در مورد پشه آئدس چه می دانیم؟

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: یکی از مهمترین ناقلین در جهان، پشه آئدس است که باعث انتقال بیماری های دنگی، چیکونگونیا، فیلاریازیس لنفاتیک، تب دره ریفت، تب زرد و زیکا می شود.

دکتر عبدالمحمد خواجه ئیان اظهار داشت: طی 50 سال گذشته شاهد گسترش چشمگیر این ناقل در جهان بوده ایم.

وی تصریح کرد: در سال 1970 تنها 9 کشور جهان همه گیری بیماری دنگی شدید را تجربه می کردند اما در حال حاضر این بیماری به صورت بومی در بیش از 100 کشور وجود دارد. البته هنوز هم بیش از 70 درصد موارد بیماری از آمریکای جنوبی، جنوب شرق آسیا و کشورهای منطقه غرب اقیانوس آرام گزارش می گردد.

دکتر خواجه ئیان افزود: ناقلین موجودات زنده ای هستند که می توانند عوامل بیماری زای عفونی را بین انسان ها و یا از حیوانات به انسان منتقل نمایند.

وی تصریح کرد: بیشتر ناقلین حشراتی هستند که از خون تغذیه کرده و در حین خون خواری عوامل بیماری زا را بلعیده و پس از تکثیر در بدن، به میزبان بعدی منتقل می کنند.

این مقام مسئول بهداشتی با بیان اینکه بر اساس آمارهای سازمان جهانی بهداشت، بیش از 17 درصد بیماری های عفونی به وسیله ناقلین ایجاد می شوند و سالانه باعث مرگ بیش از 700 هزار نفر در جهان می گردند اظهار داشت: بیش ترین تعداد مواردِ بیماری دنگی، در سال 2019 گزارش شده که در آن سال تمام مناطق 6 گانه سازمان جهانی بهداشت تحت تأثیر قرار گرفته و برای اولین بار انتقال این بیماری در کشور افغانستان گزارش گردید.

حشره شناسی آئدس، از سال 1392 در ایران شروع شده است

دکتر خواجه ئیان گفت: برای پیشگیری از شیوع این بیماری ها در ایران، از سال 1392 مراقبت حشره شناسی آئدس باهدف پیدا کردن شواهد ورود این ناقل به کشور آغاز شد که در آن بررسی ها، هیچ اثری از ورود و استقرار این ناقل در کشور مشاهده نشد، اما با توجه به ورود این ناقل به کشورهای همسایه و حجم بالای رفت وآمدها و تجارت بین المللی، همواره انتظارِ ورود این ناقل به کشور وجود داشته و دارد.

رئیس مرکز بهداشت استان بوشهر بابیان اینکه در استان بوشهر از سال 1393 عملاً برنامه مراقبت حشره شناسی آئدس جهت کشف زودهنگام ورود پشه های آئدس مهاجم (اجیپتی و آلبوپیکتوس) شروع شد افزود: با توجه به احتمال بالای ورود این ناقل به استان از طریق مرزهای دریایی، مراقبت حشره شناسی آئدس در 7 شهرستان بندری استان شامل بوشهر، تنگستان، گناوه، دیلم، دیر، کنگان و عسلویه متمرکز گردیده است.

وی در خصوص ویژگی های رفتاری این پشه ها گفت: آئدس اجیپتی و آئدس آلبوپیکتوس، تخم خود را در ظروف ذخیره آب خانگی یا در ظروف محتوی آب در اطراف منازل نظیر حوضچه ها، ظروف رهاشده غذا و آشامیدنی و لاستیک های مستعمل قرار می دهند.

دکتر خواجه ئیان گفت: این پشه ها به طورمعمول زیاد از محل زیست خود دور نم شوند و در فاصله 400 تا 500 متری اطراف اماکن انسانی باقی می مانند، آئدس اجیپتی عمدتاً از انسان، ولی آئدس آلبوپیکتوس از انسان و حیوانات خون خواری می کند.

وی مبارزه با بیماری های منتقله توسط آئدس بسیار مشکل و پرهزینه دانست و گفت: به همین دلیل پیشگیری از آنها از طریق کاهش زیستگاه های این پشه اولویت به سزایی دارد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر بسیج اجتماعی را یک عامل کلیدی در موفقیت راهکارهای کنترل ناقل و پیشگیری از طغیان بیماری دانست و افزود: در این راستا، همکاری های مؤثر جهت بهسازی محیط و حفظ پاکیزگی به خصوص در مناطق اطراف اسکله ها در موفقیت کنترل پشه آئدس اجیپتی و آئدس آلبوپیکتوس ضروری است.

دکتر خواجه ئیان خاطرنشان کرد: طبق بررسی های انجام شده تاکنون پشه های مهاجم آئدس در هیچ کجای استان مشاهده نشده و به طبع، هیچ مورد ابتلا به بیماری های منتقله به وسیله این پشه در استان کشف نشده است. تلاش می شود تا با کشف زودهنگام ورود احتمالی این پشه به استان، اقدامات کنترلی انجام شده و از استقرار آن در استان جلوگیری شود.