آیا عمارت 100 ساله یزد از نابودی نجات می یابد؟

ایسنا/ بدنبال خبرهای منتشر شده، این سوال مطرح می شود که آیا عمارت 100 ساله یزد از نابودی نجات می یابد؟

جریان چیست؟

در حوالی مرکز شهر، در جوار یکی از معابر اصلی و در هیاهوی تردد و صدای خودروها و اتوبوس هایی که حد فاصل میدان امام حسین(ع) تا میدان امام علی(ع) شهر یزد را طی می کنند، عمارتی ویران اما همچنان محکم و استوار بچشم می آید.

روی سر در ورودی این بنای شاهانه که از آن کالبدی سالم اما رو به ویرانی و در آستانه تخریب باقی مانده، تابلوی آهنی و کهنه، خبر از ثبت ملی این اثر تاریخی می دهد؛ بنایی کهن که سالها در مشاجرات بین ورثه و بی توجهی میراث فرهنگی، به حال خود رها شده است.

تلاش چند ماهه برای جلب توجه میراث دوستان

سیدامیرحسین طباطبایی، فعال و دوستدار میراث فرهنگی اظهار می کند: بعنوان یک ایرانی و یزدی، نه فعال گردشگری و فردی که به تاریخ کشورش اهمیت می دهد، مدتی در دوران کرونا به تولید محتوا از بناهای کمتر دیده شده یزد روی آوردم و یکی از این بناهای فراموش شده و کمتر مورد توجه، عمارت نواب بوده است.

وی با بیان اینکه عمارت نواب در مسیر اصلی بسیاری از مردم قرار گرفته، می گوید: شاید بسیاری از مردم شهر یزد چند بار در هفته از مجاور این بنا عبور کنند و توجهشان به آن جلب شود ولی به نوعی مشغله این روزهای سخت به آنها اجازه ندهد که نگران نابودی این بنای تاریخی باشند، همین مسئله باعث شد تا برای معرفی بیشتر و بهتر دیده شدن این بنا به تکاپو بیافتم، هرچند که با تلاش برای یافتن تاریخچه و اطلاعات این بنا متوجه مظلومیت این میراث ملی حتی در کتب تاریخی و دیگر نوشته های کهن شدم.

طباطبایی در مورد هویت این بنای تاریخی ارزشمند می گوید: بدنبال تحقیق و پژوهش میدانی راجع به این بنای تاریخی به یکی از بازماندگان خانواده نواب رسیدم و علی رغم تحقیقات سه ماهه و دستیابی به برخی اطلاعات هویتی این بنا که به نظر ناکافی نیز بود ولی همین مقدار نیز برای توجه و جلب نظر مسئولان و فعالان میراث فرهنگی جهت احیای این اثر تاریخی کافی بود.

وعده مرمت به دوران پسامحدودیت های کرونایی

بنایی که از شاهکارهای میراث فرهنگی محسوب می شود، حال و روز خوبی ندارد اما علی اصغر صمدیانی، معاون میراث اداره کل میراث فرهنگی استان یزد می گوید: این خانه تاریخی حتما باید مرمت اساسی شود و عملیات مرمت آن بعد از محدودیت های کرونا آغاز شود.

وی اضافه می کند: البته علاوه بر اداره کل میراث فرهنگی، گروهی از فعالان فرهنگی و دوستداران میراث فرهنگی نیز برای فعالیت جهادی در این مجموعه اعلام آمادگی کرده اند و پس از کاهش و رفع محدودیت های کرونا فعالیت مرمت این بنا آغاز خواهد شد.

صمدیانی موقعیت بنای تاریخی عمارت نواب را بسیار مطلوب می داند و می گوید: این بنا پتانسیل بسیار خوبی برای فعالیتهای گردشگری دارد و می تواند به یکی از باغ عمارتهای خاص یزد تبدیل شود.

درختان بهشتی عمارتی که در بی توجهی خشکیدند

به گفته امیرحسین طباطبایی، راهنمای گردشگری عمارت نواب متعلق به شخصی به نام «نواب آقا حسن» بوده و باغهای هراتی، صدر و هرات در یزد نیز از قنات این باغ تغذیه می کرده اند.

وی با بیان اینکه باغ عمارت نواب هشتم اردیبهشت سال 87 به ثبت در فهرست آثار ملی رسیده، می گوید: این بنای تاریخی که در این سالها متعلق به سرهنگ نواب بوده به علت نداشتن فرزندگی به برادرزاده هایش می رسد، ولی در اختلاف میان وراث به حال خود رها می شود.

این فعال فرهنگی تصریح می کند: «نواب آقا حسن» مالک اصلی این بنای تاریخی از افراد خوشنام یزد در دوران خود بوده و به مدت پنج سال نیز نمایندگی مردم در مجلس شورای ملی را برعهده داشته و البته با صدرالممالک نیز نسبت فامیلی داشته است.

وی عمارت نواب را باغی متشکل از درختان نخل و انار و انگور عنوان می کند و می گوید: معماری بنای عمارت، آمیخته ی قاجاری و پهلوی داشته که به علت نزدیک بودن به دوران پهلوی، نمود آثار معماری این دوره در بنا مشهودتر است.

گوش سنگین پس از یک دهه فریاد رسانه ها

البته در یک دهه گذشته تاکنون بارها بسیاری از رسانه های یزد در باره این بنا و وضعیت رو به نابودی آن اعم از اثر تخریبی بارندگی ها تا جولان معتادان در آن نوشته اند، ولی با گذشت این سالها و در حالیکه این بنای ثبتی که در نزدیکی چندین دستگاه دولتی واقع شده و همواره در معرض دید مسئولان قرار داشته، هیچ اتفاق خوش یمنی برایش نیفتاده و این میراث قدیمی جز به عنوان ویرانه ای در جوار یکی از شلوغ ترین معابر یزد بار دیگری بر دوش نداشته است و گویا مانند بسیاری از ابنیه تاریخی رها شده در کشورمان، هیچ تعلقی به میراث و هویت ملی مردم این مرز و بوم نداشته است.

شاید زمان آن رسیده که علاقمندان میراث فرهنگی از مسئولان بخواهند یک بار برای همیشه، عمارت شاهانه و بسیار زیبای نواب را از این وضعیت نجات دهند و این میراث ملی را از چنگال تخریب برهانند چرا که تاریخ برای دیگر بار تکرار نمی شود.