تاثیر واکسن های کرونا بر روی افراد چیست؟

مجله ایلیاد/ دو هفته پس از اینکه یک فرد دوز دوم واکسن خود را تزریق کرد، اثر محافظتی واکسن در بهترین حالت خود خواهد بود. در این حالت فرد به عنوان فرد کاملاً واکسینه شده شناخته می شود و اگر مجدداً به کرونا مبتلا شود، به آن «ابتلای غیرمنتظره» می گویند.

علائم شایع ابتلای غیرمنتظره عبارت اند از سردرد، آبریزش بینی، عطسه، خارش گلو و از دست دادن بویایی. اگر فرد واکسینه نشده باشد نیز مرسوم ترین علائم ابتلای وی کرونا باز هم سردرد، خارش گلو و آبریزش بینی خواهد بود که علاوه بر آن ها تب و سرفه ی مداوم نیز از علائم مرسوم هستند. به این ترتیب می توان گفت این دو علامت اخیر در کسانی که کاملاً واکسینه شده اند کمتر مشاهده می شود.

مطالعات محققین نشان داده است که افراد واکسینه شده با احتمال 58 درصد کمتر نسبت به افراد واکسینه نشده دچار تب می شوند. همچنین احتمال بستری شدن افرادی که ابتلای غیرمنتظره دارند نیز کمتر است. این افراد دارای علائم کمتری خواهند بود و سریع تر بهبود پیدا می کنند.

دلیل اینکه ابتلای غیرمنتظره خفیف تر است، به این برمی گردد که افراد واکسینه شده در بدن خود ذرات ویروس کمتری خواهند داشت و به همین دلیل افراد واکسینه شده هم علائم کمتری دارند و هم دوره ی کوتاه تری درگیر بیماری خواهند بود.

در بریتانیا از هر 500 نفر واکسینه شده تنها یک نفر دچار ابتلای غیرمنتظره شده است، ولی تحقیقات نشان داده است که عوامل زیر بر ابتلای مجدد پس از واکسیناسیون اثر دارند؛

نوع واکسن

در حال حاضر واکسن ها از برندها و نوع های مختلفی در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. آزمایش های بالینی نشان داده است که واکسن مدرنا خطر بروز کووید-19 دارای علائم را تا 94 درصد کاهش می دهد. در مورد واکسن فایزر این کاهش 95 درصد است. در مورد واکسن های جانسون اَندجانسون و آسترازنکا کاهش بین 66 تا 70 درصدی مشاهده شده است. البته در مورد آسترازنکا اگر فاصله ی بین دوزهای اول و دوم افزایش پیدا کند، احتمال بروز کووید-19 بدون علائم تا 81 درصد کاهش پیدا می کند.

زمانی که از واکسیناسیون می گذرد

داده هایی که تا کنون به دست آمده نشان می دهد که مدت زمان بین کامل شدن واکسیناسیون و ابتلا به کرونا نیز اهمیت دارد. داده های اولیه در مورد زمان شش ماهه پس از واکسیناسیون فایزر نشان می دهد که میزان محافظت آن پس از شش ماه کاهش می یابد و به همین خاطر در برخی کشورها مجوز تزریق دوز تقویتی آن صادر شده است.

سویه های ویروس

یکی از عوامل مهم دیگر به سویه ی ویروس برمی گردد. کاهش هایی که در مورد اثر واکسن محاسبه شده اند معمولاً با تکیه بر شکل اصلی ویروس بوده اند. در مورد سویه ی آلفا، میزان محافظت واکسن فایزر از 95 درصد به 93 درصد کاهش پیدا می کند. در مورد سویه ی دلتا، میزان محافظت فایزر به 88 درصد می رسد. برای واکسن استرازنکا نیز همین وضعیت مشاهده شده است.

سیستم ایمنی بدن افراد مختلف

قابل ذکر است که موارد ذکر شده در قسمت های قبلی بر اساس متوسط جامعه محاسبه شده اند و خطر بروز ابتلای مجدد هر نفر به وضعیت سیستم ایمنی بدن وی و همچنین به میزان و نحوه ی قرارگیری در معرض ویروس ارتباط دارد. توانایی سیستم ایمنی بدن معمولاً با افزایش سن کمتر می شود. بنابراین کسانی که سن بیشتری دارند با انجام واکسیناسیون محافظت کمتری در برابر کووید-19 پیدا می کنند و سطح حفاظتی بدن آن ها زودتر از بین می رود. بنابراین کسانی که ماه ها پیش واکسن خود را دریافت کرده اند، خطر بزرگ تری در زمینه ی ابتلای غیرمنتظره دارند.

در مجموع باید ذکر کرد که واکسن احتمال ابتلا به کووید-19 را کاهش می دهد و خطر مرگ و میر افراد کاملاً واکسینه شده نیز بسیار کمتر از بقیه ی افراد است. برای مقابله با کاهش اثر واکسن، کشورهایی مانند انگلیس در حال برنامه ریزی هستند که دوز تقویتی را به افراد آسیب پذیر جامعه ی خود تزریق کنند. فرانسه و آلمان نیز در صدد هستند همین برنامه را پیش ببرند.