عروسکی که در زمان تکاندن گردو در شهر اقلید ساخته می شود

میراث آریا/ این خبر پیرامون عروسکی که در زمان تکاندن گردو در شهر اقلید ساخته می شود، برای شما نگارش شده است.

هنوز هم در اقلید کوچه باغی ها با درختان سر به فلک کشیده و بلندقامت گردو مشاهده می شود و روزهای تابستان که به پاییز که از راه می رسد، کوچه باغ های متعدد اقلید پر می شود از بوی گردو، بوی سبزی که تا عمق جانت نفوذ می کند، بوی تلخی خوشایندی که لذت را برای هر عابری همراه دارد.

شهرستان اقلید از دیرباز تا امروز یکی از قطب های مهم تولید محصول گردو بوده است؛ شهرستانی با 3200 هکتار باغ و تولید و بیش از 6 هزار تن محصول گردو در هرسال، شهری با آب و هوایی سرد اما دلچسب از شمالی ترین شهرستان های استان فارس است و به دلیل سردسیری بودن این شهرستان و وجود درختان گردوی فراوان در این دیار، مادران اقلیدی در فصل برداشت گردو در این شهرستان برای کودکان خود، عروسک گردویی می سازند که ساخت عروسک گردویی به دو روش انجام می پذیرد که شرح آن در این گزارش به صورت کامل آمده است.

در روش اول ابتدا حدود 20 سانتیمتر از کاموا را دولا گره می زنند که دایره ای درست می شود و سپس این دایره کاموا را می چرخانند تا پر شود یعنی حدود 100 دور کاموا را به شکل دایره ای می چرخانند پس بالای کاموا را گره می زنند و قسمت پایین آن را قیچی می کنند قسمت گره خورده سر عروسک است گردو را وسط کاموا قرار می دهند به شکلی که کاموا آن را بپوشاند و پیدا نباشد و از قسمت گردن و گلوی عروسک گره می زنند حالا سر عروسک درست شده است.

پس از آن گردویی دیگر زیر گردو اول قرار می دهند و دو بار پایین گردوی دوم را هم گره می زنند، قسمت پایین پای عروسک هست که چیده و مرتب می شود و به دو قسمت مساوی تقسیم می شود و سپس منتهی الیه هر دو قسمت کاموا را گره می زنند تا پای عروسک نیز آماده درست شود و برای دست عروسک دوباره به اندازه 10 تا 12 سانتیمتر کاموا را همانند قبل دایره وار آماده می کنند و کاموا را دور آن می پیچند و وسط آن را با تکه ای دیگر از کاموا می پیچند و سپس محکم می کنند و گره می زنند و با نخ و سوزن به پشت گردن عروسک متصل می کنند و دو بار منتهی الیه نخ کاموا آن را می دوزند تا دست ها ساخته شود و عروسک گردویی ساخته شده است.

درروش دوم برای ساخت عروسک گردویی اقلید ابتدا دوتکه چوب کوچک را به شکل به اضافه روی هم قرار می دهند و به وسیله نخ محکم می بندند سپس ته گردو را خالی می کنند و روی چوب قرار می دهند تا سر عروسک آماده شود، حالا ساختار عروسک آماده شده است.

و پس ازآن نوبت به رویه عروسک می رسد که کاموا را به شکل دایره گره می زنند و دورهم می پیچند و همانند مرحله قبل وسط آن را گره می زنند و آن را روی عروسک قرار می دهند و گردن عروسک را با نخ محکم می بندند، حالا سر عروسک آماده هست و نوبت به شکل دهی دست و پایش می رسد.

برای شکل دهی به دست ها و پاهای عروسک گردویی از قسمت گردن نخ ها را به سه بخش تقسیم می کنند دو قسمت راه دست ها و یک قسمت تنه آن است که دوباره منتهی الیه دست ها را می بندند و گره می زنند و در آخر نوبت به پاهای عروسک می رسد که آن هم رشته های کاموا از وسط به دو قسمت تقسیم شده و آخر آن را گره می زدند به این شکل عروسک آماده می شود.

مهارت ساخت عروسک گردویی شهرستان اقلید به شماره 2403 به ثبت ملی رسید.