هر 7 دقیقه یک ایرانی به دمانس مبتلا می شود

معصومه صالحی ضمن بیان اینکه شعار امسال انجمن جهانی آلزایمر مانند سال قبل "بیایید بدون شرم درباره بیماری آلزایمر صحبت کنیم" است، گفت: بیماری آلزایمر و انواع دمانس از بیماری های غیرواگیری است که با پیشرفت سن بیشترین مشکلات را برای خود فرد، مراقبین و جامعه پدید می آورد. علت انتخاب این شعار این است که وقتی شرم از ابراز بیماری در تمام جوامع بویژه در کشورهای خاورمیانه وجود دارد، بیماری به راحتی تشخیص داده نمی شود و فرد مبتلا به آلزایمر خانه نشین شده و ارتباط اجتماعی اش به حداقل می رسد و مراقبین درجه یک این افراد نیز دچار مشکلاتی مانند افسردگی ها خواهند شد.

وی افزود: اگر شرم از ابراز بیماری وجود نداشته باشد، می توانیم بیماری را زودتر تشخیص دهیم. هر یک سال تشخیص زودهنگام سبب می شود پنج سال مشکلات ناشی از بیماری آلزایمر به تعویق افتد که همین امر سبب می شود فرد زندگی با کیفیت تری را تجربه کند. باید بدانیم بیماری آلزایمر تنها بیماری یک فرد نیست بلکه با تاثیراتی که بر جامعه دارد می توان گفت بیماری یک جامعه است برای همین در آخرین مقالات علمی نیز به پیشگیری از ابتلا به آلزایمر تاکید شده است؛ زیرا با پیشگیری می توان ابتلا به آلزایمر را تا 40 درصد کاهش داد.

تفاوت دمانس و آلزایمر

صالحی ادامه داد: دمانس و آلزایمر هر دو شامل اختلالات رفتاری، شناختی، از دست دادن حافظه کوتاه مدت و بلند مدت و ... هستند؛ اما نکته قابل توجه آن است که باید میان بیماری آلزایمر و دمانس تفاوت قائل شویم. دمانس نوعی اختلال قابل برگشت در حافظه است که به دلایل مختلفی نظیر کم کاری یا پرکاری تیروئید، افسردگی، مصرف داروهای موثر بر روی مغز و... به وجود می آید. تشخیص و درمان به موقع دمانس می تواند به قابل برگشت بودن بیماری کمک شایانی کند، اما بروز بیماری آلزایمر غیرقابل برگشت بوده و درمان قطعی نیز ندارد، اما می توانیم با درمان زودهنگام آن را تا حد زیادی کنترل کنیم و بروز اختلالات ثانویه بیماری را به تعویق اندازیم.

عوامل خطر آلزایمر

وی در تشریح موارد موثر در پیشگیری از ابتلا به آلزایمر، خاطرنشان کرد: داشتن حداقل سواد خواندن و نوشتن یکی از عوامل موثر در پیشگیری از ابتلا به آلزایمر است. همچنین با توجه به افزایش آلودگی های صوتی ممکن است در سالمندی اختلال در شنوایی پدید آید که توصیه اکید ما استفاده از سمعک برای این دسته از سالمندان است تا بتوانند با سایرین ارتباط گرفته و منزوی نشوند. مراقبت و جلوگیری از ضربه به سر از بدو تولد امری مهم است؛ زیرا هر ضربه به سر از کودکی که موجب بیهوشی کوتاه مدت شود، خطری برای ابتلا به آلزایمر در دوران سالمندی است. ابتلا به بیماری هایی نظیر فشارخون بالا، افزایش چربی خون و... پس از 40 سالگی می تواند خطری برای ابتلا به آلزایمر باشد، زیرا عدم درمان این بیماری های مزمن حتی می تواند به عروق ریز مغزی آسیب برسانند.

وی با اشاره به تاثیر مصرف الکل در بروز آلزایمر، اظهار کرد: خوشبختانه این مورد در کشور ما نسبت به سایر نقاط جهان بسیار کمتر است. چاقی عامل موثر دیگری برای ابتلا به آلزایمر است که با افزایش استفاده از غذاهای فست فود، چرب، عدم فعالیت جسمی و... بیش از گذشته دیده می شود. هرچقدر اندازه دور کمر افراد افزایش پیدا کند احتمال ابتلا به آلزایمر هم افزایش می یابد. بنابراین تاجایی که ممکن است باید به تغذیه و فعالیت بدنی دقت شود. از سوی دیگر مصرف دخانیات نیز که سبب مختل شدن خون رسانی در مغز می شود و عامل موثر دیگری برای ابتلا به دمانس و آلزایمر است.

صالحی با بیان اینکه احتمال افسردگی در سالمندی نسبت به دوره های دیگر زندگی افزایش می یابد، تصریح کرد: با فوت همسر، دور شدن فرزندان، تغییر محل زندگی و ... که سبب تنهایی سالمند می شود، احتمال بروز آلزایمر قوت می گیرد. معمولا افراد پس از بازنشستگی نیز ممکن است به افسردگی مبتلا شوند که توصیه اکید ما جذب این افراد در کارهای گروهی بویژه کارهای خیریه است تا فرد احساس رضایت از خود داشته و شاد شود. البته متاسفانه اکنون در بحران کووید 19 این فعالیت های اجتماعی کاهش یافته است، اما سالمندان هم باید با دوستان و اطرافیانشان از طریق فضای مجازی در ارتباط باشند.

وی با تاکید بر اهمیت ورزش و فعالیت بدنی، گفت: با نهادینه شدن ورزش از کودکی تا سالمندی خون رسانی در سیستم بدن افزایش می یابد. روزی حداقل 20 دقیقه تا نیم ساعت پیاده روی در حفظ سلامت موثر است. آلودگی هوا، داشتن قندخون بالا نیز عوامل موثر دیگر در بروز آلزایمر است.

هر 3 ثانیه در دنیا و هر 7 دقیقه در ایران؛ یک نفر دمانس می گیرد

مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران با بیان اینکه بیش از 50 میلیون نفر در جهان با دمانس زندگی می کنند، ادامه داد: در سال 2050 این عدد به 132 میلیون نفر خواهد رسید یعنی هر 3ثانیه در جهان یک نفر به دمانس مبتلا می شود. در ایران نیز هنوز آمار قطعی گرفته نشده اما بر اساس آمار جهانی تخمین می زنیم بیش از 750 تا 800 هزار نفر فرد مبتلا به دمانس در کشور زندگی می کنند. در ایران هر 7 دقیقه یک نفر به دمانس مبتلا می شود. با توجه به رشد جمعیت سالمند کشور این عدد هم رشد می کند، اما نباید فراموش کرد با پایبندی به نکات ذکر شده می توان آمار ابتلا به آلزایمر را کاهش داد و سالمندان سالمی در جامعه داشت؛ این درحالی است که می توان جلوی هزینه های اضافی را گرفت؛ اکنون در دنیا بیش از 1.1 تریلیون دلار برای بیماری آلزایمر هزینه می شود و چه بهتر که به فکر پیشگیری از دمانس باشیم.

سالمندان را جدی بگیرید

وی با اشاره به سند ملی بیماری دمانس، بیان کرد: با رونمایی از این سند بیش از گذشته به بیماری آلزایمر پرداخته می شود و آموزش، غربالگری و پیشگیری از آن در اولویت بیشتری قرار می گیرد. بر اساس غربالگری که با سازمان بهزیستی انجام دادیم از 720 نفر مورد مطالعه حدود 285 نفر سالمندان مبتلا به افسردگی بودند و بین 8 تا 10 ابتلا به دمانس داشتیم که عددی نزدیک به آمار جهانی بود.

مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران تاکید کرد: توصیه اکید ما جدی گرفتن بیشتر سالمندان در خانه ها است و در صورتی که خانواده ها فکر می کنند احتیاج به راهنمایی بیشتر دارند می توانند با انجمن آلزایمر ایران در ارتباط باشند.