جنگلهای هیرکانی نیازمند ایجاد تغییرات بنیادین در پذیرش گردشگر است

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای واصله، جنگلهای هیرکانی نیازمند ایجاد تغییرات بنیادین در پذیرش گردشگر است.

داستان چیست؟

منطقه نمونه گردشگری جنگل ابر در 40 کیلومتری شمال شرق شهرستان شاهرود قرار گرفته است. این منطقه که از گذشته با نام جنگل ابر شناخته می شود، بدلیل دارا بودن چشم اندازهای طبیعی و منحصر بفرد، هر ساله پذیرای هزاران گردشگر از سراسر کشور است.

جنگلهایی با گونه های متنوع درپایین دست و مراتع و چمنزارهای سرسبز در ارتفاعات به همراه منظره زیبای ابرهایی که زیر پای گردشگران دامن می گستراند، سبب تمایز این منطقه با بسیاری دیگر از نقاط جنگلی ایران شده است.

جنگل ابر که 35 هزار هکتار وسعت دارد، بخشی از جنگل های باستانی هیرکانی است که در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در باکو در 14 تیر 98 در فهرست میراث جهانی قرار گرفت. این جنگل همچنین در سال 89 در فهرست میراث طبیعی کشور به ثبت رسید و در سال 94 با تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست، منطقه حفاظت شده اعلام شد.

در یک دهه گذشته بدلیل تلاش های بسیار مردم و مسئولان محلی برای معرفی جنگل ابر به دیگر هموطنان، به تدریج بر تعداد بازدیدکنندگان این منطقه افزوده شد. اما در کنار رونق گردشگری، حضور و ورود بی رویه خودروهای شخصی به داخل جنگل به همراه آثار تخریب درختان و مراتع و به جای گذاشتن زباله به زنگ خطری برای حیات این جنگل باستانی تبدیل شد.

مردم و مسئولان شهرستان شاهرود همگی بر این باورند که باید برای ساماندهی گردشگری در جنگل ابر تدبیری اندیشید. موضوعی که در ابتدا به تغییر نگاه در شیوه بازدید از این اثر جهانی نیاز دارد.

جنگل ابر را به چشم یک موزه ببینیم

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان شاهرود پیرامون جنگلهای هیرکانی نیازمند ایجاد تغییرات بنیادین در پذیرش گردشگر است، گفت: باید نگاه گردشگران به جنگل ابر، از محلی برای کباب خوری، به تماشای یک موزه و مکان طبیعی تغییر کند.

حمیدرضا حسنی با بیان اینکه سالانه حدود 100 تا 150 هزار تن از جنگل ابر دیدن می کنند، افزود: حضور این تعداد گردشگر خسارتهای بسیاری به همراه دارد، در حالیکه جنگل ابر که یکی از بازماندگان عصر یخبندان است، نباید مکانی برای آتش روشن کردن، قطع درختان و کندن بوته ها، آویزان کردن تاب از شاخه ها و ریختن زباله باشد بلکه باید به محلی برای پیاده روی و تماشای منظره های زیبای خدادادی تبدیل شود.

وی به آسیب خودروهای ورودی به جنگل نیز اشاره کرد و گفت: عده ای بر این باورند که تنها حضور خودروهای آفرود تخریب بسیاری برای جنگل بدنبال دارد درحالیکه علاوه بر آنها برخی می خواهند با پراید هم تا نوک قله کوه بروند و بنابراین عبور هرگونه خودروی شخصی حیات جنگل را در معرض تهدید قرار می دهد.

جنگل ابر مستعد سرمایه گذاری است

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان شاهرود جذب سرمایه گذار را یکی از راهکارهای ایجاد تغییر در شیوه گردشگری جنگل ابر دانست و گفت: یکی از پیشنهادهای مطرح شده ساخت و نصب تله کابین در منطقه ای خارج از عرصه و حریم جنگل های هیرکانی برای جلوگیری از ورود خودروها به داخل جنگل است.

حسنی ادامه داد: نصب تله کابین در نقاط خارج از محدوده ثبت جهانی، نه تنها برای این منطقه آسیبی ندارد، بلکه باعث می شود گردشگران بدون خودرو و با کمترین وسیله همراه به جنگل وارد شوند و از خدمات ارائه شده در همان محل بهره ببرند. بنابراین، نه تبری وارد و نه شاخه ای قطع می شود.

وی با بیان اینکه به باور عموم مردم همه جنگل ابر در زمره جنگل های هیرکانی است، اظهار داشت: بخشهایی از این منطقه که مختصات آن بطور دقیق مشخص شده، بعنوان جنگل های هیرکانی لکه گذاری شده و باقی آن خارج از محدوده ثبت جهانی است.

حسنی همچنین با اشاره به تلاش فرماندار و نماینده مردم شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی برای جذب سرمایه گذار یادآور شد: منطقه نمونه گردشگری جنگل ابر و همچنین قطری از گذشته دارای تأسیسات گردشگری مردمی شامل اقامتگاه های بومگردی و خانه های مسافر است.

وی با تأکید بر اینکه باید خدمات اقامتی و رفاهی پیش از ورود به جنگل به گردشگران ارائه شود، اضافه کرد: برای ساخت یک مجتمع رفاهی سرمایه گذاری بزرگی در منطقه انجام می شود که تاکنون زمین مناسب به سرمایه گذار تحویل شد و قرار است طرح آن بزودی اجرا شود.

تأسیسات گردشگری وارد جنگلهای هیرکانی نمی شود

فرماندار شاهرود ضمن تأکید بر ضرورت حفظ جنگل ابر از آسیب اظهار داشت: ساخت تأسیسات گردشگری مانند تله کابین یا مجموعه های رفاهی و خدماتی براساس قانون و ضوابط انجام می شود.

نادر فخری با بیان اینکه پیشنهاد نصب تله کابین از سوی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در بازدید از جنگل ابر و در حضور نماینده مردم شاهرود و میامی و مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان مطرح شد، افزود: از آنجایی که در بخشی از جنگل در حوزه شهرستان علی آباد کتول یک سرمایه گذار در حال ساخت تله کابین است، به ما هم پیشنهاد شد که با حمایت و تامین سرمایه گذار، این 2 منطقه را با تله کابین به هم وصل کنیم.

وی تأکید کرد: با وجود این، ایجاد تأسیسات گردشگری در لکه های جنگل های هیرکانی ممنوع است و این کار در بخش های دیگر بررسی می شود.

معاون استاندار سمنان ادامه داد: از سوی دیگر برای جلوگیری از تخریب جنگل در همان بخشهای خارج از عرصه و حریم جنگل های ثبت جهانی پیشنهاد دادم از حاشیه مسیرهایی که برای عبور لوله های نفت و گاز و یا نصب تیرهای برق فشار قوی ایجاد شده، بهره برد.

فخری در ادامه ابراز کرد: در این راستا از دستگاه های متولی برای مشخص شدن حریم لوله ها و محدوده جنگل های هیرکانی استعلام درخواست شد تا برای امکان سنجی ساخت تله کابین و مجتمع های رفاهی به دفتر وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فرستاده شود.

وی همچنین به تلاش برای حل مشکل آنتن دهی تلفن همراه در جنگل ابر اشاره کرد و یادآور شد: علاوه بر این، تاکنون 10 میلیارد ریال از اعتبارات استانی برای آسفالت جاده دسترسی به جنگل ابر در خارج از محدوده حفاظت شده، هزینه شده است.

حال باید منتظر بود و دید پیشنهادهای مطرح شده برای ایجاد تغییرات بنیادین در شیوه گردشگری در جنگل ابر تا چه حد و در چه بازه زمانی جامه عمل می پوشد. این دگرگونی اگر به درستی انجام شود، ضمن مصون نگه داشتن این میراث طبیعی از آسیب می تواند پای گردشگران خارجی را نیز به این منطقه باز کند.

در عین حال با توجه به شرایط کنونی جنگل و میزان استقبال هموطنان، دور از انتظار نیست که اجرایی کردن این تصمیمات که سبب افزایش هزینه گردشگری در این جنگل می شود، با مقاومت هایی نیز همراه شود.