علت باز نشدن مرز هوایی ترکیه با ایران چیست؟

ایسنا/ این خبر به بررسی و شرح علت باز نشدن مرز هوایی ترکیه با ایران پرداخته است.

داستان چیست؟

ترکیه از اسفندماه 98 همزمان با تایید سرایت ویروس کرونا به ایران، تمام مرزهای مشترک را بست. اواخر خرداد که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه به ترکیه رفت، برای بازگشایی مرزهای زمینی و هوایی دو کشور گمانه زنی هایی شد تا اینکه روزنامه های ترکیه به نقل از وزیر امور خارجه این کشور نوشتند: مرز هوایی دو کشور از اول ماه اگوست برابر با 11 مردادماه باز می شود. با این وجود شرکتهای هواپیمایی ایرانی زودتر از آن موعد، یعنی از اوایل تیرماه بلیت فروشی را آغاز کردند و در اطلاعیه هایی هم اعلام کردند این پروازها فقط برای شهروندان ترکیه، افراد دارای کارت اقامت و ویزای کار این کشور است. ترکیش ایرلاین هم اعلام کرد که پروازهای ترکیه به تهران از 16 جولای از سر گرفته می شود، هرچند چندین بار این تاریخ را تغییر داد و هرگز پروازی را برقرار نکرد.

در همان روزها، حرمت الله رفیعی، رئیس انجمن دفاتر مسافرت هوایی و جهانگردی ایران تاکید کرد که مرزها برای مسافران و سفرهای توریستی باز نشده و هشدار داد که وضعیت بازگشایی مرز هوایی ایران و ترکیه قطعی نیست، چرا که ایرلاین ترک تا به حال چندین بار تعلیق پروازهای این مسیر را تمدید کرده و تاریخ برقراری پروازها را تغییر داده است.

حدود دو هفته بعد، در حالیکه تعدادی از شرکتهای هواپیمایی ایرانی و یک شرکت هواپیمایی ترک درحال فروش بلیت در مسیر تهران ـ استانبول بودند، سخنگوی سازمان هواپیمایی گفت که تبلیغات انجام تور و اعزام توریست به ترکیه صحت ندارد و مسافران باید از صحت و سقم بلیتی که دریافت می کنند، مطلع باشند.

بعد از آن (21 تیرماه)، دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی از مردم خواست تا زمانیکه به صورت رسمی و قطعی راه اندازی پروازهای خارجی اعلام نشده بلیت آن را از سایتهایی که آن را تبلیغ می کنند، نخرند. مقصود اسعدی سامانی در ادامه آن اظهارات گفت که در گذشته که هواپیمایی ترکیه خرید بلیت برای مردم ایران را آغاز کرده بود هشدار داده بودیم که معلوم نیست که این پروازها چه زمانی انجام شود و اینکه ایرلاین های خارجی بلیت بفروشند و امکان پرواز وجود نداشته باشد تنها حاصل آن این است که پول بلیت مردم را پیش خودشان نگه خواهند داشت.

انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی هم پیرامون علت باز نشدن مرز هوایی ترکیه با ایران اعلام کرد: آژانس های مسافرتی کار غیرقانونی نمی کنند. اگر مرز باز نیست، چرا پرواز را برقرار کرده اند؟ اگر مرز باز است و هواپیمایی ها بلیت می فروشند، چرا به آژانسها ایراد می گیرند که بلیت پرواز و هتل فروخته اند!؟ پس مسافر از کجا باید این خدمات را بخرد؟ از طرفی مردمی که الان به ترکیه می روند قصد تفریح و آفتاب گرفتن در ساحل را ندارند و انگیزه ها بیشتر کاری و تجاری است.

یک هفته بعد از این کنش ها و واکنش ها، ترکیه اعلام کرد که مجوز پروازها از ایران و افغانستان را لغو کرد. دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی 29 تیرماه گفت که شب قبلش، کشور ترکیه اعلام کرده که از ساعت صفر بامداد امروز پروازهای ایران و افغانستان اجازه ورود به ترکیه را ندارند. برنامه ریزی شده بود که پروازهای ترکیش ایرلاین به شهرهای ما بیاید همچنین پروازهای شرکت های هواپیمایی داخلی به ترکیه انجام شود اما شب گذشته ترکیه با صدور این پیام، اجازه انجام پرواز از ایران و افغانستان به ترکیه را صادر نکرد.

همان روز دو شرکت هواپیمایی ایرانی که در این مسیر بلیت فروخته بودند به اطلاع مسافرانشان رساندند: «با توجه به اعمال محدودیت های جدید کشور ترکیه و بسته شدن مرزهای این کشور، پروازهای تهران-استانبول-تهران تا «اطلاع ثانوی» لغو شد. براساس اعلام کشور ترکیه، این موضوع بنا به دستور وزارت حمل و نقل و وزارت بهداشت ترکیه صادر شده و در حال حاضر مجوز پروازهای ایرانی به ترکیه کلا لغو شد.»

گمانه زنی های غیر رسمی درباره علت لغو پروازهای تهران ـ استانبول زیاد است؛ از خبری که درباره عبور 25 میلیون ایرانی از ویروس کرونا که در 28 تیرماه اعلام شد تا تشکیک در صدور مجوز پروازهای تهران ـ استانبول. با این حال تعدادی از آژانس های ایرانی خبر داده اند که هواپیمایی ترکیه در نامه جدیدی، لغو ناگهانی این پروازها را بر گردن ویروس کرونا انداخته است. مقامات ترکیه تاکنون اظهارنظری در این رابطه نداشته اند. در نامه شرکت هواپیمایی ترکیه نیز نوشته شد: «در ادامه شیوع ویروس کرونا، تمام پروازهای این شرکت از مبدا ایران تا تاریخ 15 اگوست 2020 برابر با 25 مردادماه کنسل است.»

این آژانسها برای حفظ منافع کاری، به رقم بدهی شرکت های هواپیمایی در ماه های گذشته اشاره دقیق نمی کنند اما می گویند این شرکت هواپیمایی ترک و یکی از ایرلاین های ایرانی هنوز بدهی بلیت های کنسل شده در ماه های گذشته را کامل نداده اند، یک بدهی جدید بالا آورده اند و مردم را بار دیگر سرگردان کرده اند.

آمار وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه نشان می دهد: ایران در سه ماه نخست سال 2020، پیش از مسدود شدن مرزهای دو کشور بدنبال شیوع ویروس کرونا، جز پنج کشور نخست بود که بیشترین تعداد گردشگر را در ترکیه داشتند. دولت ترکیه از اول ماه جولای، مرزهای خود را به روی تعدادی از کشورها که ویروس کرونا را کنترل کرده اند، باز کرد، اما هنوز مرز هوایی و زمینی ایران و ترکیه بسته است و دسترسی به دو کشور از طریق پروازهای قطر امکانپذیر خواهد بود.