کرونا نفس هنرمندان صنایع دستی را به شماره انداخته است

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، کرونا نفس هنرمندان صنایع دستی را به شماره انداخته است.

جریان چیست؟

پویا محمودیان، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با حضور در این برنامه در سخنانی با بیان اینکه ایران سومین کشور تولیدکننده صنایع دستی جهان از لحاظ تنوع است، اظهار کرد: بیش از 95 رشته، فعال و صدرنشین جدول جهان از لحاظ ثبت شهرها و روستاهای جهانی است. همچنین 11 شهر و 3 روستا جهانی هستند که کشور ما صدرنشین این جدول است و سپس چین با فاصله نسبتا زیادی دومین کشور از لحاظ ثبت شهرها و روستاهای جهانی در دنیا بحساب می آید.

او پیرامون اینکه کرونا نفس هنرمندان صنایع دستی را به شماره انداخته است، افزود: می توان گفت که تعریف ایران با سایر کشورهای جهان در حوزه صنایع دستی متفاوت است. در کشور ما صابون سازی و شمع سازی را جز صنایع دستی بحساب نمی آورند، اما در سایر کشورهای دیگر مانند آلمان اینطور نیست یا در کشور لبنان یکی از بارزترین صنایع دستی آنها صابون سازی است.

محمودیان با بیان اینکه خلاقیت و نوآوری موتور محرکه صنایع دستی نسل جدید است، گفت: اینکه روزی صابون سازی یا شمع سازی را در کنار هنرهای دیگری همچون قلم زنی، آبگینه، فرش، سفال، منبت و معرق به عنوان صنایع دستی به حساب بیاوریم، قطعا مستلزم بازنگری نظریه پردازان و کسانی است که از لحاظ تئوری اشراف کامل بر هنرهای صناعی این کشور با پشتوانه چند هزار ساله دارند، چرا که یکی از مزیت های ایران برای رشته های صنایع دستی پشتوانه چندهزار ساله آن است.

او یادآور شد: سه بخش مشخص آموزش، تولید و فروش در حوزه صنایع دستی کشور تعریف شده است که هر کدام از این بخش ها، مستلزم برنامه ریزی های جداگانه و هماهنگ با جنس فعالیت خود است. اگر هر حوزه ای نقشه راه و برنامه مدون نداشته باشد، قطعا نمی تواند به هدف گذاری در مسیر رشد و توسعه دست یابد.

محمودیان عنوان کرد: تمام تلاش معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی در 31 استان کشور این است که بتواند یک برنامه جامع در حوزه صنایع دستی متناسب با ظرفیت های گردشگری و میراث فرهنگی داشته باشد. صنایع دستی کشور از نداشتن برنامه ای مدون رنج نمی برد، چراکه در برنامه ریزی های کوتاه مدت و میان مدت در این حوزه، در هر سه حوزه توانستیم موفقیت های خوبی کسب کنیم و آنچه که در دست تدوین است، برنامه ریزی بلند مدت در این حوزه است. سندهای کشور در این حوزه از 2 تا 5 سال تدوین می شوند در حوزه هنر و صنایع دستی نیز با توجه به ظرافت های این حوزه این مسائل باید کاملا لحاظ شوند.

محمودیان با اشاره به اینکه نگرانی در حوزه از بین رفتن صنایع دستی نخواهیم داشت، گفت: از ابتدای دولت تدبیر و امید تا کنون، توانسته ایم از منسوخ شدن 99 رشته صنایع دستی جلوگیری کنیم و با برنامه ریزی آنها را به چرخه تولید بازگردانیم که این نشان از یک برنامه ریزی مناسب دارد.

او با بیان اینکه بدون شک مشکلاتی در حوزه صنایع دستی وجود دارد، افزود: کرونا نفس صنعت گران و هنرمندان کشور را به شماره انداخته و ضرر و زیان بسیاری را متحمل شدیم. از اسفند سال گذشته تمام نمایشگاه ها، بازارچه ها صنایع دستی تعطیل بوده و صادرات چمدانی کشور با وقفه ها و رکودهای بی سابقه ای همراه بود و در کنار آن نبود گردشگر داخلی و خارجی و با توجه به شرایط اقتصادی، صنایع دستی جایگاه خود را در سبد خانوار از دست داده و این عوامل باعث شده تا صنعت گران و هنرمندان کشور زیان های بسیاری را متحمل شوند.

محمودیان خاطرنشان کرد: سامانه ای در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با تولی گری صنایع دستی و هنرهای سنتی و با هدف ساماندهی به وضعیت کسب و کارهای صنایع دستی وجود دارد که یکی از عمده ترین رسالت های این سامانه ارائه مجوزهای تولید کارگاه انفرادی، جمعی و کارت صنعتگری است. براساس آمار، بالغ بر 498 هزار نفر از کل 31 استان کشور در این سامانه ثبت نام شده اند. اما برآورد ما از خانواده بزرگ صنایع دستی کشور چیزی بیش از 2 میلیون و 500 هزار نفر است که هنوز به این سامانه رجوع نکردند و اطلاعات آنها ثبت نشده است. امید است با هدف گذاری صورت گرفته، اطلاعات سایر عزیزان نیز در این سامانه ثبت و ضبط شود.

محمودیان درباره ویژگی های این سامانه نیز توضیح داد: افرادی که در این سامانه ثبت نام می کنند، دارای کارت شناسنامه هنرمندان خواهند شد که به این واسطه می توانند در نمایشگاه های داخلی و خارجی شرکت کنند و از تسهیلات و بیمه بهره ببرند.

معاون صنایع دستی همچنین اعلام کرد که آیین نامه ماده 14 به دیبرخانه هیات دولت برای تصویب و ابلاغ فرستاده شده و حداکثر تا یک ماه دیگر شاهد ابلاغ آیین نامه ماده 15 نیز در کمیسیون اصلی فرهنگی هیئت دولت خواهیم بود.

او در پایان گفت: بر اساس آمار گمرکات از سال 93، تا قبل از شرایط کرونا صادرات صنایع دستی با رشد پیوسته روبه رو بود و مهمترین چالش در حوزه صنایع دستی بحث فروش است. فروش کلیدی ترین و اساسی ترین مسئله صنایع دستی ما است.

آیا واقعا صنایع دستی صدرنشین است؟

سیدغنی نظری خانقاه، سخنگوی فراکسیون صنایع دستی مجلس شورای اسلامی نیز در سخنانی اظهار کرد: صنایع دستی نتوانسته وارد عرصه عمومی جامعه شود و در بین مردم حضور داشته باشد. در رسانه ملی به راحتی عنوان می شود که کشور ما در حوزه صنایع دستی صدرنشین است، اما آیا واقعیت های بیرونی نشان دهنده این مسئله است و آیا در بعد کیفیت نیز صدرنشین هستیم؟

خانقاه ادامه داد: در بحث هایی که در جلساتی که تاکنون با وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی داشتیم، محور بحث در مجموع سه جلسه، 80درصد در حوزه گردشگری، 20 درصد در حوزه میراث فرهنگی و صفر درصد در حوزه صنایع بوده و متاسفانه نگاه وزارت به این موضوع عملا نشان دهنده اهمیت به حوزه صنایع دستی نیست.
وی با بیان اینکه آمارها در حوزه های مختلف صنایع دستی، گردشگری و میراث فرهنگی چندان بازگوی واقعیت نیست، گفت: یک دهه است که وضعیت صنایع دستی کشور روند نزولی داشته و نمی توان گفت که تنها کرونا عامل بوده بلکه کرونا مزید بر علت است.

خانقاه با بیان اینکه قانون جامع حمایت از هنرمندان صنای دستی در مجلس به تصویب رسیده، توضیح داد: از لحاظ قانون در این حوزه هیچ گونه مشکلی وجود ندارد، برای بهره مند شدن ذی نفعان این قانون، باید آیین نامه اجرایی وجود داشته باشد و باید دولت به تنظیم آن بپردازد.

او تاکید کرد: واقعیت این است که از ظرفیت رایزن های فرهنگی در حوزه صنایع دستی غافل شده ایم. این درحالی است که نزدیک به 80 رایزن فرهنگی در خارج از کشور داریم که می توانند در امر فرهنگسازی به ما کمک کنند. خانقاه همچنین با اشاره به اینکه بحث سازمان های مردم نهاد مغفول واقع شده، گفت: در حوزه صنایع دستی باید سازمان های مردم نهاد تشکیل و حمایت شوند.