برنامه های توسعه صنعت گردشگری باید پژوهش محور باشند

ایرنا/ براساس سخنان رئیس گروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، برنامه های توسعه صنعت گردشگری باید پژوهش محور باشند.

ناصر رضایی گفت: نه فقط صنعت گردشگری بلکه اهداف و برنامه های همه حوزها و بخش ها باید پژوهش محور شود، دارای بخش تحقیق و توسعه (R&D) باشند و با نگاه سرمایه ای برای این بخش هزینه کنند. اگر این رویکرد میان سیاست گذاران و تصمیم گیران و مدیران بخش دولتی و خصوصی نهادینه شود بسیاری از مسائل کشور حل خواهد شد.

رئیس گروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی، پژوهش را پایه همه پیشرفت ها دانست و افزود: آموزش و پژوهش مهمترین رکن همه شرکت های موفق بزرگ و کوچک در جهان است و مدیران ارشد بدون هیچ خساستی به هر میزانی که درخواست شود منابع مالی را با دست باز در اختیار این بخش می گذارند.

وی با انتقاد از کم بودن اعتبار و بودجه بخش پژوهش در کشور، افزود: در کشورهای پیشرفته پژوهش بخش های قدرتمند سازمان خود هستند و با نگاه سرمایه گذاری برای این بخش ها اعتبار تصویب و هزینه می کنند، به همین دلیل به نتایج و دستاوردهای پژوهشی آنها در همه حوزه ها استناد می شود.

پژوهشگران در کشورهای صنعتی و پیشرفته از هر نظر تامین هستند و دغدغه ای جز پژوهش ندارند و در فعالیت های پژوهشی بویژه حوزه علوم انسانی به رغم وجود تنوع دیدگاه، اختلاف نظر و حتی خطا یک چارچوب مشخص هم وجود دارد. ما هم می توانیم از روش های آنها الگوبرداری کنیم، نتایج آنها را رد کنیم یا بپذریم، اما می توانیم دستاوردهای خودمان را داشته باشیم.

گردشگری در دانشگاه ها رشته جوانی است

رضایی با بیان اینکه گردشگری در دانشگاه ها رشته جوانی است، گفت: فارغ التحصیلان دکتری در رشته گردشگری هنوز محدود است. اینها هستند که باید نظریه پردازی کنند تا در صنعت گردشگری تحول ایجاد شود. بسیاری از فارغ التحصیلان از سایر رشته های دانشگاهی غیرتخصصی از مدیریت، جامعه شناسی، جغرافیا تا رشته های فنی و صنعتی که به گردشگری علاقمند بودند در مقطع دکتری وارد این رشته شدند و در این حوزه رساله دکتری ارائه کردند.

رئیس گروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی بیان کرد: گردشگری رشته و صنعتی چندوجهی است. باید بر مبنای تخصص های مختلف و مورد نیاز رشته های مرتبط با گردشگری در دانشگاه توسعه پیدا کند و اجازه داده شود پژوهشگران این حوزه فعالیت علمی کنند.

توسعه پایدار از مطالعات میدانی و توسط پژوهشگران شکل می گیرد. شاید نتایج علمی با سیاست در تعارض باشد، اما سیاستمداران که در مسند تصمیم سازی و تصمیم گیری قرار دارند، برای جامعه، منافع ملی و آینده کشور باید از دستاوردها و نتایج علمی پژوهش محور در همه حوزه ها تبعیت کنند.

رضایی با اشاره به پژوهش هایی که در حوزه گردشگری انجام شده، بیان کرد: در گام اول باید براساس نیازسنجی مشخص کنیم از گردشگری چه چیزی می خواهیم و قرار است که با توسعه صنعت گردشگری به کجا برسیم، بعد از آن باید امکان سنجی شود که اساسا تحقق این اهداف و نیازها امکان پذیر است؟ و سپس باید سطح بندی و اولویت بندی شود، اگر این روند و فرآیند علمی و اصولی طی شود، به نتیجه مطلوب می رسیم.

رئیس گروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی با اشاره به عوامل درونی و بیرونی موثر بر عدم توسعه صنعت گردشگری در ایران تاکید کرد: براساس اقتصاد مقاومتی و مبنای داشته های خود، تهدیدها را به فرصت تبدیل می کردیم.

پژوهش و تدوین دستورالعمل برای بومگردی ها و میراث طبیعی

رضایی به کمبود فعالیت های پژوهشی در حوزه گردشگری اشاره کرد و افزود: به پژوهش در بخش های مختلف صنعت گردشگری نیاز داریم. هر تحقیق و پژوهشی قابل استناد در این حوزه انجام شود، باعث خوشحالی است. برنامه ها و اقدامات برای توسعه صنعت گردشگری، باید پژوهش محور باشد تا چشم انداز و اهداف ترسیم شده محقق شود.

در چند سال گذشته اقامتگاه های بومگردی بدون هیچ مطالعه و آسیب شناسی به سرعت گسترش پیدا کرد، اما در گروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی روی تدوین شیوه نامه بهره برداری از بومگردی ها با توجه به اقلیم کار کردیم که می تواند یک گام موثر برای توسعه هدفمند و با برنامه این اقامتگاه ها در کشور شود.

عضو هیات مدیره انجمن گردشگری ایران با اشاره به ثبت ملی بسیاری از آثار میراث طبیعی افزود: برای دو اثر بیابان لوت و جنگل های هیرکانی که در فهرست جهانی یونسکو ثبت شده اند؛ در حال تدوین دستورالعمل هستیم، این آثار اگرچه میراثی هستند، اما جز جاذبه های گردشگری هستند و باید به محصول گردشگری تبدیل شوند.

رضایی با اشاره به اهمیت ثبت آمار برای توسعه گفت: با مطالعه ای جامع و با همکاری معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی اکنون جز محدود و معدود کشورهای دارای حساب اقماری گردشگری (TSA) هستیم. این حساب می تواند علاوه بر مشخص کردن سهم مستقیم و غیرمستقیم گردشگری در اشتغال و درآمد، میزان سرمایه گذاری داخلی و خاجی و درآمد ناخالص ملی، به پژوهشگران حوزه گردشگری برای استفاده از آمار دقیق و شفاف و درج در تحقیقات خود کمک کند.