موزه ملی ایران کجاست + قیمت بلیط موزه ملی ایران و ساعات بازدید
موزه ملی ایران به عنوان مهمترین و قدیمی ترین موزه کشور دارای بیشترین یافته های باستان شناسی حاصل از کاوش های علمی از دوران پارینه سنگی تا دوره اسلامی است. موزه ملی ایران در سال 1316 گشایش یافت. این بنا را آندره گدار، معمار فرانسوی طراحی کرد و دو معمار ایرانی یعنی عباسعلی معمار و استاد مراد تبریزی اجرای آن را به عهده گرفتند. با ما در مقاله موزه ملی ایران کجاست همراه گشته تا شما را از معماری موزه ملی ایران و همچنین قیمت بلیط موزه ملی ایران آگاه کنیم. در ضمن، اگر دوست دارید که هر چه بیشتر با دیدنی های شهر تهران آشنا گردید، می توانید سری هم به راهنمای سفر به تهران زده و حسابی کسب اطلاعات نمایید.
پارینه سنگی قدیم (دوران شکار و جمع آوری خوراک)
به یکی از کهن ترین و زیباترین جاهای دیدنی تهران یعنی موزه ملی ایران بروید و از آثار بی نظیر آن دیدن کنید. کهن ترین دست ساخته های انسان در ایران از مکان های باستانی کشف رود در خراسان، گنج پر و غار دربند در گیلان، شیوه تو در مهاباد و لادیز در سیستان و بلوچستان بدست آمده و شامل ابزارهای سنگی دوره پارینه سنگی قدیم است که بیش از یک میلیون تا دویست هزار سال قدمت دارد. انسان های اولیه از این ابزارها برای شکستن استخوان، بریدن پوست و گوشت، تراش چوب و ساخت ابزارهای دیگر استفاده می کردند.
این آثار در تالار 1 به نمایش درآمده است. مهاجرت انسان راست قامت از آفریقا به آسیا و اروپا، شکار و جمع آری خوراک، رواج صنعت ساخت ابزار سنگی الدووان و آشولی و استفاده از آتش برای گرمایش و پخت خصوصیاتی بوده که به این دوره تعلق دارد.
پارینه سنگی میانی
دوره پارینه سنگی میانی بیش از دویست هزار سال قبل آغاز شد و تا حدود چهل هزارسال پیش به طول انجامید. انسان نئاندرتال و احتمالا انسان مدرن اولیه در همین دوره در ایران می زیستند. آثار این دوره شامل ابزارهای ساخته شده از سنگ چخماق و بقایای سنگواره جانوران یافت شده در غارها و پناهگاه ها در تالار 2 به نمایش درآمده است. از ابزارهای مهم این دوره انواع خراشنده و ابزار نوک تیز بوده که برای قصابی لاشه شکار، آماده سازی پوست و کارهایی از این دست استفاده میشد. پیدایش انسان نئاندرتال، رواج صنعت ابزارسازی موستری، شیوه تراش لوالوا و گسترش استفاده از غار و پناهگاه صخره ای در این دوره اتفاق افتاد.
پارینه سنگی جدید
دوره پارینه سنگی جدید که حدود 40 هزار سال پیش آغاز شد و حدود 20 هزار سال پیش به پایان رسید، با ورود انسان هوشمند امروزی و فرهنگ وی به ایران هم زمان است. در این دوره ساخت ابزارهای سنگی از تیغه و ریزتیغه رواج یافت و در کنار آنها استفاده از ابزارهای استخوانی و تزئینات شخصی مانند آویز صدفی، دندان حیوانات و همچنین گل اخرا به عنوان ماده رنگی متداول گشت. از خصوصیاتی که برای این دوره میتوان نام برد، ورود انسان هوشمند جدید به ایران، رواج صنعت ابزارسازی تیغه و ریز تیغه برادوستی و ساخت آویز و تزئینات شخصی و ابزار استخوانی هست.
از دیگر آثار دوران پارینه سنگی بقایای سنگواره حیوانات گوناگون از مکان های باستانی واقع در زاگرس و البرز است. کهن ترین مجموعه آنها شامل بخش هایی از سنگواره گونه منقرض شده ای از خرس موسوم به خرس غار و همچنین دندان گوزن با بیش از 200 هزار سال قدمت و مجموعه ای از بقایای سنگواره کفتار، خرس و گور با قدمت بین 70 تا 10 هزار سال هست. یک تکه استخوان با اثر برش به جای مانده از ابزار سنگی و استخوان آهو و اسب سانان هم از دیگر نمونه های جالب توجه بوده که کشف شده و بیش از 40 هزار سال قدمت دارد.
فرا پارینه سنگی
مشخصه دوره فرا پارینه سنگی ابداع ابزارهای ترکیبی، استفاده از سنگ ساب و ذخیره سازی مواد خوراکی است. این دوره از حدود 20 هزار سال پیش آغاز می شود و در حدود 12 هزار سال پیش و با اتمام عصر یخبندان به پایان می رسد. ابداع تیر و کمان و ابزارهای ترکیبی، رواج صنعت ابزارسازی ریزتیغه زرزی در زاگرس، افزایش صید گونه های آبزی و پرندگان و استفاده از غلات خودرو از خصوصیات این دوره هست.
دوران روستانشینی
در دوره نوسنگی جوامع انسانی به تدریج یکجانشین شده و نخستین روستاها را بنا نهادند. از ابتدای این دوره آثار معماری مشهودی بدست نیامده و فقط بقایای اجاق و حفره های کوچکی پیدا شده که احتمالا برای ذخیره سازی آذوقه بکار می رفت، اما با گذشت زمان سه نوآوری در جوامع نوسنگی به وقوع پیوست: استقرار دائم و شکل گیری روستاهای اولیه، تحول در شیوه معیشت (اهلی کردن بز و گوسفند و پرورش غلات) و تولید ظروف سنگی و سفالی. باستان شناسان بر این باورند که نخستین نمونه سفال در غرب و جنوب غرب ایران تولید شده و هم اکنون در یکی از بهترین موزه های تهران نگهداری می شود.
سفال های اولیه بیشتر ساده و زمخت بودند اما با گذشت زمان بر ظرافت آنها افزوده شد و سفالگران سطح آنها را با نقوش هندسی، گیاهی، جانوری و انسانی تزئین کردند. از نمونه سفال های این دوره که در تالار 4 به نمایش درآمده، قطعات خشت، سفال و اشیای گلی بدست آمده از تپه گنج دره، عبدالحسین، جری، موشکی و قلعه رستم است. در این دوره برای درو کردن غلات از داس های استخوانی با تیغه های سنگی استفاده می کردند. نوآوری دیگر در این زمان، ساخت پیکرک های انسانی و جانوری از گل و در مواردی از سنگ است.
یکی از مهمترین پیکرک های انسانی گلی از تپه سراب کرمانشاه بدست آمده که بیش از نه هزار سال قدمت دارد و به الهه باروری مشهور است. پیکرک های انسانی تپه گنج دره، سنگ چخماخ و تپه توله ای نیز در تالار 4 به نمایش درآمده اند. پیکرک های جانوری این دوره غالبا شامل گونه های بز یا گوسفند، سگ سانان و گراز است.
دوره مس و سنگ
با پایان مرحله نخست زندگی روستانشینی (دوره نوسنگی) مرحله دوم موسوم به دوره مس و سنگ آغاز می شود. از ویژگی های این دوره تحولات گسترده اقتصادی، اجتماعی و فناورانه مانند تولید تخصصی سفال، ساخت چرخ سفالگری و کوره های پیشرفته پخت سفال، استفاده از مس در ساخت ابزار، ظهور و بروز نابرابری های اجتماعی، شکل گیری و تثبیت طبقات اجتماعی، تولید کالاهای تجملی و شکل گیری شبکه مبادلات نسبتا گسترده کالاهاست. از اواخر این دوره ساخت و استفاده از مهرهای مسطح آغاز شد که نشان دهنده پیدایش مالکیت خصوصی و مبادلات منطقه ای و فرامنطقه ای است.
مهرهای اولیه از گل پخته، سنگ های رسوبی و قیر طبیعی ساخته میشد و اغلب نقوش ساده هندسی داشت. این مهرها از محوطه های باکون، گیان، حصار و سه گابی بدست آمد اما به تدریج مهرهایی با نقوش گیاهی، جانوری و انسانی نیز ساخته شد. نقوش را به شیوه کنده کاری بر روی مهرها حکاکی می کردند و پس از فشردن مهر بر گل، به صورت برجسته بر سطح آن آشکار میشد. علاوه بر ساخت مهرها، ساخت و استفاده از اشیای گلی مانند اشیای شمارشی یا ژتون ها، اشیای ریسندگی یا سردوک ها و پیکرک ها در این دوره متداول بوده است.
این دوره روستانشینی میانه و جدید نامگذاری شده و در دارای خصوصیات زیر هست: استفاده از فلز و مس و استخراج نقره و طلا، ابداع چرخ سفالگری، رواج نخ ریسی و استفاده از پشم، رواج استفاده از مهرهای مسطح گلی و سنگی، استفاده از حیوانات در حمل بار و کشاورزی و شکل گیری شهرهای اولیه.
عصر مفرغ
عصر مفرغ (3000 تا 1500 پیش از میلاد) دوره ای از تاریخ ایران است که مهمترین دستاوردهای آن استفاده گسترده از آلیاژ مفرغ و هم زمان با آن برداشتن اولین گام ها برای تشکیل حکومت است. فناوری دستیابی به آلیاژ مفرغ (آمیزه ای از مس و قلع) به تولید گسترده دست آفریده های مفرغی مانند ظرف، جنگ افزار، زین و یراق اسب، پیکره های انسانی و جانوری، آثار تزئینی و آئینی مانند سرسنجاق، بازوبند و گردنبند و سر علم ها منجر شد. در لرستان مجموعه های متعدد مفرغی بهدست آمده که از نظر هنری منحصر بفرد است و در آنها بر نقوش جانوری، انسانی، گیاهی، اساطیری و ترکیبی تاکید بسیار شد.
در این دوره شاهد ابداع خط و نگارش، گسترش شهرنشینی، گسترش مبادلات و تجارت، حکومت عیلام آغازین و عیلام قدیم و آغاز تولید اشیای مفرغی هستیم. تمدن عیلام نخستین و شناخته شده ترین تمدن در ایران است. عیلامی ها نخستین شهرها را در جنوب غرب ایران (خوزستان و فارس) بنا کردند. تاریخ تمدن عیلام به چهار دوره آغاز عیلامی (حدود 3300 تا 2700 پیش از میلاد)، عیلام قدیم (2700 تا 1500 پیش از میلاد)، عیلام میانه (1500 تا 1100 پیش از میلاد) و عیلام نو (1000 تا 539 پیش از میلاد) تقسیم می شود.
از هر چهار دوره در تاریخ عیلام آثار فراوانی برجای ماند اما دوره عیلام میانه اوج شکوه این تمدن به حساب می آید. زیگورات چغازنبیل و مجموعه بناهای اطراف آن از مهمترین بقایای معماری این دوره بوده و آثار مهمی چون پیکره سفالی گاو با کتیبه ای بر پشت آن، لوله های شیشه ای، آجر نبشته ها و گل میخ های کتیبه دار از این دوره در تالار موزه به نمایش درآمد. با آنکه عیلامی ها شیوه نگارش خاص داشتند، در حدود 2200 پیش از میلاد خط میخی را که به دلیل نگاره های میخ مانند آن به این نام خوانده می شود، از همسایگان غربی خود در بین النهرین برگرفتند، با زبان خود انطباق دادند و بکار بستند. از آن پس، در عیلام دو خط عیلامی و اکدی و گاهی سومری به منظورهای گوناگون بکار رفت.
عصر آهن
حدفاصل دوره مفرغ و امپراتوری هخامنشی در تاریخ ایران با نام عصر آهن شناخته شده است و آثار آن در موزه ایران باستان به نمایش درآمد. ویژگی فنی آن آشنایی با چگونگی ذوب فلز آهن است. نکته دیگر در مورد این دوره زمانی، گسترش توانمندی سفالگران در ساخت فرم های متنوع و جانوری است که نمونه های آن از کرانه های دریای مازندران تا گیلان و تالش در گورستان های متعدد بدست آمد. ویژگی مشهود عصر آهن الگوهای تکرار شونده در آیین تدفین است که به نظر می رسد متاثر از اعتقاد به زندگی پس از مرگ بوده که به قرارگیری اشیای فراوان درون گورها می انجامد.
از جمله آثار مهم بدست آمده از این گروه آثار عمارلو، کلورز، مارلیک و املش (گیلان)، سیلک، (کاشان)، قیطریه (تهران)، خورین و...است. سری به سالن عصر آهن بزنید تا اطلاعاتی شگفت انگیز را بدست آورید. دستیابی به فن ساخت اشیای آهنی به ویژه در زمینه تولید جنگ افزار، زیورآلات و ادوات کشاورزی دلیل اصلی نامگذاری این دوره است گرچه هنوز فلز مفرغ بیشترین استفاده را داشت. وجود بقایای بسیار از تدفین اسب با زین و یراق مفرغی (گاه در کنار تدفین های انسانی و گاه به صورت منفرد) نشان از همراهی تاثیرگذار اسب و انسان در این دوره دارد.
حکومت های بومی فراوانی در این بازه زمانی شکل گرفت که از برخی از آنها اطلاعاتی محدود در حد نام و حدود قلمرو و از برخی دیگر مانند ماناها (در جنوب دریاچه ارومیه) آثار شاخصی چون آجرهای لعابدار دو محوطه باستانی ربط و قلایچی در آذربایجان غربی و عاج های زیویه در کردستان باقی ماند. حکومت الیپی را با محوطه های سرخ دم لری و سرخ دم لکی لرستان می شناسند که البته همه این حکومت ها بعدها در درون پادشاهی ماد ادغام شدند و زمینه تشکیل امپراتوری هخامنشی را فراهم آوردند.
1500 پیش از میلاد تا 1200 پیش از میلاد مربوط به عصر آهن I بوده و استفاده از فلز آهن و در دوره علام میانه ساخت معبد چغازنبیل صورت گرفت. 1200 پیش از میلاد تا 850 پیش از میلاد مربوط به عصرآهن II بوده و پیدایش سلسله های محلی، تولید و رواج اشیای آهنی، گسترش استفاده از تکوک (ریتون) های سفالی و شکل گیری عیلام نو I در این دوره اتفاق افتاد. 850 پیش از میلاد تا 559 پیش از میلاد مربوط به دوره عصرآهن III بوده و تشکیل حکومت مانا، تشکیل حکومت الیپی، تشکیل حکومت ماد، پادشاهی عیلان نو I و II و تولید ظروف سفالی لعابدار (با استفاده از اکسید فلزات) از اتفاق های مهم در این دوره بود.
دوره هخامنشی
یکی از هیجان انگیزترین قسمت های موزه ملی مربوط به آثار به یادگار مانده از دوران هخامنشیان است. از سال 559 پیش از میلاد تا 331 پیش از میلاد پادشاهان مقتدر هخامنشی بر ایران حکومت می کردند. تاسیس نخستین امپراتوری، استفاده از فارسی باستان، عیلامی و آرامی در نوشتار، فتح بابل، صدور منشور کوروش، ایجاد تشکیلات چاپارخانه و پست و جاده شاهی، حفر مجدد کانال سوئز در 516 پیش از میلاد و ضرب سکه به فرمان داریوش از اقدامات مهم در این دوره از تاریخ است.
امپراتوری پارسی هخامنشی که در حدود 2500 سال پیش شکل گرفت، در گسترده ترین شکل جغرافیایی اش از دریای اژه و مدیترانه و مصر در غرب تا هند و کوههای هندوکش را در شرق در بر می گرفت. اسناد به جای مانده از دوره هخامنشی نشان دهنده بکارگیری خط در دستگاه حکومتی آنان در سطح وسیعی است. در این اسناد مدارک گسترده حسابداری و مدیریت، حقوق و دستمزد کارگران و سایر جزئیات مدیریتی این دوره به چشم می خورد.
داریوش بزرگ برای نخستین بار در ایران سکه ضرب کرد و هنرهای گوناگون به ویژه سنگ تراشی و فلزکاری در این دوره شکوفا شد. نقش برجسته بارعام تخت جمشید، ستون سنگی با سرستون به شکل دو گاو پشت به هم، تندیس سنگی بدون سر داریوش که بر پایه ای استوار است و به فرمان وی در مصر ساخته شده و پیکره سنگی بدون سر پنه لوپه نمونه های شاخص این دوره اند. در این دوره با استفاده از سنگ لاجورد و نوعی خمیر معروف به آبی مصری نیز اشیایی ساخته شد مانند پیکره شیر نشسته و گاو از سنگ لاجورد، سردیس شاهزاده هخامنشی و ظروفی از خمیر آبی مصری.
دوره سلوکی
پس از حمله اسکندر، جانشینان وی در ایران حکومت سلوکی را بنیان نهادند. این حکومت از سال 331 پیش از میلاد تا 250 پیش از میلاد به طول انجامید. از پیامدهای تاسیس حکومت سلوکی در 312 پیش از میلاد در ایران رواج هنر و فرهنگ هلنی، ساخت پیکرک های مفرغی خدایان یونانی مانند زئوس، هرمس، دمتر، سکه هایی با ترکیب چهره اسکندر و خدایان همراه با خط یونانی و همچنین احداث معبد لائودیسه است. سنگ نبشته یادمان این بنا که به دستور آنتیوخوس چهارم که از معبد شمی در ایذه (خوزستان) بدست آمده، از آثار به نمایش درآمده در موزه هست.
دوره اشکانی
پارتیان که سوارکارانی سلحشور و تیراندازانی ماهر از شمال شرق ایران بودند، حکومتی را تشکیل دادند که به نام بنیانگذار آن، اشک اول اشکانی نامیده شد. آغاز حکومت اشکانیان در 250 پیش از میلاد تا 224 میلادی بوده و اشکانیان حدود 500 سال بر ایران حکومت کردند. استفاده از خط و زبان پهلوی اشکانی، سیستم حکومتی ملوک الطوایفی، استفاده از هنر گچبری در تزئینات داخلی معماری و کشف آثاری از این دوره در شهرهایی مانند نسا در ترکمنستان، هکاتوم پلیس یا شهر صد دروازه، دورااروپوس در ساحل فرات، هاترا، پالمیر (شهری تجاری در سوریه) و الیمایی در ساحل خلیج فارس نشان دهنده اهمیت و گستردگی این امپراتوری در دوره های گوناگون است.
نقش برجسته های سنگی، انواع سفال های کتیبه دار به خط آرامی و پهلوی اشکانی، پیکرک، ظرف، مجسمه و انواع تکوک (ریتون) های سفالین، مفرغی، شیشه ای، سیمین و زرین در اندازه های کاربردی، طبیعی و کوچک از آثار منسوب به اشکانی هاست. مجسمه بزرگ زاده اشکانی حکایت از دانش اشکانیان در فلزکاری بویژه ریخته گری ها پیکره های بزرگ دارد.
دوره ساسانی
قدمی در سالن ساسانیان بزنید تا اطلاعاتی دلنشینی را بدست آورید. ساسانیان که در 224 میلادی قدرت را در دست گرفتند، تا سال 651 میلادی حکومت کردند و مدعی تداوم دوره شکوهمند هخامنشیان بودند و هنر شاهانه ساسانی به لطف نقوش پارچه های ابریشمی، ظروف سیمین زراندود و گچبری هایشان در سراسر آسیا و اروپا گسترش یافت. اشیا فلزی به ویژه ظروف سیمین در اشکال متنوع با نقوش انسانی و حیوانی گوناگون تزئین شده و سکه های ساسانی را با نقش پادشاهان با انواع تاج ها و تزئینات آرایشی و کتیبه هایی به خط پهلوی ساسانی با دقت و ظرافت بسیار ضرب کرده اند.
رسمی شدن آیین زرتشت، ایجاد استحکامات دفاعی در مرزهای ایران (دربند، تمیشه و...)، طراحی و ساخت سیستم های آبرسانی و سدسازی، ایجاد مراکز سکونتی با پلان های از پیش تعیین شده و تلاش برای گسترش مرزهای ایران به زمان هخامنشی از دیگر اقدامات در این دوره هست.
اطلاعات تکمیلی درباره موزه ملی ایران
- آدرس موزه ملی ایران: خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، خیابان پروفسور رولن، پلاک یک
- شماره تلفن موزه ملی ایران: 02166702061
- قیمت بلیط موزه ملی ایران: 500000 ریال
- ساعات بازدید از موزه ملی ایران: در نیمه اول سال از ساعت 9 صبح تا 19 و در نیمه دوم سال از ساعت 9 صبح تا 17