همه روستاهای کشور باید هدف گردشگری باشند

ایرنا/ براساس سخنان معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، همه روستاهای کشور باید هدف گردشگری باشند.

جریان چیست؟

ولی تیموری پیرامون همه روستاهای کشور باید هدف گردشگری باشند، گفت: با توجه به انتخاب شعار امسال سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) با عنوان گردشگری و توسعه روستایی که از تاریخ 27 سپتامبر سال میلادی جاری تا همین تاریخ در سال آینده مورد توجه است، قصد داریم همانند سایر اعضای این نهاد بین المللی، تمرکز کاملی روی این موضوع در سال آتی داشته باشیم.

او با بیان اینکه هم اکنون کارگروهی با عنوان «کارگروه گردشگری روستایی» ذیل دفتر همکاری و توافق های ملی معاونت گردشگری شکل گرفته، افزود: هدف ما این است که با کمک بخشهای تخصصی فرابخشی مرتبط، نقشه راه یا سندبخشی، توسعه گردشگری روستایی را آماده کنیم. در حال حاضر شرح خدمات آن تهیه و به تأیید شورای پژوهشی وزارت نیز رسیده است. این کار هم زمان با سال توسعه گردشگری روستایی به عنوان الگوی اجرایی، شرایط سایر پروژه های مرتبط از جمله اعتبارسنجی، ارزیابی و رتبه بندی مقاصد گردشگری روستایی را مهیا خواهد کرد.

معاون گردشگری تأکید کرد: دیدگاه کلی ما در معاونت گردشگری و متخصصان همراه فرابخشی در پروژه های مرتبط، در نظر گرفتن توسعه پایدار و مسئولانه ضمن مشارکت فعال با جامعه محلی است.

او با بیان اینکه روستاها در منظومه گردشگری ما بسیار مهم هستند، اظهار کرد: روستاها به عنوان گنجینه هایی از آداب، رسوم و خرده فرهنگ های ملی و بومی اقوام مختلف ایرانی بشمار می آیند و هر کدام حداقل یک ویژگی برجسته دارند تا بتوانند به عنوان جاذبه گردشگری مطرح و در بسته های سفر جای بگیرند.

تیموری همچنین در تشریح خط و مشی کلی فعالیت در حوزه روستاها به عنوان مقاصد مهم گردشگری کشور گفت: روستاییان ما قرار نیست شغل و کار اصلی خود را کنار بگذارند و تنها به موضوع گردشگری بپردازند. آن ها امور روستایی را ادامه می دهند و وقتی متوجه می شوند که کار آنها، نحوه و زندگی معیشتشان برای دیگران مهم و مورد توجه است، چه بسا با احساس غرور و افتخار بیشتر در روستایشان حضور پیدا خواهند کرد. بنابراین آنچه ما بدنبال آن هستیم این نیست که فرآیند کلی زندگی روستاییان متوقف شود، ما با این رویکرد موافق نیستیم.

او عنوان کرد: در واقع هدف این است که گردشگری و صنایع دستی کمک کنند تا درآمدهای روستاییان متنوع شود، بگونه ای که وقتی درآمد آنها تا پیش از این از باغداری، باغبانی، کشاورزی، دامداری و غیره بوده یک گزینه و شاخه جدیدی با عنوان فعالیت های گردشگری به تأمین معیشتشان اضافه شود.

معاون گردشگری افزود: تحقق رویکرد مذکور بی شک می تواند روند خالی شدن روستاها از سکنه را کند کرده و ضمن حفظ فرهنگ و آداب و رسوم به واسطه اشتغالزایی مهاجرت معکوس را ایجاد کند.

او در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: این که گفته می شود روستایی به بخش یا شهر تبدیل شده پیشرفت به حساب نمی آید، این تحول با تغییرات عمیق در معماری و ساختار روستا همراه است و ضمن از بین بردن فرهنگ بومی و محلی، پیشینه هویت مربوطه را از آن می گیرد. در نتیجه در طرح و پروژه های گردشگری، روستاها به صورت مستقل در ابعاد اصیل خود مورد توجه و تبدیل شدن به مقصد گردشگری هستند.

تیموری با بیان اینکه هم اکنون موضوع تدوین برنامه ملی توسعه گردشگری نیز در دست اقدام است، گفت: این موضوع شرایط مطلوبی را برای پرداختن در حوزه گردشگری روستاها ایجاد می کند، چرا که مشاوران داخلی و بین المللی با توجه به شعار امسال قطعا ظرفیت روستاها را احصا و مورد توجه قرار خواهند داد.

او همچنین با توجه به موافقت سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) مبنی بر میزبانی رویدادی بین المللی با عنوان گردشگری روستایی در جمهوری اسلامی ایران، بیان کرد: پیرو پیگیری صورت گرفته در اجلاس اجرایی اخیر سازمان جهانی گردشگری در تفلیس، این موضوع به محض بهبود شرایط بیماری کرونا در مسیر اجرا قرار خواهد گرفت تا پشتوانه علمی بین المللی قابل اتکا در موضوعات مربوط به توسعه گردشکری روستایی مورد استفاده قرار گیرد.

معاون گردشگری با اشاره به اینکه هدف از اجرای پروژه اعتبارسنجی، ارزیابی و رتبه بندی مقاصد گردشگری روستایی این است که همه روستا هدف گردشگری باشند، افزود: بر این اساس ابتدا باید جاذبه های گردشگری را احصا کنیم. ببینیم در چه شرایطی هستیم و چه ظرفیت هایی در این حوزه وجود دارد، سپس با رتبه بندی جاذبه ها، اولویت پرداختن به آنها را مورد بررسی قرار دهیم. این موضوع در آینده گستره وسیعی از مقاصد گردشگری را در برخواهد گرفت و می تواند علاوه بر روستاها، شهرها، استان ها و همین طور جاذبه ها و سایتهای گردشگری و تاریخی را به صورت مستقل در بر بگیرد.

او تصریح کرد: طبق رویکرد علمی روز در رتبه بندی و ارزیابی مقاصد گردشگری هیچ یک از حلقه های جاذبه های گردشگری حذف نمی شوند. بگونه ای که گفته می شود در گردشگری روستایی نباید هیچ روستایی از جامعه مخاطب گردشگری حذف شود، بلکه باید همه روستاها مشمول برنامه ریزی و پیشرفت در این حوزه باشند، البته در سطح رتبه و اعتباری که در ارزیابی، معین می شود.

تیموری همچنین موضوع عرضه و تقاضا را در رتبه بندی روستاها به عنوان مقاصد گردشگری مؤثر دانست و گفت: هدف از انجام این طرح این است که فرد روستایی اعم از دهیار یا مسئول مربوطه به عنوان عرضه کننده خدمات، ضمن آگاهی از نتایج حاصل، خود را در ارتقای درجه اخذ شده مؤثر بداند و با برداشتن گام، موجی از حرکت مسئولانه را از بطن جامعه محلی ایجاد کند.

او خاطرنشان کرد: در بخش تقاضا نیز دیدگاه و خدمات مورد نیاز گردشگران می تواند به شکل گیری نهایی شاخص های تشکیل دهنده هرم ارزیابی نهایی روستا مؤثر واقع شود. بدین ترتیب ایجاد چنین ساختاری سبب می شود تا افراد تأثیرگذار در این منظومه که قابلیت ارزیابی و ارتقا دارند، خود را مؤثر بدانند و ضمن کسب منافع اقتصادی روستاییان، توسعه پایدار و مسئولانه گردشگری را منطبق بر پذیرش جامعه محلی بنا کنند.

گردشگری روستایی یکی از فعالیت های مهم اقتصادی موردتوجه است که گروهی آن را بخشی از بازار گردشگری و گروهی دیگر آن را سیاستی برای توسعه روستاها قلمداد می کنند. مهاجرت از روستاها به شهرهای بزرگ و کوچک و خالی شدن سکونت گاه های روستایی و تغییر سبک زندگی مردم جهان به زندگی صنعتی از عواملی است که موجب شده سیاستمداران به توسعه روستاها از طریق گردشگری اهمیت دهند؛ شاید گردشگری روستایی راه حلی برای همه دردها، مسائل و مشکلات نواحی روستایی نباشد اما یکی از شیوه هایی است که ممکن است آثار مهم اقتصادی در پی داشته باشد.

پیش از این نیز تیموری با تاکید بر اهمیت توسعه گردشگری روستایی با اعلام اینکه به طور جدی حمایت از موضوع گردشگری روستایی جز اهدفمان قرار گرفته گفته بود: جامعه روستایی بیش از هر زمان دیگری نیاز به حمایت دارد، نسل جوان ما در روستاها مهاجرت به شهرها را ترجیح می دهند که این آسیب بزرگی است و اگر این روند ادامه داشته باشد، گردشگری روستایی از سبد گردشگری کشور حذف خواهد شد.

او تصریح کرد: در آینده با برگزاری جلسات تکمیلی و تخصصی و مشارکت با جامعه دانشگاهی به شناسایی راهکارهایی برای این آسیب می پردازیم و برنامه ای را برای این مسیر برنامه ریزی می کنیم.

تیموری به برنامه های در حال انجام در حوزه گردشگری روستایی اشاره کرد و افزود: هم اکنون در حال آماده کردن سند «توسعه بخش گردشگری روستایی» هستیم که در سال جاری تکمیل می شود و نقشه راهی برای این حوزه خواهد بود. همچنین در این سند به موضوع بوم گردی که جز مهمی از گردشگری روستایی است، تاکید خواهد شد.

معاون گردشگری با اشاره به دسته بندی روستاها افزود: قالبی را که برای شهرها انجام دادیم در مورد روستاها نیز اعمال خواهیم کرد و بر این اساس هیچ روستایی از لیست روستاهای هدف گردشگری حذف نخواهد شد، بلکه در یکی از چهار دسته دوستدار گردشگر، متعهد به توسعه گردشگری، روستای هدف و روستای مقصد گردشگری طبقه بندی می شود.