نوروز کمی هیجان را در کتله خور زنجان چاشنی تعطیلات کنید
غار همیشه تداعی کننده فیلم و داستان های ترسناک مربوط به ارواح و جن برای ما بوده است. در داستان های قدیمی همیشه ارواح و جن از غارها بیرون می آمدند و باعث هراس و رنج مردم شهر می شدند یا به گونه ای شهر را طلسم می کردند. این بار در ایام نوروز غار را متفاوت با داستان و فیلم ها تجربه می کنیم و حتی به آن علاقمند می شویم. با من همراه شوید تا با هم نوروز را کمی هیجان انگیز در غار کتله خور زنجان تجربه کنیم. شایان ذکر است که در سفر به غار کتله خور زنجان، هیجان و ترس و بالا رفتن آدرنالین کاملا طبیعی است. شما در این مقاله همچنین در می یابید که غار کتله خور کجاست.
زنجان، مامن غار کتله خور
استان زنجان در نوروز یکی از استان های ایران است که در منطقه آذربایجان ایران قرار دارد. مرکز این استان شهر زنجان است. استان زنجان دارای 8 شهرستان و 1210 آبادی بوده که از این تعداد 978 آبادی دارای سکنه و بقیه خالی از سکنه هستند. شهرستان های آن شامل زنجان، طارم، ماهنشان، خدابنده، ایجرود، ابهر، خرمدره و سلطانیه است. استان قزوین در سال 1373 از استان زنجان جدا شد و به استان تهران پیوست و در سال 1376 به استان قزوین مبدل شد. مردم استان زنجان به زبان ترکی آذربایجانی سخن می گویند زبان تاتی از بخشی از شمال طارم علیا دامنه کوه البرز به جا ماند. از غذاهای سنتی این استان می توان به جغور بغور و آش ترش و کره جوش اشاره کرد. استان زنجان با 883000 هکتار اراضی قابل کشاورزی، 4.77 درصد اراضی کشاورزی کل کشور را دارا بوده و مساحت اراضی آبی کشاورزی استان نیز 168395 هکتار هست، بنابراین زنجان همواره به عنوان قطب کشاورزی در کشور مطرح است. استان زنجان به علت داشتن تنوع آب و هوایی، برخورداری از منابع آب و حاصلخیزی خاک به صورت یک منطقه مناسب کشاورزی درآمده است. کشاورزی به صورت های آبی و دیمی در آن انجام می گیرد. کشاورزی دیمی بیشتر در نواحی کوه پایه ای و دامنه کوه ها انجام می شود. این استان از نظر تولید انگور در بخش محصولات زارعی مقام اول را در کشور دارد. محصولات عمده کشاورزی استان که برخی از آن ها صادر هم می شوند عبارتند از انجیر، برنج، انگور، زرد آلو، سیب، لوبیا، خیار، پیاز، گردو، فندق، بادام، زیتون، انار و سیر. از بین محصولات ذکر شده زیتون، انار، برنج، سیر و انجیر جز محصولات عمده شهرستان طارم به شمار می رود. در واقع استان زنجان یکی از قطب های مهم کشاورزی و دامداری غرب کشور به شمار می آید که به دو شیوه صنعتی و سنتی صورت می گیرد. دامپروری در این استان بیشتر به صورت رمه گردانی عشایری رواج دارد. این استان در زمینه دامپروری صنعتی و تولید گوشت و شیر در سطح کشور جایگاه در خور توجهی را به خود اختصاص داده و یکی از مراکز مهم پرورش مرغ و مرغداری کشور محسوب می شود.
شهرستان خدابنده دیدنی و جذاب
شهرستان خدابنده، یکی از شهرستان های استان زنجان است. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال 1395 برابر با 164493 نفر بوده و شهرقیدار مرکز این شهرستان است. آب و هوای شهرستان کوهستانی بوده و با توجه به شرایط خاص کوهستانی می توان آب و هوای آن را اقلیم معتدل کوهستانی نیز به شمار آورد. خصوصیات این آب و هوا، گرمای شدید دره ها در تابستان و اعتدال آن ها در زمستان و بر عکس سرمای شدید مرتفعات در زمستان و اعتدال آن در تابستان است. شهرستان خدابنده بزرگترین و پر جمعیت ترین شهرستان شمال غرب کشور با بیش از 5 هزار کیلومترمربع هست. این شهرستان 6 شهر دیگر بنام سهرورد، سجاس، زرین رود، گرماب ، کرسف و نوربهار دارد که 80 هزار نفر از جمعیت شهرستان شهرنشین و مابقی در 266 روستا سکونت دارند.
غار کتله خور زنجان، هیجان در سفر
غار کتله خور زنجان، غاری است خشکی-آبی که در استان زنجان، شهرستان خدابنده و در 80 کیلومتری جنوب قیدار و 173 کیلومتری شمال استان همدان و 410 کیلومتری تهران و 5 کیلومتری شهر گرماب واقع است. احتمالا وجه تسمیه این غار کوه کم ارتفاع کتله هست که غار در یکی از این کوه ها قرار گرفته و خورشید از پشت آن طلوع می کند و به جای کتله خورشید به آن کتله خور می گویند. نخستین بار در بهار سال 1331 خورشیدی گروهی از سرشناس ترین کوهنوردان ایران از اعضای باشگاه نیرو راستی اقدام به کشف و بازدید غار کردند. یکی از اعضای زنجانی گروه نامبرده به نام سید اسدالله جمالی اقدام به ثبت رسمی غار کرد. از آن پس غار کتله خور زنجان به عنوان پدیده شگرف طبیعی مورد توجه علاقمندان غارنوردی قرار گرفته است. غار در منطقه مستطیل شکلبه وجود آمده است. در محل، عملکرد هوازدگی مکانیکی و نیروهای درونی به کمک یکدیگر تعدادی ترک یا گسل متقاطع را در محدوده داخلی این فضا به وجود آورده و به دلیل فراهم شدن سایر شرایط فرایند غارزایی شروع شده است. دهانه غار در ارتفاع 1700 متری از سطح دریا قرار دارد. ورودی در هنگام سفر به غار کتله خور زنجان یک دهلیز 4000 متری بوده است با سقفی کوتاه و فاقد غار سنگ و چند دهلیز فرعی. پس از دهلیز فرعی یک دالان وسیع 950 متری با سربالایی هایی به ارتفاع 2 متر از گودال های خشک قرار دارد که با دو شاخه 50 متری ادامه پیدا می کند و پس از عبور از یک سربالایی به تالار وسیعی پوشیده از چکنده و چکیده و ستون می رسد. در داخل تالار کوچک بلورین که به تالار ستون ها چسبیده، چاهی به عمق 8 متر قرار دارد که احتمالاً محل خروج آب های فرورو سازنده غار است. در حال حاضر این غار به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم شده است. بخش ورزشی آن که تنها مورد استفاده غارنوردان و صخره نوردان قرار می گیرد، حدود 4 کیلومتر است که البته هنوز انتهای آن کشف نشده و از سوالات مبهم پیرامون این مطلب بوده که غار کتله خور کجاست. بخش تفریحی غار نیز که جهت بازدید عموم مورد استفاده قرار می گیرد، حدود 2 کیلومتر مسیر مستقیم است که گفته می شود و بخش فرهنگی غار نیز در بخش جنوبی آن قرار دارد. قسمت اصلی آن دالانی است طبیعی که جهت برگزاری مراسم های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. البته این دالان هیچگونه راه خروجی به بیرون نداشته و راه خروجی آن به صورت مصنوعی کنده شده اما خود دالان تماما طبیعی بوده است. غار کتله خور از لحاظ کیفیت بلورها و قندیل ها، زیبایی و تعدد طبقات، اولین غار آهکی جهان شناخته شده که توسط سرمایه گذاری بخش خصوصی و هزینه شخصی به نام مهندس عالی که مهندس عمران فرمانداری زنجان بود در طول پنج سال آماده بهره برداری گشت. از بهره برداری اولیه این غار چیزی حدود 15 سال می گذرد که البته هنوز هم کاوش و فعالیت برای آماده سازی سایر قسمت های غار برای بازدید ادامه دارد. غار کتله خور، غاری است آهکی که در برخی نقاط آن گل رس و خاک های حاوی اکسید آهن قابل مشاهده است. غار کتله خور از نظر سنی تقریباً هم سن غار علیصدر همدان است. یک نکته جالب توجه در رابطه با غار این است که شواهد و بررسی های انجام شده نشان می دهد که این غار در نهایت به غار علیصدر متصل می شود. همچنین یکی دیگر از عجایب و زیبایی های این غار تعدد طبقات آن است که اینگونه غارها در جهان بسیار کم نظیر هستند. گمان می رود که این غار دارای 7 طبقه باشد که البته تاکنون تنها 3 طبقه آن کشف شده است. این غار در مراحل اولیه تشکیل خود، غاری آبی بوده که دراثر انحلال آبی، گاهی اوقات توده های عظیمی از سنگ ها از توده اصلی جدا شده اند. تشکیل طبقات متعدد این غار باعث شده که آب به طبقات زیرین نفوذ کرده و عملا غار تبدیل به غار خشکی گردد. از دیگر ویژگی های بارز در سفر به غار کتله خور زنجان می توان وجود قندیل های زیبا و شفاف آهکی و استالاکتیت های گل کلمی را نام برد. وجود چشمه های آب بسیار زلال در اطراف این غار و حفره های متعدد طبیعی هم از ویژگی های منحصر به فرد این غار است. شما با مطالعه این متن می فهمید که غار کتله خور کجاست.
کلام آخر برای نوروز
امید است با این شرح مختصر هم ترستان از غار از بین رفته باشد و هم علاقمند شده باشید، بدانید که غار کتله خور کجاست و غار را در برنامه نوروزی خود و خانواده قرار دهید.