سفری شگفت انگیز به زیباترین جاذبه های گردشگری سنندج

شهر سنندج مرکز استان کردستان در فاصله 485 کیلومتری جنوب غربی تهران قرار گرفته است. ارتفاع این شهر از سطح دریا 1480 متر است. شهر سنندج در سال 1046 هجری قمری در زمان حکومت سلسله صفویه و در دوران شاه صفی و توسط سلیمان خان اردلان به عنوان مرکز حکومت انتخاب شد. نام سنندج معرب سنه دژاست که هم اکنون نیز مردم مناطق کردنشین سنندج را سنه می نامند. سنندج به علت مرکزیت در گذشته، دارای مساجد، ابنیه و عمارات و بازار قدیمی می باشد که هم اکنون بیشترین تعداد جاذبه های گردشگری سنندج را تشکیل می دهند. پس با ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید برای سفری شگفت انگیز به اماکن دیدنی شهر سنندج...

مسجد جامع سنندج

این مسجد در ضلع شمالی خیابان امام خمینی (ره) قرار گرفته است. بر اساس مدارک موجود، در زمان احداث مسجد مربوط به دوره قاجار بوده و به دستور امان الله خان والی کردستان در سال 1228 هجری قمری ساخته شده است. این مسجد دو ایوانی است با یک حیاط مرکزی که در پیرامون آن 12 حجره برای طلاب علوم دینی ساخته شده است. مسجد دارای شبستانی بزرگ با 24 ستون است و اطراف شبستان و سرستون ها با آیات کلام الله مجید مزین شده است. برای تزیین دیوارهای مسجد از کاشی های هفت رنگ استفاده شده و در ازاره آن سنگ مرمر به کار رفته است.

مجموعه پارک تفریحی آبیدر

این مجموعه یکی ازجاذبه های گردشگری سنندج در غرب این شهر و در انتهای خیابان آبیدر قرار دارد. شهر سنندج از فراز این پارک چشم انداز بسیار زیبایی دارد. چندین باغ و چشمه ی طبیعی در این پارک وجود دارد، یکی از بزرگ ترین باغ های این مجموعه باغ امیریه است و بزرگ ترین سینمای روباز (تابستانی) کشور و خاورمیانه در این باغ جای گرفته است. این مجموعه از قدیم الایام تفریح گاه مردم سنندج بوده و کوه آبیدر دارای محبوبیت خاصی در میان مردم است.

بازار سنندج

این بازار در دو طرف خیابان انقلاب قرار گرفته و در سال 1046 هجری قمری همزمان با مرکزیت یافتن شهر سنندج به عنوان مرکز حکومت اردلان ها ساخته شده است. پلان این بازار به صورت مستطیل بزرگی است که در اکثر خیابان کشی دوران حکومت پهلوی به دو بخش تقسیم شده و بخش شمالی آن بازار سنندجی و بخش جنوبی آن بازار آصف نام گرفته است. با وجود مراکز خرید جدید، این بازار هم چنان موقعیت و ارزش خود را از لحاظ تجاری حفظ نموده است.

خانه کرد (عمارت آصف)

خانه کرد، موزه مردم شناسی مناطق کردنشین و بزرگترین موزه مردم شناسی مربوط به یک قوم در کشور ایران است که در خیابان امام خمینی (ره) شهر سنندج واقع شده است. این موزه در عمارت آصف دایر گردیده و یکی از بزرگ ترین عمارت های اعیانی و اماکن دیدنی شهر سنندج است که دارای ارزش های ویژه معماری از لحاظ آجرکاری و گچ بری و اروسی سازی است و حمام آن زیباترین حمام خصوصی در بین حمام های سنندج می باشد. بنای اولیه این عمارت مربوط به دوره صفویه بوده و در دوره های قاجار و پهلوی تکمیل تر شده است.

موزه سنندج

این موزه از اماکن دیدنی شهر سنندج در خیابان امام، کوچه حبیبی و در بخش بیرونی عمارت ملا لطف الله شیخ الاسلام (که امروزه به خانه سالار سعید مشهور است) قرار دارد و در آن اشیاء تاریخی کشف شده از استان کردستان و سایر نقاط ایران به گذاشته شده است. اروسی موزه سنندج یکی از نمونه های بی نظیر هنر اروسی سازی و کار استادکاران سنندجی می باشد. عمارت ملا لطف الله از بناهای باقی مانده دوران قاجار است.

عمارت خسروآباد

این عمارت در بلوار خسروآباد (شبلی) قرار دارد. عمارت در نوع خود بی نظیر بوده و سال ها مرکز حکومت حکام اردلان به ویژه خسروخان بوده است. مجموعه عمارت و باغ آن افزون بر دو بخش اصلی یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار در بخش غربی و ساختمان های شرقی با غلام گردش ها و ایوان ستون دار مشرف بر صحن عمارت و فضای بیرونی بنا دارای فضاهای دیگری چون حمام، اتاق قاپ چیان و خدمت کاران است. تزیینات معماری این بنا شامل گچبری، آجرکاری، اروسی های زیبا و حوض چلیپا شکل داخل عمارت است.

عمارت وکیل

این مجموعه بزرگ در خیابان کشاورز واقع شده است و شامل سه حیاط با عمارت های مربوطه و یک حمام خصوصی در داخل مجموعه و یک حمام عمومی در خارج آن است. بخش اصلی عمارت وکیل در دوران زندیه ساخته شده و بخش های دیگران متعلق به دوره های قاجار و ازجاذبه های گردشگری سنندج است. مجموعه دارای تزییناتی چون آجرکاری های زیبا و اروسی های پرکار است و حیاط مرکزی دارای سقف شیروانی با طرح کلاه فرنگی است.

عمارت مشیر دیوان

این عمارت در خیابان شهدا در شهرستان سنندج قرار دارد و شامل هفت حیاط با فضاهای مرتبط است و یک حمام خصوصی در داخل مجموعه دارد. هریک از حیاط ها نیز دارای آبنما می باشند. عمارت توسط میرزا یوسف مشیر دیوان در دوره قاجار ساخته شده است و از زیباترین ایوان با طرح کلاه فرنگ در سنندج متعلق به این بنا است. در این عمارت نیز از اروسی های پرکار، تزیینات آجری، کاربندی ها و گچ بری جهت تزیین استفاده شده است.

خانه صنایع دستی (عمارت حبیبی)

خانه صنایع دستی کردستان از زیباترین اماکن دیدنی شهر سنندج، در سال 1393 در عمارت حبیبی با هدف حمایت از تولیدکنندگاه شاخص و ترویج صنایع دستی استان کردستان ایجاد گردیده شد، خانه صنایع دستی در بافت تاریخی سنندج همجوار موزه باستان شناسی سنندج در خیابان امام، کوچه حبیبی واقع شده است. این مجموعه کارگاه های هنرهای سنتی و صنایع دستی اعم از نگارگری و تذهیب، هنرهای چوبی، سازسازی، دف سازی، ارسی سازی و گره چینی، مصنوعات چوبی، وندی سازی و... فعال بوده و پذیرای بازدید گنندگان و گردشگران به منظور آشنایی با شیوه های ساخت و تولید این صنایع بومی و اصیل کردستان می باشد.

حمام تاریخی عبدالخالق (نمایشکاه و فروشگاه صنایع دستی)

یکی از جاذبه های گردشگری سنندج حمام تاریخی عبدالخالق است که در راستای معرفی صنایع دستی کردستان و ایجاد مرکزی برای فروش و نمایش دائمی آن با همکاری اتحادیه تعاونی های صنایع دستی استان با توجه به قرارگیری در بافت قدیم سنندج و مجاورت در ضلع شرقی بازار قدیمی سنندج در خیابان انقلاب (سیروس سابق) تجدید بنا و مرمت شده است. دسترسی به این سایت از طریق چهارراه انقلاب، خیابان 28 دی، کوچه حمام امکان پذیر می باشد. در این نمایشگاه هنرمندان صنایع دستی ضمن فعالیت و تولید محصولات بومی استان ، امکان خرید تولیدات خود را در قسمت فروش نمایشگاه برای گردشگران و بازدیدکنندگان فراهم نموده اند. قابل ذکر است تاریخ ساخت بنا مربوط به دوره قاجاریه و معماری بومی توسط استادکاران و معماران سنندجی ساخته شده و در حال حاضر دومین حمام بزرگ قدیمی شهر سنندج می باشد.

امام زاده هاجره خاتون

این امام زاده در خیابان صلاح الدین ایوبی در محله قدیمی سرتپوله واقع است. بر اساس روایات موجود این امام زاده شریفه، خواهر امام رضا (ع) است که در سفر آن بزرگوار به خراسان، در کردستان رحلت نوده و در این مکان به خاک سپرده شده است. در مجاورت این امام زاده، مسجد و آرامگاه مشایخ و بزرگان سنندج نیز قرار دارد.

امام زاده پیرعمر

این امام زاده در شهرستان سنندج در ضلع جنوبی خیابان امام خمینی (ره) واقع شده تاریخ ساخت آن 1046 هجری قمری می باشد. امام زاده پیرعمر را پسر بلافصل حضرت علی (ع) می دانند. بنای آرامگاه شامل تزیینات آجری، گچبری و اروسی های زیبا است.

امام زاده پیرمحمد

این بقعه در میدان نبوت سنندج بر بالای تپه ای که قبرستان قدیمی شهر واقع شده است قرار دارد. این بنا محل دفن امام زاده محمدبن یحیی مشهور به پیرمحمد است.

قرآن نگل

در 65 کیلومتری غرب سنندج در مسیر جاده سنندج مریوان، در داخل مسجد روستای نگل، قرآنی خطی از دورا گذشته وجود دارد که بنا به اعتقادات مردم یکی از چهار قرآن خطی است که در زمان خلیفه سوم به رشته تحریر درآمده و به چهار اقلیم دنیا فرستاده شده است. قطع قرآن رحلی بزرگ، جلد ان چرمی و صفحات کاغذی ضخیم آن به علت تشابهی که با پوست دارد بین مردم به پوست آهو شهرت یافته است. خط قران کوفی و دارای نقطه و اعراب و در قسمتی از شماره آیات طلاکاری شده و مزین به نوش گیاهی می باشد. تاریخ تحریر قرآن با توجه به شیوه خط و تزیینات مربوط به اواخر قرن چهارم هجری است. این قران در بین مردم جایگاه والایی داشته و همه روزه عده کثیری از نقاط دوردست برای زیارت آن به این روستا می آیند.

مراسم عرفانی

از دیگر جاذبه های شهر سنندج مراسم عرفانی دراویش است که به صورت هفتگی در برخی از تکایا اجرا می گردد و گردشگران بسیاری از این مراسم دیدن می نمایند. در استان کردستان دو فرقه عمده تصوف وجود دارد:
طریقه قادریه: پیروان این طریقه مریدان شیخ عبدالقادر گیلانی هستند که درک حقیقت و وصول به حق را در قیل و قال می دانند و در حالت سماع، دف زنان به عالم جذبه می روند و هر بیننده ای را شیدای خود می کنند.
طریقه نقشبندیه: موسس این طریقت خواجه بزرگ مولانا بهاءالدین محمد نقشبندیه بخارایی است و پیروان او وصول به حق را در تفکر و سکوت می دانند.

قلل مرتفع

به علت کوهستانی بودن منطقه و امنیت حاکم بر آنها هر ساله تعداد بسیاری از کوهنوردان به قلل مرتفع و مشهور سنندج صعود می نمایند. مهم ترین قلل این شهرستان عبارتند از: آبیدر، سلطان سراج الدین، آوالان در جنوب سنندج، شاه نشین در ژاوه رود، کوه کوچک سارد و کوه چره لان در جنوب غربی سنندج.