، با سالهای گذشته تفاوتی داشت. آن هم اینکه مقرر شد تنها کتابهای چاپ شده از سال 1365 به بعد توسط ناشران داخلی اجازه عرضه داشته باشند و عرضه کتابهای قبل از آن ممنوع شد. ناشران خارجی هم اجازه عرضه کتابهای قبل از سال 1987 میلادی را نداشتند. علاوه بر این، فروش مستقیم کتاب خارجی جانشین سیستم ثبت سفارش شد.

براساس مقاله نمایشگاه کتاب تهران هنوز خانه ثابتی ندارد باید بدانید که 430 ناشر داخلی با 17 هزار و 600 هزار عنوان کتاب و همچنین 565 ناشر خارجی با 45 هزار عنوان کتاب شرکت کنندگان پنجمین دوره این رویداد بودند.

گرانی در دوران دلار 700 ریالی

اردیبهشت ماهی دیگر؛ حضور پررنگ تر ناشران کودک و نوجوان نسبت به دوره های قبلی از ویژگی های متمایز ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که با ریاست احمد مسجد جامعی و افتتاح آیت الله هاشمی رفسنجانی و همچنین با حضور 430 ناشر داخلی با 17 هزار و 600 عنوان کتاب و همچنین 565 ناشر خارجی با 45 هزار عنوان کتاب برگزار شد، برشمرده می شود.

هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در اردیبهشت 1373 با ریاست قبلی خود، با شکلی متفاوت در فعالیت تبلیغی و اطلاع رسانی برپا شد. همان سال بود که برای نخستین بار، نشریه نمایشگاه در هشت صفحه عرضه شد. علاوه بر این برای نخستین بار، ناشران کودک و نوجوان در سالنی جداگانه استقرار داشتند. مطبوعات در آن سال، از «فروش مستقیم کتابهای خارجی» به عنوان یکی از ویژگی های جدید این رویداد یاد کردند. آن سال با توزیع برگه خرید کتاب قبل از برگزاری نمایشگاه و در حین برگزاری آن انجام میگرفت. ستاد نمایشگاه از 29 فروردین برگه خرید کتاب را توزیع کرده بود که در آن سهمیه دارندگان مدرک دیپلم 150 هزار ریال، لیسانس 200 هزار ریال و فوق لیسانس به بالا 300 هزار ریال تعیین شده بود و مبنای محاسبه قیمت کتاب نیز بر حسب هر دلار 700 ریال محاسبه میشد.

در آن سال، 520 ناشر خارجی و همچنین 730 ناشر داخلی به این رویداد که «زبان فارسی میراث مشترک ما» موضوع آن بود، آمدند.

آن سال مطبوعات از کمبود فضا و تخصیص غرفه های کوچک به ناشران داخلی نوشتند.

هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در روزهای پایانی اردیبهشت 1374 و روزهای آغازین خرداد همان سال با ریاست دو دوره قبلی خود، احمد مسجدجامعی برگزار شد و 780 ناشر داخلی با 35 هزار عنوان کتاب و 470 ناشر خارجی با 35 هزار عنوان کتاب خود را به آن رساندند.

گفته می شود که در آن سال 2 میلیون و 50 هزار نفر از این رویداد بازدید کردند و در عین حال رسانه ها از اینکه علیرغم افزایش استقبال بازدیدکنندگان، میزان تیراژ کتابها افزایشی نداشته است، گفتند.

سمینار بررسی وضع کاغذ در ایران، از برنامه های ویژه این دوره از نمایشگاه بود. رویدادی که در آن نیز فروش کتابهای خارجی به صورت مستقیم انجام گرفت، اما خرید کتاب از بخش ناشران خارجی با قیمت حمایتی 1200 ریال برای هر دلار محاسبه شده بود ولی گفته میشد که عملا در بیشتر موارد قیمت دلار بر مبنای 1750 و 2200 ریال محاسبه میشد. مسئله مشکلات حمل کتاب از خارج و در نهایت عرضه تعداد نسخه های کم کتابها نیز که در همان روزهای نخست به پایان می رسید، از دیگر دغدغه های این بخش بود.

«نمایشگاهی که سال گذشته 40 هزار مترمربع بود، در نمایشگاه نهم به 75هزار مترمربع گسترش یافت اما باز دیدیم که غرفه ها کوچک، راهروها تنگ و سالن ها گنجایش انبوه جمعیت را نداشت.»؛ این بخشی از توصیفی است که در یکی از نشریات حوزه کتاب درخصوص رویداد نهم منتشر شد. نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بار دیگر با تغییر مدیریت همراه بود. این رویداد در اردیبهشت 1375 با ریاست علیرضا برازش و با حضور 1340 ناشر داخلی با 30 هزار عنوان کتاب و 345 ناشر خارجی با 40 هزار عنوان کتاب برپا شد.

تولد سرای اهل قلم و برگزاری تولد سالن کارنامه نشر برای نخستین بار از ویژگی های متمایز این رویداد نسبت به دوره های پیشین بود.

گرانی کتاب از همان سالها نیز دغدغه بود؛ یکی از نشریه ها با انتقاد از این مسئله نوشته بود: «حدیث گرانی کتاب و افزایش نرخ آن در سالهای اخیر حکایت کهنه ای است اما همه ساله در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران - به رغم تخفیف هایی که برای عرضه کتاب در نظر گرفته می شود - این مساله صورت تازه ای به خود می گیرد. وقتی ناشران و کتابفروشان غرفه را در مدت زمان نمایشگاه، متری چهارهزار تومان اجاره می کنند و با هزینه شخصی خویش کتابها را به آنجا حمل کرده و سپس از افرادی حقوق بگیر برای فروش کتابها استفاده می کنند و علاوه بر آن با تخفیفی که مجبور به رعایت آن هستند، اینها همه هزینه های گزافی را می برد که برای جبران آن ناشران قیمت کتابها را اضافه می کنند.

تورم اقتصادی نیز طبیعتا باعث افزایش قیمت کتابها میگردد. به عنوان مثال کتابی که سال گذشته با قیمت 450 تومان در نمایشگاه عرضه گردیده امسال 750 تومان گردیده است. این اختلاف قیمت در یک سال برای چیست؟»

دولت اصلاحات، رشد عرضه کتاب و افزایش برخی مشکلات

دهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران آخرین رویداد بین المللی کتاب تهران در دولت هاشمی رفسنجانی بود که در آن زمان با ریاست قبلی میزبان 28 کشور دنیا شد. 740 ناشر داخلی با 34 هزار عنوان و 360 ناشر خارجی با 40 هزار عنوان کتاب به این نمایشگاه رسیدند و حدود 10 میلیون دلار کتاب خارجی عرضه شد.

همچنین گفته می شود که میزان فروش بخش خارجی در آن سال نزدیک به 20 میلیارد ریال بوده که حدود 80 درصد نسبت به نمایشگاه سال گذشته افزایش داشت.

بازه ای حدودا 20 روزه در اردیبهشت و خرداد 1377 زمان برگزاری یازدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در نخستین سال دولت اصلاحات شد که این دوران با رشد 32 درصدی کتاب های عرضه شده ناشران داخلی حاضر در نمایشگاه همراه بود. برگزاری نخستین جشنواره صنعت چاپ به صورت همزمان از ویژگی های متمایز این رویداد در آن سال بود.

در این دوره با حضور 23 کشور جهان، 1200 ناشر داخلی شرکت داشتند و 43 هزار عنوان کتاب فارسی عرضه شد و 344 ناشر خارجی با 36 هزار عنوان کتاب نیز حضور داشتند.

اردیبهشت 1378 شاید زمانی بود که در آن استقبال بیشتر از نمایشگاه کتاب بیش از پیش مشکل ساز شد. با این حال، دوازدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بار دیگر با ریاست احمد مسجدجامعی برگزار شد. در این دوره هزار ناشر داخلی و 312 ناشر خارجی از 21 کشور دنیا حضور پیدا کردند و در مجموع، 51 هزار عنوان کتاب در نمایشگاه عرضه شد.

سال بعد، 14 تا 24 اردیبهشت به زمان سیزدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران اختصاص یافت. در آن سال به دلیل نامگذاری سال 2001 به نام «سال گفت وگوی تمدن ها» به پیشنهاد سیدمحمد خاتمی سالن ویژه ای با عنوان «گفت وگوی تمدن ها و ادیان» راه اندازی شد.

این در حالی بود که در این دوره باز هم با ریاست احمد مسجد جامعی و با حضور 35 کشور جهان 1185 ناشر داخلی با 49 هزار عنوان کتاب و 430 ناشر خارجی با 50 هزار عنوان کتاب حضور داشتند. در آن سال، سومین جشنواره صنعت چاپ و هفتمین نمایشگاه مطبوعات هم همزمان با نمایشگاه کتاب برپا شد.

خداحافظی با خانه ای که در آن متولد شد

آنقدر به وسعت فضای نمایشگاهی اضافه شد تا این که چهاردهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در مساحتی 38 هزار و 300 مترمربعی برگزار شد. در این رویداد 1460 ناشر داخلی و 480 ناشر خارجی حضور داشتند و بیش از 125 هزار عنوان کتاب در بخش های داخلی و خارجی به مخاطبان عرضه شد.

در آن سال، در بخش ناشران خارجی برای دسترسی آسان تر، سیستم فروش کتاب قبل از برگزاری نمایشگاه آزمایش شد.

همچنین، این دوره که 24 کشور جهان در آن حضور پیدا کردند، با آغاز ریاست علی اصغر رمضانپور بر نمایشگاه کتاب تهران تا شانزدهمین دوره همراه بود.

در ادامه این دهه، پانزدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی افتتاح شد و 1852 ناشر داخلی با 76 هزار عنوان کتاب و 600 ناشر خارجی با 65 هزار عنوان کتاب خود را به آن رساندند.

شانزدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در همان خانه قبلی اما این بار با حضور 55 کشور و به دست رئیس جمهور وقت، حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی کلید خورد.

1900 ناشر داخلی با 80 هزار عنوان کتاب و 900 ناشر خارجی با 75 هزار عنوان کتاب در این رویداد که با شعار «کتاب، کودک، خانواده» در چهار بخش اصلی ناشران داخلی، ناشران خارجی، کودک و نوجوان و برنامه های جنبی برگزار شد، حضور داشتند. در آن سال، دهمین نمایشگاه مطبوعات نیز همزمان با نمایشگاه کتاب و نخستین دوره بازار جهانی کتاب هم برپا شدند.

هفدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران همزمان با آغاز ریاست محمدعلی شعاعی که سه دوره بر آن ریاست کرد، بود. در آن سال، با حضور 45 کشور، 1123 ناشر داخلی با 131366 عنوان کتاب و 1200 ناشر خارجی با 43753 عنوان کتاب با شعار «بخوان» گرد هم آمدند.

هجدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با شعار «درخت ایران ریشه در آبهای خلیج فارس دارد» با بخش تازه ای همراه بود؛ 138 ناشر در فضایی به مساحت 1400 مترمربع هزار عنوان کتاب الکترونیکی را عرضه کردند.

در عین حال، در بخش بین المللی این نمایشگاه که 51 کشور در آن شرکت کردند نیز 756 ناشر با 126هزار عنوان کتاب از کشورهای خارجی و در بخش داخلی، 1818 ناشر داخلی با 94 هزار عنوان کتاب در نمایشگاه حضور داشتند.

ایستگاه آخر بود برای خداحافظی با خانه ای که در آن متولد شد؛ نوزدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که نخستین دوره از این رویداد در دولت محمود احمدی نژاد بود، آخرین باری بود که این نمایشگاه در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار می شد که با شرکت 66 کشور، 925 ناشر خارجی با 150 هزار عنوان کتاب و 1809 ناشر داخلی با 123 هزار عنوان کتاب حضور داشتند.

گفته می شود ترافیک، نامناسب بودن مکان برای برگزاری نمایشگاه کتاب و دلایل سیاسی کار خودش را کرد تا مسئولان از این مکان خداحافظی کنند.

سال 1386 رسید و نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به خانه جدید خود، مصلای تهران آمد. البته این جابجایی با انتقاد عده ای از ناشران مواجه شد. آنها معتقد بودند که مصلی برای برگزاری نمایشگاه کتاب طراحی نشده ، با این حال محمود احمدی نژاد بیستمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را در اردیبهشت 1386 افتتاح کرد.

با شرکت 66 کشور جهان، 925 ناشر خارجی با 150 هزار عنوان کتاب و 1836 ناشر داخلی با 123768 عنوان کتاب به این رویداد آمدند اما برخی هم به این نمایشگاه نرسیدند؛ در این دوره عرضه کتاب هایی که در دوره اصلاحات چاپ شده بودند، با محدودیت هایی روبرو شد؛ این همان زمانی بود که اداره کتاب وزارت ارشاد محمدحسین صفارهرندی در صدور مجوز کتابهای چاپ شده در سالهای پیشین تجدیدنظر کرد.

بیست و یکمین تا بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با عرضه کتابها در نمایشگاه با ضوابط و قوانین خاص، جمع آوری برخی از کتاب ها در طول نمایشگاه و همچنین منع برخی ناشران از حضور در نمایشگاه به دلایل مختلف همراه بود که البته برخی در دوره های قبل نیز مشاهده میشد.

در دوره بیست و یکم تا بیست و سوم ریاست این رویداد بر عهده محسن پرویز بود. این در حالی بود که ریاست این نمایشگاه در دوره بعد بر عهده بهمن دری گذاشته شد.

در بیست و پنجمین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران باز هم با ریاست بهمن دری بخش ویژه ای برای ربع قرن برگزاری نمایشگاه کتاب با عنوان جهاد فرهنگی شکل گرفت. در آن سال 1396 ناشر داخلی با 207 هزار و 170 عنوان کتاب و 1600 ناشر خارجی با 136600 عنوان کتاب به این رویداد رسیدند. و برای دانشجویان 30 میلیارد ریال بن کارت دانشجویی در نظر گرفته شد.

بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در اردیبهشت 1392 با کمک موسسه توسعه فرهنگ و هنر میزبان 2480 ناشر داخلی با 270 هزار عنوان کتاب و 1600 ناشر خارجی با 150 هزار عنوان کتاب و 102 ناشر الکترونیک شد. در این دوره، بخش بین الملل نمایشگاه به مکان دیگری خارج از محدوده مصلی منتقل شد، بخش ناشران الکترونیک پس از چند سال دوباره به نمایشگاه اضافه شد و یارانه ارزی برای خرید کتابهای خارجی پس از 25 سال از نمایشگاه حذف شد.

اردیبهشت 1393؛ حدود یک سال پس از اینکه حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی رئیس جمهور ایران شد، بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با ریاست سیدعباس صالحی کلید خورد.

رویداد بین المللی کتاب تهران، با تغییر اوضاع سیاسی کشور با تفاوت هایی نسبت به گذشته همراه شد تا اینکه در دوره بیست و نهم بار دیگر به خانه ای دیگر کوچ کرد؛ این بار مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب.

اما به نظر شهر آفتاب هم خانه مناسبی برای این نمایشگاه نبود؛ در هر دو سال برگزاری این رویداد در این مکان غرفه هایی که در سازه های موقت و چادری استقرار داده شده بودند، با مشکل آب گرفتگی مواجه شدند.

سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که در اردیبهشت 1397 برپا شد، به خانه سابق خود، مصلای تهران برگشت و در دوره سی و دوم نیز در آنجا ماند، این آخرین باری بود که این رویداد از نزدیک میزبان مخاطبان خود شد.

پس از شیوع ویروس کرونا، این نمایشگاه که بنا بود دوره سی و سوم آن در ابتدای سال 1398 برگزار شود، هنوز برگزار نشده است. در زمستان سال گذشته پس از گمانه زنی های بسیار و بعد از اعلام برگزار نشدن این نمایشگاه بنا شد تا نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران در بستری متفاوت برپا شود. پس از اجرای این طرح، در بهمن امسال نیز دومین دوره این رویداد برگزار شد.

حالا در مدت اخیر سخنانی درخصوص برگزاری دوره بعد نمایشگاه بین المللی کتاب تهران ذیل عنوان «نمایشگاه کتاب سی و سوم» به صورت حضوری در سال 1401 در مصلای تهران مطرح شده است.

هر چند سرنوشت سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران هنوز هم پس از حدود دو سال تعلیق نامعین به نظر می رسد و به اما و اگرهای گوناگون وابسته شده است. اگر شرایط کرونایی اجازه برگزاری نمایشگاه را بدهد، نمایشگاه با چه حاشیه هایی همراه خواهد بود؟