ثروتی در شهرکرد که فراموش شده است

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین خبرهای واصله، قلعه چالشتر به ثروتی در شهرکرد که فراموش شده است، معروف شد.

ثروتی به نام قلعه چالشتر | چرا کسی اینجا سرمایه گذاری نمی کند؟

بنای تاریخی قلعه چالشتر به عنوان مجموعه فرهنگی و تاریخی متعلق به اواخر دوره قاجار یعنی سال های 1280 است که در 6 کیلومتری مرکز فعلی استان قرار دارد و در برهه ای از زمان به عنوان ضابط نشین منطقه چهارمحال در دوره های افشاریه زندیه و قاجاریه محسوب می شد. اگرچه این بنا به نام عمارت خدارحم خان یکی از خوانین چهارمحال معروف است، اما قدمت قلعه با توجه به گمانه زنی ها و حفاری های باستان شناسی به دوره صفویه می رسد.

این بنا دو عمارت مجزا و یک حمام مشترک داشته که در حیاط اول آن موزه کار و زندگی و اتاق کرسی و غرفه های فروش صنایع دستی وجود داشت و در حیاط دوم هم سیاه چادر عشایری گذاشته بودند و اکنون به عنوان موزه سنگ و اتاق نقاشی کاربری دارد. حمام مشترک قلعه نیز به عنوان موزه حمام مورد توجه است.

زیباترین بخش این بنا همان اتاق نقاشی و یا عمارت شاه نشین است، چون سرتاسر آن نقاشی های پرکاربردی با داستان های متفاوتی نقش بست. نقاشی شاهنامه و جنگ اژدها و شیر و صحنه های شکار و گل و مرغ ها تصاویر کار شده روی دیوارها هستند روی یکی از طاقچه ها هم عکسی از خدارحم خان و پسرانش به نمایش گذاشته شده تا همه بدانند این قلعه برای چه خاندانی بوده است.

بخش دیگر مربوط به حمام مشترکی است که اکنون هم به عنوان موزه حمام از آن استفاده می شود و در واقع با گذاشتن چند مجسمه و چند قلم از وسایلی که در حمام استفاده می شد، به عنوان موزه کاربری دارد. در و دیوار حمام هم انگار که همین چند سال پیش افراد به آن برای شست و شو می رفتند، چون هنوز نم دار است!

در حیاط این مجموعه تاریخی پنجره هایی وجود دارند که در گذشته حیاط را نورانی می کردند؛ پنجره هایی دو لایه که یک سمت آن به بیرون بوده و فاصله نیم متری تا اتاقها دارند و درون این فاصله فانوسی می گذاشتند. سرتاسر حیاط پر می شد از نور این فانوس هایی که در دیوار و این پنجره ها کار گذاشته شده بود. دود فانوس ها نیز از دودکش های بالای محفظه بیرون می رفت.

بخش دیگر قلعه چالشتر موزه مردم شناسی بوده که روی در و پنجره و مجسمه های آن هم گرد و غباری است که نشان می دهد مدتهاست یا اینجا میزبان گردشگران به خاطر کرونا نبوده یا کرونا اجازه نداده به آن رسیدگی شود. بخش بعدی هم موزه روباز سنگ است.

سایه بانی برای چند سنگ قدیمی و شیرهای سنگی وجود دارد. همان سنگهایی که تعدادی از آنها از دست سارقان نجات پیدا کردند و به اینجا منتقل شدند. این موزه سرباز نشان می دهد که بسیاری از سنگهایی که تاریخ صفویه را به همراه دارند، در وضعیت حفاظتی مناسبی قرار ندارند، چون در ایام تعطیلات به خصوص تعطیلات عید که این مکان پر از گردشگر می شود این سنگ های باستانی هم تهدید می شوند.

با این وجود شکوه و عظمت این قلعه آنقدر زیاد است که هر بخش از آن را می توان برای یک کاربری مناسب در نظر گرفت اما، وضعیت کنونی آن نشان می دهد که خیلی هم از این فضا استفاده نمی شود.

قلعه چالشتر یکی از بناهای صندوق احیا با مشکل مالکیت

قرار بود این بنای تاریخی به بخش خصوصی واگذار شود. این خبر را مدیرعامل سابق صندوق احیا در سال 95 داده و گفته بود که بخش اندرونی و بهاربند قلعه چالشتر واگذار خواهد شد. این بنا دو بار به مزایده گذاشته شد. در مزایده آخر یکی از مدیران آژانس های مسافرتی برنده مزایده شد اما، چون به تعهداتش عمل نکرد، نتوانست از عهده تغییر کاربری آن برآید به همین دلیل صندوق احیا نیز این بنا را از او پس گرفت از آن زمان هنوز این بنا از سوی صندوق در فهرست مزایده ها قرار نگرفته و مشکل مالکیت بخش هایی از آن را حل نکرده است.

کوروش باباییان، معاون میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری پیرامون ثروتی در شهرکرد که فراموش شده است گفت: کاربری این قلعه فرهنگی، خدمات گردشگری و پذیرایی تعریف شده است اما می تواند کاربری اقامتی نیز داشته باشد ولی، در تعریف کاربری آن نیامده است. اتاق نقاشی این مجموعه بدلیل تزئینات زیبایی که دارد، بدون کاربری خواهد بود، چون قابل واگذاری نیست بلکه تنها به صورت موزه ای کاربرد خواهد داشت.

وارثان قلعه

باباییان توضیح داد: برای جلوگیری از رطوبت این بنا پیمانکار گرفته تا پشت بام مجموعه را مرمت کند و باعث نشود رطوبت به داخل بنا نفوذ کند. این بنا چند ماهی به دلیل کرونا تعطیل شده بود و بازدیدکننده ای نداشت و نیروهای نظافتی نیز فعالیت کمتری داشتند.

وی ادامه داد: بخش بهاربند این قلعه تخریب شده و نیاز به مرمت دارد برخی از قسمت ها نیز در مالکیت وارثان قلعه است که هنوز تملک نشده که شامل بخش بیرونی می شود ولی با این وجود اداره کل میراث فرهنگی آن را مرمت کرد.

براساس توضیحات بابایی تملک بخشی از این قلعه توسط صندوق احیا و وسیع بودن مجموعه قلعه چالشتر، هزینه های زیاد مرمت و نبود سرمایه گذار گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری باعث شده تا این قلعه هنوز نتواند به فهرست واگذاری بناهای تاریخی اضافه شود و کاربری مناسبی داشته باشد و مرمت اساسی شود، چون حداقل مرمت آن ده میلیارد تومان نیاز دارد.