روستایی در یک قدمی جهانی شدن با یک دنیا محرومیت

ایسنا/ این خبر پیرامون روستایی در یک قدمی جهانی شدن با یک دنیا محرومیت برای شما نگارش شده است.

فرهنگ دوستی و کتابخوان بودن اهالی روستای رسول آباد (تاج آباد سفلی) مجالی دیگر می طلبد تا عزم راسخ این مردمان محروم اما با اراده درسی باشد برای آنان که دم از فرهنگ و فرهیختگی و کتابخوانی می زنند و حرف هایشان در حد شعار باقی می ماند. در اینجا اما به روستایی که شاهکار معماریش در یک قدمی جهانی شدن است سری می زنیم تا با فضایی که قرار است نخستین ثبت جهانی استان همدان را در خود داشته باشد، بیشتر آشنا شویم.

دهیار روستای تاج آباد پیرامون روستایی در یک قدمی جهانی شدن با یک دنیا محرومیت می گوید: تاج آباد به علت وجود کاروانسرا، نامگذاری منحصر بفرد کوچه ها، فرهنگ دوست بودن اهالی و همت مثال زدنی با روستاهای دیگر تفاوت دارد. با وجود موقعیت و ویژگی های خاصی که تاج آباد دارد، مردم روستا با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند و با اینکه شورا و دهیاری روستا درصدد رفع آنها هستند اما برخی مشکلات هنوز وجود دارد.

هاجر عزیزی به مشکل حریم کاروانسرای تاج آباد اشاره و اضافه می کند: در سالهای اخیر ساخت وسازهایی در اطراف کاروانسرا انجام شده است که درصدد رفع آنها هستیم و در آینده نزدیک حل خواهد شد.

وی تأمین اعتبار را اصلی ترین مشکل روستا می داند و اظهار می کند: به عنوان مثال برای اجرایی کردن فاز اول نامگذاری روستا اعتبار نداشتیم و این کار فرهنگی به همت مردم انجام شد همچنین مشاوران این طرح چندین ایده دارند که به علت کمبود اعتبار به سرانجام نرسیده است.

عزیزی با بیان اینکه زیرساخت های روستا از پایه مشکل دارد، مطرح می کند: تاج آباد سیستم دفع فاضلاب ندارد و این مسئله یکی از اساسی ترین مشکلات مردم است، اگر کاروانسرا جهانی شود گردشگران زیادی برای بازدید به روستا می آیند و با افزایش جمعیت این مشکل دوچندان می شود.

وی با بیان اینکه خیابان های روستا اغلب بدون آسفالت هستند و درخواست داده ایم به علت وجود کاروانسرا آنها را سنگفرش کنند که در این مورد هم با مشکل اعتبار مواجه هستیم، اضافه می کند: سال گذشته پروژه سنگ چینی دیوار رودخانه روستا انجام شد، اما ناتمام ماند که اگر در سال جاری با سیلاب بهاری مواجه می شدیم به زمین های پایین دست خسارت زیادی وارد می شد.

دهیار روستای تاج آباد در ادامه به سیستم نامناسب دفع زباله، جایگاه و جمع آوری آن اشاره می کند و می گوید: متأسفانه برای دفع زباله روستا مشکل داریم و مسئولان هم در این زمینه همکاری نمی کنند و هر روز دردسر جدیدی درست می شود.

وی درباره اینترنت ضعیف روستا هم مطرح می کند: در حال حاضر بیشتر شغل ها به اینترنت نیاز دارند؛ مثلاً بانک، دفتر پیشخوان و مرکز خدمات کامپیوتری روستا هر روز با قطعی اینترنت مواجه هستند و با وجود اینکه بارها از مخابرات شهرستان پیگیری کرده ایم، فعلاً به نتیجه نرسیده است.

عزیزی تصریح می کند: در تاج آباد به جز دو مدرسه ابتدایی و راهنمایی و یک خانه بهداشت امکانات دیگری نداریم که بخواهیم درباره اش صحبت کنیم؛ به عنوان نمونه روستا به درمانگاه و ورزشگاه نیاز دارد، اما فاقد این مکان ها است بنابراین اگر اعتبار خوبی برای روستا بگیریم مشکلات کم کم برطرف می شود.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیشترین مانور روی کاروانسرا و ثبت جهانی آن است، اضافه می کند: فعالیت های شورای دوره قبل و حال حاضر روستا در راستای هدف گردشگری شدن تاج آباد است و اگرچه کارها با سرعت کمی پیش می رود اما اقدامات موفقی انجام شده که پیش زمینه شدن گردشگرپذیر شدن روستا است.

دهیار روستای تاج آباد در پایان با بیان اینکه در سال 94 چند نفر از اهالی روستا برای احداث خانه بومگردی اقدام کردند که به نتیجه نرسید، می گوید: با توجه به شرایط خاص تاج آباد در سال جاری به دنبال تأسیس خانه بومگردی در تاج آباد هستیم.

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان هم در معرفی این روستا می گوید: تاج آباد از نظر فرهنگی و واقع شدن در محور غرب و عتبات عالیات دارای ویژگی خاصی است . کاروانسرای تاج آباد به عنوان یکی از آثار ویژه استان همدان در مسیر ثبت جهانی است و امیدواریم پس از کامل شدن پرونده، این مسیر به سرانجام برسد.

علی خاکسار درباره شرایط قرار گرفتن روستاها و به ویژه روستای تاج آباد در فهرست روستای هدف گردشگری شرح می دهد: در دولت های نهم و دهم تصمیماتی برای مناطق نمونه گردشگری و روستاهای هدف گردشگری گرفته شد که طبق آن استان ها، روستاهایی که قابلیت یا ویژگی خاص مانند ویژگی های جغرافیایی و طبیعی، معماری یا فرهنگ و هنر متمایزی دارند تشکیل پرونده داده، معرفی و در هیئت وزیران به عنوان منطقه یا روستای هدف گردشگری مصوب می شد.

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان تصریح می کند: در حاضر مقرر شده است هیچ مجوزی برای روستای جدید هدف گردشگری صادر نشود تا روستاهای فعلی پایش و تعیین تکلیف شده سپس موارد جدید معرفی شوند.

وی در رابطه با مشکل درخواست تأسیس خانه بومگردی در روستای تاج آباد می گوید: به خاطر ندارم در دوران خدمتم درخواستی از این روستا برای تبدیل خانه بومگردی به معاونت گردشگری استان رسیده و بدون پاسخ مانده باشد، مگر اینکه درخواست احداث بوده که به معاونت سرمایه گذاری رفته و پس از اخذ مجوز ساخت و انجام آن، از معاونت گردشگری پروانه فعالیت می گیرد. اگر مورد درخواستی برای احداث خانه بومگردی در روستای تاج آباد وجود دارد به این معاونت مراجعه کرده تا پیگیری شود.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان بهار می گوید: پرونده ثبت جهانی کاروانسرای تاج آباد تکمیل شده و در مرحله رفع نواقصی مانند آزادسازی حریم است.

محمد حرمتی با بیان اینکه ثبت جهانی این کاروانسرا امتیاز بزرگی برای استان همدان، شهرستان بهار و روستای تاج آباد است، یادآور می شود: در شهرستان بهار روستاهای وهنان و حیدره قاضی خان جز روستاهای هدف گردشگری هستند و روستای تاج آباد نیز به علت وجود کارروانسرا قابلیت تبدیل به این نوع روستا را دارد.

وی با اشاره به اینکه کاروانسرای تاج آباد یکی از زیباترین کاروانسراهای کشور و متعلق به اواخر دوره صفویه و اوایل قاجار است، اظهار می کند: این کاروانسرا از معدود کاروانسراهایی است که به شکل مدور ساخته شده و از این نظر کم نظیر است .

حرمتی در ادامه مطرح می کند: در حال حاضر در روستا آماده سازی انجام می شود و با مردم صحبت می کنیم که اهالی با اثرات مثبت این اتفاق جهانی آشنا شوند، مردم فرهیخته و فهیم تاج آباد نیز همکاری لازم را دارند و تلاش می کنند این اتفاق عملی شود.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان بهار ادامه می دهد: خوشبختانه زیرساخت های گردشگری با کمک شورا و اهالی روستا در حال آماده سازی است و میراث فرهنگی هم تلاش می کند اعتبارات لازم برای روستا اخذ کند و ثبت کاروانسرا انجام شود.

کاروانسرای تاج آباد، از کمیاب ترین کاروانسراهای مدور ایران، در روستای تاج آباد در همدان قرار دارد. این کاروانسرا در سال 1376 با شماره ثبت 1872 به عنوان یک اثر ملی ایران، ثبت شد. کاروانسراها در تمام دوره تاریخ ما نقش مهمی داشته اند، کاروانسراهایی وجود داشتند که افراد از آن برای اسکان چهارپایان خود استفاده می کردند که آن را رباط می خوانند.

سنت ساخت کاروانسرا چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام در ایران جاری بود و بعد از اسلام هم کاروانسراهای زیبایی در ایران ساخته شد، کاروانسرای تاج آباد هم یکی از کاروانسراهای زیبای بعد از اسلام است که در عصر صفوی در روستای تاج آباد همدان ساخته شد. مردم این روستا به زبان کردی با هم صحبت می کنند.

کاروانسرا در بخش مرکزی روستا قرار دارد، بنا در کنار جاده همدان-کرمانشاه و بر سر راه زائران کربلا قرار دارد. کاروانسرای تاج آباد درواقع یک رباط بوده و برعکس اکثر کاروانسراهای ایران که دارای پلانی مستطیل شکل هستند این کاروانسرا دارای پلان مدور است، این پلان در میان کاروانسراهای ایران بسیار کمیاب است و در منطقه غرب یکی از مهمترین کاروانسراها بشمار می آید. درب ورودی بنا از شرق دارای دو طاق نما تزئینی و نمایی مدرن است که دو لنگه درب چوبی بر روی آن قرار دارد. این قسمت محل ورود به اصطبل ها و حجره های پایین است. در جلو کاروانسرا 26 حجره وجود دارد، کف حیاط کاروانسرا سنگ فرش است و 2 چاه آب داخل بنا است. مصالح اصلی که در ساخت کاروانسرای تاج آباد از آن استفاده شده، آجر قرمز و ساروج است.

در پایان اینکه به نظر می رسد روستای تاج آباد علاوه بر تکمیل پرونده ثبت جهانی و به ثبت رسیدن کاروانسرای زیبای آن که یکی از بزرگترین و بهترین اتفاقاتی است که ممکن است در سال 1400 برای همدان بیفتد، به عزم راسخ مدیران برای برداشته شدن موانع و رفع مشکلات اهالی فرهنگ دوست روستا نیز نیاز دارد، چرا که در تعریف روستاهایی با شرایط خاص تاج آباد پس از ثبت جهانی کاروانسرا، پارامترهایی تعریف شده که لازم است با آنها آشنا شویم.