کیسه بافی سنتی دژکرد هنری در تار و پود تاریخ است
میراث آریا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارشات منتشر شده، کیسه بافی سنتی دژکرد هنری در تار و پود تاریخ است.
بافت کیسه در حال حاضر بیشتر توسط بانوان قدیمی انجام می گیرد و جوانان چندان رغبتی به انجام ندارند و از طرفی با توجه به تغییر سلیقه و نحوه زندگی مردم این بافته در حال کمرنگ شدن است به همین دلیل ضرورت آن مهم است.
بافت کیسه های حمامی در فصل تابستان و در محیط خانه ها انجام می گیرد.
تاریخچه قدمت بافت کیسه هم زمان با بافت انواع دست بافته های دارای انجام گرفته است، چرا که مواد و مصالح و طریقه بافت آن بسیار شبیه به بافت گلیم و دیگر دسته بافت هاست.
این صنایع دستی از لحاظ اجتماعی به عنوان یکی از صنایع دستی مهم شهر دژکرد است. تولید این محصول باعث اشتغالزایی و کمک به اقتصاد خانواده می شود.
کیسه بافی در استان چهارمحال بختیاری و در شهر «فرادبنه» بافته می شود که شباهت زیادی به این نوع کیسه دارد.
استفاده از مواد و مصالح بومی مانند پشم، نخ، نقوش روش بافت ذهنی ابعاد و اندازه مهمترین شاخص کیسه بافی در استان است.
استفاده از کیسه در حمام خاصیت طبی دارد و می تواند جایگزین حجامت است. گردش خون را بهتر می کند و کار قلب بهتر می شود و با بدن سازگاری دارد و باعث باز شدن روزنه پوست می شود و بافت کیسه حمام توسط زنان انجام می گیرد.
برای بافت نخست به پشم مرغوب نیاز است. پشم بهاره از گوسفندانی که در محیط های طبیعی و در کوهستان ها می چرخند مرغوبیت بهتری دارند، تهیه می کنند، پشم های چیده شده را با آب تمیز و زلال شست وشو می دهند. شست وشو معمولاً در سر رودخانه یا چشمه انجام می گیرد. این کار توسط مردان انجام می گیرد پس از آن نوبت به وَشکن کردن می رسد (در اصطلاح محلی به عمل باز کردن پشم گفته می شود) پس آن را دوردست می پیچیند و با دوک یا پره آن را می ریسند و پس کلاف می کنند. در اصطلاح محلی به این کار گروف کردن می گویند.
بعد از آن با چرخ چره آن را تاب می دهند. گاهی این کار را به وسیله دوتا دوک انجام می دهند و بعد از آماده شدن دار را آماده می کنند دار کیسه بافی افقی است تعداد تار برای چله کشی کیسه بافی 90 تار است برای این کار دو عدد چوب را در بالا و پایین به وسیله دو تا میخ در زمین نصب می کنند دوتا در بالا دوتا پایین و چله کشی را شروع می کنند. از ابزارهای چله کشی ملار (سه پایه) را بالا نگه می دارد، تیر، سر تیر، تولَنقه و قلیچ است.
قلیچ از چوب گردو تهیه می شود و کارش مانند شانه و کرکیت است، دار کردن آن به صورت دورو است به این دلیل که اگر متراژ زیادی را دار کنند جای زیادی اشغال می کند معمولاً برای 50 کیسه باید 26 متر طول دار باشد.
ابزار و اشیای وابسته
پشم گوسفند: برای بافت کیسه، قلیچ که همان کرکید است و کارایی آن را دارد.
ملار (سه پایه): برای بالا نگه داشتن تارهای زیر
دیگ: برای تاباندن نخ
چرخ چره: چرخی برای تاباندن نخ
تولنقه: چوبی بزرگ برای جدا کردن تارهای زیر، نخ و سوزن