قبح زدایی جواد عزتی در زخم کاری؛ سیگار روشن کردن پی در پی + عکس
در سریال زخم کاری که داستانی پر فراز و نشیب دارد و این روزها از شبکه نمایش خانگی پخش می شود، شخصیت مالکی با بازی جواد عزتی یک انتخاب مهم و سخت دارد که در مسیر رسیدن به آن مدام به مشکل می خورد.
به همین دلیل در قسمت سوم این سریال، او بارها و بارها با آن فندک شیک و خاص اش، سیگارش را روشن و توجه بیننده را به دودش جلب می کند. اما این کار چه آسیب های روان شناسانه ای دارد؟
قبح زدایی استعمال سیگار توسط سوپراستارها
استعمال سیگار دربسیاری از سریال های امروزی به خصوص درسینما و شبکه نمایش خانگی به کاری رایج تبدیل شده است. یکی از مهم ترین معایب استعمال ولع انگیز سیگار فراوان درچنین سریال هایی، رفع قبح و عادی سازی استعمال سیگار در بطن جامعه است به ویژه وقتی این سیگار کشیدن توسط بازیگران محبوب و به اصطلاح سوپراستار باشد، آثار منفی آن مضاعف می شود. همچنین تماشای این سکانس ها، می تواند باعث وسوسه نوجوانان و جوانان به انجام این کار شود و به قول امروزی ها، احساس انجام رفتاری باکلاس به آن ها دست بدهد.
الگوپذیری که سهل الوصول است
جوانان و نوجوانان با توجه به دوره سنی شان به شدت تحت تاثیر افراد مهم زندگی خود قرار دارند و از رفتارها و پوشش این افراد تقلید می کنند به ویژه اگر این شخصیت سینمایی از محبوبیت بالایی برخوردار باشد، الگوپذیری در رفتار و دیگر مسائل مضاعف می شود به طوری که نوجوان با ارزشمند دانستن ویژگی های شخصیت در فیلم سعی می کند که هرچه بیشتر خودش را به آن نزدیک تر کند. حال ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا رفتار سیگار کشیدن بیشتر مورد توجه قرار می گیرد؟ به نظر می رسد کودکان و نوجوانان در دسترس ترین و راحت ترین رفتار برای تقلید کردن و الگوپذیری را در سیگار کشیدن می بینند و نسبت به تقلید برخی از رفتارها مانند ماشین ها، خانه ها و لباس های لوکس، سیگار کشیدن را سهل الوصول تر می دانند تا اگر در دنیای واقعی خودشان نمی توانند با شخصیت محبوب شان همزادپنداری کنند حداقل در سیگار کشیدن شبیه آن ها باشند!
دود شدن فرآیند حل مسئله با استعمال سیگار
«نمی دونم باید چه کار کنم؟ خیلی کلافم»، «دیگه عقلم به جایی نمی رسه» و...، بارها و بارها این جملات و مشابه آن ها را از شخصیت های فیلم ها شنیده و معمولا انتظار چند پک سیگار را از هنرپیشه فیلم بعد از به زبان آوردن این دیالوگ ها داشته ایم. پیام ضمنی این دیالوگ ها و رفتارهای پس از آن که ناشی از استیصال در حل مشکل است، ناخودآگاه این مطلب را به مخاطب به ویژه جوانان و نوجوانان منتقل می کند که گاهی به منظور رسیدن به آرامش ناشی از مشکلات و سختی های زندگی می توان به جای استفاده از راهبردهای حل مسئله به سیگار پناه برد یا در سکانس هایی که درگیری و تعارض بین شخصیت های داستان اتفاق می افتد، گاهی شاهد استعمال سیگار توسط شخصیت داستان به منظور رفع آلام ناشی از تعارض هستیم و بدین گونه مهارت های حل مسئله، گفت وگو و مذاکره همگی در زیر سایه دود سیاه سیگار محو می شوند.
نوع نمایش سیگار
قبول داریم که استعمال سیگار جزئی از واقعیت های جامعه امروزی ماست و سینما و رسانه هم به منظور تعالی و رشد جامعه باید همراه با واقعیت ها گام بردارد، هرچند که این واقعیت ها تلخ و گزنده باشد. بارها فیلم هایی با موضوع اعتیاد ساخته شده که با وجود سیگار کشیدن شخصیت های داستان، به دلیل آسیب شناسی و نمایش سود و زیان استعمال مصرف، جزو آثار فاخری بوده که بسیار به پیشگیری از اعتیاد کمک کرده اند. دغدغه فیلم سازان در این که بخواهند واقعیت های جامعه را نشان بدهند، کاملا به جاست و استعمال سیگار جزئی از این واقعیت هاست ولی پیشنهاد می شود در سریال هایی که ساخته می شود، به ابعاد آسیب و زیان این پدیده هم توجه شود. برای مثال کاراکتری را که همیشه بعد از خشم سیگار می کشد و بدین وسیله خود را آرام می کند، در برابر فردی قرار دهند که از مهارت های حل مسئله و مذاکره استفاده می کند تا خود مخاطب در این خصوص قضاوت و راهبرد بهتر را کشف کند. ضمن این که شکل نشان دادن سیگار کشیدن هم مهم است؛ فندک شیک ، پک های عمیق و آهسته شدن صحنه، هر کدام می تواند در وسوسه کردن مخاطب موثر باشد.