ابن بابویه هم به سرنوشت تلخ امامزاده عبدالله دچار شد

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، ابن بابویه هم به سرنوشت تلخ امامزاده عبدالله دچار شد.

داستان چیست؟

از داستان ساماندهی های گاه و بیگاه در سالهای اخیر و تخریب و دست درازی هایی که برخی اوقات نشانه هایی از تاریخ را از یکی از این دو قبرستان پاک می کرد که بگذریم، حالا بلای ساماندهی قبرهای قبرستان های قدیمی و یکسان سازی آنها شده بلای جان تاریخ تهران و شهر ری.

چیزی حدود 30 ماه از آغاز طرح ساماندهی قبرستان امامزاده عبدالله می گذرد، طرحی که برای اجرا شدنش قبرها را زیرو رو کردند تا نکند پای مردمی که برای زیارت اهل قبور می آیند به لبه ی سنگ قبرها گیر کند و آنقدر کار ادامه پیدا کرد تا در دو طرف ورودی قبرستان تاریخی امامزاده عبدالله همه سنگ قبرها صاف شدند برای عبور زائرانی که قرار است برای برخی مناسبتها و حتی در روزهای تعطیل بیشتر در این فضا بمانند.

حالا مدتی است نوبت به قبرستان ابن بابویه رسیده! هر چند سالها قبل این قبرستان تاریخی طعم طرح ساماندهی را به جان خرید که نتیجه اش ساخت مقبره ای بزرگ و بلند در عرصه قبرستان و حریم برج طغرل بود، ولی طرح در حال اجرایی شدن این روزها در ابن بابویه، درست شبیه به همان اقدامی است که امامزاده عبدالله با آن دست و پنجه نرم کرد.

تنها تفاوت در اجرایی کردن این طرح نصب بنر و اطلاع رسانی در ورودی امامزاده عبدالله به صاحبان و وارثان قبور آن امامزاده بود و نبود هیچ نشانی از اطلاع رسانی به صاحبان قبرهای ابن بابویه.

به نظر می رسد متولیان این قبرستان هم «آرد خود را بیخته و الکشان را آویخته اند»، برای قبرستان تاریخی که اگر نظر میراث فرهنگی را جویا شده باشند، باید مخالفت میراثی ها را گرفته باشند، همانطور که بعد از هشدارهای رسانه ای و فعالان میراثی و مخالفت کارشناسان برای امامزاده عبدالله، میراثی ها هم بالاخره وارد کار شدند و تازه اوقاف طرح ساماندهی آن محوطه تاریخی را به میراثی ها رو کرد.

حالا بخش شمالی قبرستان ابن بابویه در حال صاف شدن است، از بالا و پایین هایی که هر قبر را از دیگری جدا می کرد و سنگ قبرهای تاریخی بین علفزارهای خشک و درختان ریشه دوانده در دل تاریخ خانوادگی هر قبر جا خوش کرده بودند.

تا جایی که طرح اجرایی شده می توان ردی از برخی سنگ قبرهای قدیمی پیدا کرد، اما نشانه ها از تخریب و شکستن سنگ قبرهایی خبر می دهند که تاریخشان حتی به پهلوی ثبت شده است، این را نوشته های سفید رنگ روی برخی از سنگهای جدید صاف شده در دل قبرستان می گوید.

به نظر می رسد سنگهای مرمر طوسی رنگ و کیسه های سیمان پشت بقعه شیخ صدوق آماده اند تا بخش بزرگتری از قبرستان را با طرح ساماندهی قبرستان صاف کنند، اما در این میان تاریخی که از سالها قبل تا امروز پشتِ هر کدام از افراد مدفون شده در این قبرستان می گذرد هم با این طرح از بین می رود، اگر کسی حواسش باشد.

«ابن بابویه» را نخستین گورستان شهر ری و دومین گورستان تهران می نامند، جایی که بسیاری از مشاهیر ایران در آن مدفون هستند و براساس برخی مستندات تاریخی، بنای نخست این گورستان به دوران سامانیان برمی گردد، اما بدلیل وقوع سیلی تاریخی بخش اعظمی از فضاهای آن تخریب شد.

آرامگاه ابتدایی شیخ صدوق نیز در گذر زمان به دلیل حمله مغولان و جنگهای خوارزمشاهیان و تیموریان و همچنین حوادث مختلف چندین بار تخریب و ویران شد، بگونه ای که تا پیش از کشف، سالها در زیر توده های خاک پنهان ماند. اما سرانجام قبل از به پادشاهی رسیدن ناصرالدین شاه محدوده ی این قبرستان که به کشتزار و باغی بزرگ تبدیل شده بود، با کشف جسد سالم فردی در سردابی زیر آن باغ و به دست آمدن سنگی درون سرداب که نشان می داد متعلق به «شیخ صدوق» است که بیش از 800 سال پیش آنجا دفن شده، بی درنگ بقعه شیخ صدوق بر آن مزار احداث شد و به مرور افراد دیگری در آن قبرستان دفن و بعضا مقبره هایی نیز - که باعث حذف بخشهای بیشتری از تاریخ گذشته دفن شدگان شد - اطراف آن احداث شد، همچنین محمدرضا پهلوی و محمد مصدق هر دو وصیت کرده بودند تا در این قبرستان دفن شوند.

و اینگونه شد که به مرور نشانه های قدیمی تر از دفن مردگان در قرون اولیه اسلام در اطراف مقبره «شیخ صدوق» حذف شدند، مانند آنچه امروز در این قبرستان در دست انجام است،...

قبرستان ابن بابویه را پنجم دی ماه 1375 به شماره 1816 در فهرست آثار ملی ثبت کردند، قبرستانی که دست کم در آن افراد مشهوری مانند «غلامرضا تختی»، «پهلوان سید حسن شجاعت» (رزاز)، «علی اکبر دهخدا»، «محمدعلی فروغی»، «رجبعلی خیاط» و بسیاری از چهره های سیاسی و مذهبی از جمله کشته شدگان قیام 30 تیر در این گورستان به خاک سپرده شده اند.

در سال 1373 وزارت کشور، در دستوری که از آن به عنوان حفاظت و نگهداری این گورستان یاد شد، خواستار منع دفن مردگان در این محدوده شد؛ پس از آن، طرحهای زیادی از سوی شهرداری برای عمران این گورستان پیشنهاد شد، اما سرانجام در اجرای طرح «احداث باغ مشاهیر»، با این استدلال که اجرای این طرح نیازمند از بین بردن مقبره ها و هم سطح سازی زمین آرامگاه ابن بابویه است، بیش از نیمی از مقبره های خصوصی و خانوادگی دارای قدمت که دارای معماری زیبایی با نمادی از هنر ایران بودند بطور کامل تخریب شدند. مقبره هایی که به اعتقاد کارشناسان موزه ای دیدنی از تاریخ معاصر ایران بود، اما نه تنها دیگر از آن طرح خبری نشد، بلکه این طرح ساماندهی سنگ قبرها حالا دیگر نشانه های تاریخی بخش های دیگر قبرستان را هم از بین می برد.