ضررهای قند مصنوعی که نمی دانستید

تبنا/ قندهای مصنوعی (Artificial sweeteners) همه جا را گرفته اند، سوپر مارکت ها، کافی شاپ ها، نوشیدنی ها، بستنی و حتی ماست. گفته می شود این ماده به ظاهر رژیمی باعث می شود مصرف کننده نسبت به قند واقعی کالری کمتری دریافت کند.

شیرین کننده های مصنوعی مواد شیمیایی هستند که جایگزین قند می شوند. بیشتر آنها از قند طبیعی شیرین تر هستند. بر اساس اعلام کلینیک تحقیقاتی مایو شیرین کننده های مصنوعی عبارتند از:

پتاسیم آسه سولفام

آسپارتام

ساخارین

و سوکرالوز

قند های مصنوعی ترکیبی نیز عبارتند از:

عصاره استویا

Naturlose

ترهالوز

قند طبیعی نیز در شکل های مختلف عرضه می شود مانند:

شهد آگاو

قند خرما

آب میوه از کنسانتره

عسل

شربت افرا

ملاس

انواع قند های مصنوعی

ساکاروز

قند ساکاروز یا همان قند معمولی دارای 16 کیلوکالری در هر قاشق چای خوری می باشد. از منابع ساکاروز می توان به انواع شیرینی ها، مرباها و سس های سالاد اشاره کرد. قند ساکاروز انرژی را به بدن می رساند، اما هیچ فایده ای از نظر تغذیه ندارد. محققان می گویند، قندهای افزودنی نباید بیش از 10 درصد رژیم غذایی روزانه شما را تشکیل دهند. این میزان برابر است با 12 قاشق چای خوری (50 گرم) برای رژیم های غذایی دارای 2 هزار کیلوکالری. اما طبق اطلاعات جدیدتری انجمن قلب آمریکا در سال 2009، اعلام کرد زنان نباید روزانه بیشتر از 6 قاشق چای خوری (24 گرم) و مردان بیشتر از 9 قاشق چای خوری (5/37 گرم) قند مصرف کنند.

آسه سولفام پتاسیم

آسه سولفام پتاسیم با نام دیگر Sunet و SweeOne دارای صفر کالری است. از منابع آن میتوان به انواع نوشیدنی ها، آدامس ها و دسرهای یخ زده اشاره کرد. قبلا گفته می شد این نوع قند ضرری ندارد اما Hoescht، یکی از کارخانه های مواد شیمیایی، طی تحقیقاتی که انجام داد به این نتیجه رسید که آسه سولفام پتاسیم می تواند با سرطان رابطه داشته باشد. در سال 1996 هم «مرکز علوم برای منافع عمومی» (CSPI) خواستار آزمون های ارزیابی دقیق تر توسط سازمان غذا و دارو شد اما اکنون طی بررسی های بدست آمده مصرف این قند مصنوعی در حد اعتدال بی خطر است. اما تاکید می کنیم فقط در حد اعتدال.

آسپارتام

آسپارتام یا NutraSwee یکی از انواع قند های مصنوعی است است که صفر کالری دارد. از منابع آن میتوان به انواع نوشیدنی ها، آدامس ها، ماست ها و قطره های سرفه اشاره کرد. آسپارتام متهم است که باعث ابتلا به بسیاری از مشکلات، از اضافه وزن گرفته تا سرطان، می گردد. اما در نهایت آسپارتام در سال 1981 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا مورد تایید قرار گرفت. امروزه 3 نهاد معتبر، یعنی سازمان غذا و داروی آمریکا، سازمان بهداشت جهانی و انجمن تغذیه آمریکا می گویند مصرف آسپارتام در حد اعتدال با هیچ خطر و تهدیدی همراه نیست. البته CSPI همچنان نظر متفاوتی درباره آسپارتام دارد. افراد مبتلا به فنیل کتونوری نیز باید از مصرف آسپارتام خودداری کنند.

ساخارین

ساخارین Sweet’N Low یکی دیگر از انواع قند های مصنوعی است که در انواع نوشیدنی ها، محصولات کنسروی و آبنبات ها وجود دارد. اوایل دهه 1970، تحقیقات روی نمونه های حیوانی نشان دادند ارتباطی بین مصرف ساخارین و ابتلا به سرطان مثانه وجود دارد. به همین دلیل، مراجع قانونی در سال 1981 قانونی را تصویب کردند که استفاده از برچسب هشدار را برای تمامی محصولات حاوی ساخارین الزامی می کرد. اما طی تحقیقات جدیدتری این موضوع لغو شد و در سال 2000 بود که «برنامه ملی سم شناسی آمریکا»، نام ساخارین را از فهرست عناصر سرطان زا حذف کرد و مراجع قانونی هم قانون استفاده از برچسب هشدار را لغو کردند.

نئوتام

قند مصنوعی نئوتام در بعضی از نوشیدنی ها، محصولات لبنی، دسرهای یخ زده، پودینگ ها و آب میوه ها و … وجود دارد و کالری ندارد. جدیدترین شیرین کننده موجود در بازار، نئوتام نام دارد که تاییدیه اش را در سال 2002 از سازمان غذا و داروی آمریکا دریافت کرد. نئوتام، براساس اینکه با چه ماده ای ترکیب شود، بین 7 هزار تا 13 هزار بار شیرین تر از قندهای معمولی است و همان کارخانه تولیدکننده آسپارتام آن را تولید کرده است. این شیرین کننده مصنوعی، تنها شیرین کننده غیرمغذی محسوب می شود که موفق به دریافت مهر تایید CSPI هم شده اند.

سوربیتول، زایلیتول و مانیتول

سوربیتول، زایلیتول و مانیتول نوعی از قندهای الکلی و جزو انواع قند های مصنوعی هستند که کالری آنها حدود 10 کیلوکالری در هر قاشق چای خوری است. از منابع آن میتوان به آبنبات های بدون قند، آدامس ها و دسرها اشاره کرد. این شیرین کننده های مصنوعی غیرمغذی نیستند، چون 6/2 کیلوکالری در هر گرم دارند.اما مانند قندهای معمولی موجب پوسیدگی در دندان ها نمی شوند. اما خوردن مقادیر زیادی از آنها (خصوصا مانیتول) می تواند باعث نفخ شدید و حتی اسهال شود. امروزه از قندهای این گروه برای تهیه محصولات بدون قند برای افراد مبتلا به بیماری دیابت نیز استفاده می شود، چون حاوی کربوهیدرات کمتری نسبت به قندهای معمولی هستند. البته زیاده روی در مصرف همین قندها هم می تواند قندخون را افزایش بدهد.

ساکرالوز

ساکرالوز Splenda یکی دیگر از انواع قند مصنوعی است. از منابع آن میتوان به نوشیدنی های تهیه شده از میوه، میوه های کنسروی و شربت ها اشاره کرد. ساکرالوز در سال 1988 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تایید گردید. ساکرالوز از نظر CSPI بی خطر است و تحقیقات متعدد در مورد آن عامل سرطان زایی را کشف نکرده است. این شیرین کننده مصنوعی، یکی از معدود ترکیبات غیرحساس به گرماست. پس شما میتوانید از آن در پخت و پز استفاده کنید. کسانیکه رژیم دارند یا دچار دیابت شده اند، می توانند از ساکرالوز استفاده بکنند.

هشدار درباره انواع قند های مصنوعی

پژوهشگران درباره مصرف بیش از حد قند های مصنوعی تذکر داده اند. مصرف انواع قند های مصنوعی مثل ساخارین با اشتهای افراد را تحریک کرده و در افزایش وزن آنان تاثیر گذار است. طبق اطلاعات بدست آمده افزودن ساخارین به غذای حیواناتی نظیر موشها، باعث تحریک اشتها و در نهایت اضافه وزن آنان در مقایسه با حیواناتی می شود که از قندهای طبیعی استفاده کرده اند. افراد نباید فکر کنند که نوشیدنی ها و غذاهای رژیمی فاقد قند طبیعی اند و باعث چاقی نمی شود. پس نباید حتی در مصرف قند های مصنوعی هم زیاده روی کنید.