آثار مخرب انفجارهای پی در پی معدن شن و ماسه در نقوش برجسته ساسانی برم دلک

ایسنا/ این خبر پیرامون آثار مخرب انفجارهای پی در پی معدن شن و ماسه در نقوش برجسته ساسانی برم دلک برای شما نوشته شد.

برم دلک ـ Barm-e Delak ـ محوطه ای باستانی در نزدیکی شهر شیراز است که با نقش برجسته شاهزاده زن ساسانی، بهرام دوم و شاپور اول ساسانی شناخته می شود، هرچند در سالهای اخیر مکرر نسبت به نابودی تدریجی این نقوش برجسته که اینک کتیبه های آن مزین به خط پهلوی به سختی خوانده می شود، هشدار داده شده است. سیاوش آریا، کنشگر میراث فرهنگی نیز با انتشار تصاویر جدیدی از وضعیت وخیم و مرگ خاموش نقوش برجسته ساسانی برم دلک در پی فعالیت معدن شن و ماسه خبر داده است.

او می گوید: محوطه باستانی برم دلک در پی پدیداری کارگاه های سنگ شکن و انفجارهای پیاپی برای بهره برداری از معدن های شن و ماسه دستخوش ویرانی شده و مرگ خاموش و آرام سنگ نگاره های تاریخی آن را رقم زده و تن بی دفاع پادشاهان ساسانی را می لرزاند.

این پژوهشگر می افزاید: میراث کهن شهرستان شیراز به نام برم دلک که محوطه ای باستانی بوده و سه سنگ نگاره ارزشمند ساسانی را در دورن خود جای داده و پژوهشگران و باستان شناسان آن را هویت و آبرو و پشتوانه فرهنگی شیراز و شناسنامه بالنده و غرورآمیز مردم این سرزمین بشمار می آورند، در بدترین شرایط نگهداری و حفاظتی روزگار را سپری می کند.

آریا درباره فعالیت معدن شن و ماسه در نزدیکی محوطه باستانی برم دلک، اظهار می کند: در حریم کوه سنگ نگاره های ساسانی برم دلک، معدن شن و ماسه برپا شده و انفجارهای پی در پی در کوه افزون بر نابودی طبیعت و زیست بوم، لرزه بر اندام بی دفاع یادگارهای ساسانیان انداخته و تهدیدی جدی برای آنها بشمار می آید. همچنین صدای بلند انفجارها مایه آزار ساکنان منطقه برم دلک شده و آنها را بی تاب کرده است.

این کنشگر میراث فرهنگی ادامه می دهد: کارشناسان و باستان شناسان بر این عقیده اند که فعالیت معدن های شن و ماسه نه در کوتاه مدت که در درازمدت تاثیر بد خود را نشان خواهد داد و مایه نابودی میراث ساسانیان خواهد شد و باید هر چه زودتر از دنباله کار آنها جلوگیری کرد.

آریا می گوید: برپایی معدن های شن و ماسه در کوه، جدا از آسیب های وارده به آثار تاریخی، پدیده ای به نام کوه خواری را به دنبال خواهد داشت. برم دلک دیرزمانی است که فراموش شده، کسی صدای ناله ها و فریادهای شاهان ساسانی را نمی شنود. یادگارهای ساسانیان با مرگ دست و پنچه نرم می کنند و ما را فرامی خوانند. میراث ساسانیان در برم دلک را باید امروز دریابیم، شاید فردا دیر باشد. نگذاریم هویت ملی و شناسنامه بالنده شهر شیراز برای همیشه از چهره تاریخ پاک شود.

نقش برجسته برم دلک در 15 دی 1310 به ثبت رسیده است. این اثر بر صخره کوچکی در برم دلک و در حدود 10 کیلومتری شرق شیراز واقع شده که در نقش سمت چپ، در برابر شاهزاده خانم ساسانی تصویر یکی از بزرگان ساسانی دیده می شود و در زیر بازوی این مرد، کتیبه ای چهار یا پنج سطری به خط پهلوی نوشته شده است، بیشتر حروف این کتیبه محو شده اما ظاهراً درباره معرفی این مرد بوده است، البته این سنگ نوشته ها با بیل مکانیکی مورد تعرض قرار گرفته و بخشی از آنها تخریب شده است. این نقش برجسته ها پیشتر نیز هدف تفنگ های شکاری قرار گرفته و تخریب شده بود. حالا هم انفجارهای معدن آنها را تهدید می کند.