از حریم خانه قاجاری خاکی تا زخم باز گذر آقا نجفی

ایسنا/ به دنبال خبرهای بدست رسیده، سعی کردیم به بررسی موضوع "از حریم خانه قاجاری خاکی تا زخم باز گذر آقا نجفی" بپردازیم.

داستان چیست؟

فاطمه ردانی پور، همسر غلامحسین خاکی است. از سال 1372 این خانواده در یکی از خانه های قاجاری پشت میدان نقش جهان ساکن شدند و اندک اندک این خانه به خانه خاکی معروف شد. او ماجرای نقض حریم خانه و پیگیری هایی که تاکنون انجام داده را چنین شرح می دهد:

آن اوایل که ما خانه خاکی را خریدیم، یک بارندگی شدید شد و سقف یکی از اتاقهای طبقه بالا ریخت، من به حاج آقا گفتم «اینجا قدیمی است، برو ببین باید کجا بروی تا بیایند وضعیت خانه را ببینند و تعمیرش کنند» همسرم گفت: «می آیند صاحب می شوند» و برای همین خودش کارگر و بنا آورد و سقف آن اتاق را که با تیر و چوب بود به سبک سقف خانه های امروز تبدیل کردند.

پس از این ماجرا، یک روز چند نفر در زدند و گفتند: «ما از میراث هستیم و آمدیم خانه را ببینیم» همه جا را دیدند و گفتند: «چرا سقف این اتاق این مدلی شده؟» ما گفتیم: «خراب شده بود چه کار باید می کردیم؟» گفتند: «باید به ما زنگ می زدید تا آن را مثل اول می کردیم.» از آن به بعد آنها دست گذاشتند روی این خانه، حاج آقای ما هم سواد نداشت، رفت اداره میراث فرهنگی و از او امضا گرفتند و خانه ما ثبت ملی شد.

خواهر شهید ردانی پور پیرامون از حریم خانه قاجاری خاکی تا زخم باز گذر آقا نجفی ادامه می دهد: حالا به همسایه ما مجوز تعمیر داده اند، این خانه، پشت اتاقهای ماست وقتی شروع به ساخت کردند تمام پی های خانه اش که پی های کلفتی هم بود درآورد و به این ترتیب تمام طاقچه های قدیمی همکف خانه ما از دیوار جدا شد. چون آ نها پشت خانه ما را تراشیده اند و دارند از نو می سازند. این کار به خانه ما خیلی آسیب رسانده است.

ما به میراث فرهنگی زنگ زدیم و گفتیم دارند پشت خانه ما کارهایی می کنند و فردا نگویید به ما نگفتید، الان بیایید ببینید چه کار می کنند. بعد یک نفر از میراث آمد وضعیت را دید. اتفاقا هول شد و گفت درستش می کنند، اما هنوز درست نکرده اند. باوجود کرونا دخترم به دفترشان در میراث فرهنگی هم رفت تا اینکه آمدند. خودمان هم فیلم و عکس گرفتیم و به آنها نشان دادیم و بعد آنها آمدند چند فیلم و عکس گرفتند و رفتند به سلامت.

همسر غلامحسین خاکی پیرامون از حریم خانه قاجاری خاکی تا زخم باز گذر آقا نجفی خاطرنشان می کند: آن خانه هم که ته حیاط و روبروی خانه ماست دارد، قسمتی از خانه خاکی بوده که قبل از ما آن را فروخته بودند و مجزا شده. حالا دارند این خانه را با هدف تبدیل به مکان بومگردی بازسازی می کنند، دودکشهای خیلی بزرگی گذاشته اند که یک بچه 13 ساله از آن رد می شود.

از مهرماه سال گذشته تا حالا دارند با یک جواز تعمیری در این خانه کار می کنند. زیرزمین پنج متر پایین رفته و می خواهند آنجا را به رستوران یا کافی شاپ تبدیل کنند. روی حیاط را هم ساخته اند و حالا آمده اند بالای بام را می سازند. ما به او گفتیم به چه مجوزی می خواهید بسازید؟ شما فقط مجوز تعمیر دارید و او پاسخ داد که «مجوز دارد» ولی نشان نداد. من هم ماجرا را به 137 اطلاع دادم. از بهمن سال 1398 تا الان مدام به 137 زنگ زده ام و گفته ام بیایید ببینید چه کار می کند، ما را با همسایه درگیر نکنید. گفتند مأمور می فرستیم و نمی دانم آمدند یا نیامدند. اما بازهم زنگ زدم و گفتم «نکند این قضیه نقل پول و پلو پارتی است؟» گفتند: «نفرمایید» گفتم: «پس چرا نمی آیید رسیدگی کنید ببینید این اینجا چه کار می کنند؟» و آن وقت یک شماره به من دادند و گفتند: «شهرداری منطقۀ سه کارشناس دارد و صبحها ساعت هفت و نیم به آنها زنگ بزن تا کارشناس بفرستند» من زنگ زدم به همان شماره، گفتم از بهمن دارم به 137 زنگ می زنم کاری نکردند و شماره شما را دادند شما چه کار می کنی؟ این همسایه دارد بالا را می سازد.» پرسیدند الان دارد کار می کند؟ گفتم بله؛ دارد کار می کند. گفتند الان کارشناس می فرستیم. یک ساعت بعد دوباره زنگ زدم و گفتم: «کارشناس آمد؟» گفت: «بله و این همسایه حق ندارد حتی یک آجر روی بام بگذارد.» گفتم: «یک دیوار را گذاشته و شما تازه می گویید حق ندارد یک آجر کار بگذارد؟» گفت: «ما آمدیم کار بالای بام را تعطیل کردیم».

او گلایه کنان پیرامون از حریم خانه قاجاری خاکی تا زخم باز گذر آقا نجفی می گوید: زندگی ما یک تکه خاک است، در خاک زندگی می کنیم. چند بار تمیزکار گرفتم و حیاط، بزرگ و آجری را شستیم ولی انگارنه انگار. پشت میدان را نابود کرده اند. یک تکه زمین هم که پشت مسجد شیخ لطف الله است که خاک خالی است و شهرداری یا میراث خرده سنگ هم روی خاکها نمی ریزند تا باد، خاک را به حلق و حنجره ما نیاورد.

فقط 24 ساعت این مسئولان بیایند جای ما زندگی کنند و ببینند در این محله چه خبر است؟ همه اش درگیری و دعواست. یک گذر خواستند اینجا بزنند به اسم آقانجفی و خانه های مردم را مفت خریدند و صاف کردند و پارکینگ ماشینها کردند. هر روز اینجا بر سر ماشین گذاشتن و برداشتن دعواست و تا دو شب صدای بوق ماشین می آید، اما هیچکس اهمیتی نمی دهد. دو تا خانه دیگر هم در محله ما دارد بازسازی می شود، هرکس پول داشته آمده خریده و دارد بازسازی می کند. اینجا همه کاری می کنند، خیلی بی صاحب است.

بیایید در محله ما گشتی بزنید

ردانی پور با ابراز تأسف نسبت به بی توجهی ها می افزاید: من با اینکه زانوهایم را عمل کردم و به سختی راه می روم یک روز رفتم دفتر خانم خطابخش، مدیر پایگاه میراث جهانی نقش جهان، اما خودش نبود. با دو سه نفر دیگر در همان دفتر حرف زدم و گفتم بیایید ببینید در این منطقه چه خبر است، در این دفتر نشسته اید چه کار کنید؟ بلند شوید در محله گشتی بزنید و ببینید ما چه کار می کنیم؟ با زیر کولر نشستن که کاری از پیش نمی رود... گفتند «چشم چشم الان می آییم» و هنوز نیامده اند! آنها باید نظارت داشته باشند ببینند در این منطقه چه کارهای انجام می شود؟ دارند تونل می زنند؟ دنبال گنج می گردند؟ خب بلند شوید بیایید.

او با اشاره اینکه خانۀ قاجاری خاکی به مرمت نیاز دارد، می گوید: الان چند سال است که میراث یک ریال برای مرمت این خانه که اندکی بیش از 360 متر مساحت دارد، هزینه نکرده و هرچقدر زنگ زدیم و گفتیم اگر به این خانه نرسید تخریب می شود، نیامدند و حتی یک ریال هزینه نکردند. بالاخره باید روی خانه های قدیمی کار شود تا حفظ شود.

از حاج آقای ما سنی گذشته و با یک حقوق بازنشستگی و باوجوداین مخارج سنگین نمی توانیم برای خانه هزینه کنیم. در حال حاضر، پسرانمان دارند خرج می کنند تا این خانه را نگه دارند، چون من اینجا را دوست دارم. پسرم از تهران می آید، پنج یا شش ماه یکبار در آن کار می کند. پریروز زنگ زد و گفت: «مامان اینجا داری اذیت می شوی، کارش زیاد است و با گردوخاک ساخت وساز همسایه ها مریض می شوی اجازه بده برایت یک آپارتمان پیدا کنم» ولی من گفتم نمی توانم در آپارتمان زندگی کنم.

هیچکس به جز آقای خاکی اعتراض نداشته

رسول نیک مداح، مالک همان خانه ای است که خانه اش را به قصد تبدیل به یک اقامتگاه گردشگری مرمت کرده و توسعه می دهد. او می گوید: در مورد کاربری این خانه فعلا نظر این است که به اقامتگاه گردشگری تبدیل شود، ولی هنوز قطعی نشده و فعلا در حال انجام مقدمات کار هستیم یعنی کمی تعمیر و ساخت.

نیک مداح ادامه می دهد: قدمت این بنا را دقیقا نمی دانم اما فکر می کنم این خانه و خانه خاکی هر دو یک سند داشتند و در یک زمین بوده اند. فکر می کنم این خانه هم مربوط به اواخر قاجار است و مشکلات این خانه هم مثل همه خانه های قدیمی و فرسوده است. به همین دلیل قسمتهایی تعمیر شدند و برخی قسمتها را جدید احداث کردیم.

مالک این خانه با بیان اینکه از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان دارای مجوز مرمت و توسعه است، تصریح می کند: این خانه حدود 300 متر است و ما در آن هیچ چیزی را تخریب نکردیم. فقط جاهایی که خراب بوده را تعمیر می کنیم تا آماده بهره برداری شود و البته مواردی هم جدیدا ساخته شدند از جمله زیرزمین که به عنوان محلی برای پذیرایی و در واقع رستوران احداث شده و 120 متر مساحت و سه متر ارتفاع دارد.

او می افزاید: علاوه بر زیرزمین که تازه احداث شد جان پناه هم که به صورت دیوار است در بام خانه در حال ساخته شدن است که مقداری از آن را انجام دادیم و بقیه آن را هم انجام می دهیم و متوقف نشد؛ ضمن اینکه ارتفاع دیوار حیاط ما از دیوار قبلی حدود دو یا سه متر پایین تر است و تمام ساخت وسازهای انجام شده براساس موضوع توسعه در مجوز است.

مالک این اقامتگاه با اشاره به شروع پروژه در سال گذشته، می گوید: زمان اتمام آن مشخص نیست، اما همچنان ادامه خواهیم داد و تاکنون هم هیچ همسایه ای به غیراز آقای خاکی اعتراضی نداشته و ما هم به اعتراض ایشان کاری نداشته ایم.

ما در حریم بناهای تاریخی مانع ساخت وساز کسی نمی شویم

ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان توضیح می دهد: حریم خانه خاکی نقض نشده و آن ساختمان که در حال تبدیل به اقامتگاه است مجوز دارد. ما نمی توانیم به این دلیل که یک خانه ثبت میراث ملی است جلوی دیگران را بگیریم، اما با محدودیت تمام به مالک آن خانه مجوز دادیم، یعنی آن خانه هم مثل خانه خاکی در حال مرمت است و هیچ مشکلی دراین باره وجود ندارد.

او تصریح می کند: ما به همسایه های خانه خاکی مجوز می دهیم، اما با محدودیت. خانه مورد نظر هم در حریم مسجد شیخ لطف الله و حریم خانه حاکی واقع است و ما خیلی مراقب هستیم؛ اما در حریم بناهای تاریخی مانع ساخت وساز کسی نمی شویم، چراکه بالاخره فرد حق زندگی و مالکیت دارد. منتهی ما ارتفاع آن را محدود می کنیم و می گوییم مطابق با ارتفاع خانه تاریخی بساز یا تأکید داریم که در ساخت نمای خانه دقت کن و در واقع ضوابط را به آنها ارائه می کنیم نه اینکه مانعش شویم و الان در مورد این خانه هم همینطور است.

طاهری می گوید: اتفاقا مالک آن خانه علاقه مند است خانه ای که مرمت می کند را حفظ کند چون می خواهد از آن درآمدزایی کند. هر چند که خانه واجد ارزشی نیست و به دوران پهلوی دوم تعلق دارد، ولی با این وجود چون مالک آن علاقمند به مرمت بود و ما هم دیدیم که این خانه هم در حریم خانه خاکی و هم در حریم مسجد شیخ لطف الله قرار دارد به او مجوز مرمت در وضعیت موجود را دادیم.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان خاطرنشان می کند: اصلا اینطور نیست که مرمت این بنا حریم آن دو مکان را نقض کند بلکه کاملا تحت نظر ما در حال مرمت است و طرح آن را هم خود من تائید کردم. ما به مالک آن خانه مجوز مرمت وضع موجود دادیم و ساخت وساز نمی کند؛ اما بااین حال فردا از این مکان بازدید می کنم. ما وظیفه داریم نظارت کنیم ولی با شناختی که من از مالک آن خانه دارم، فکر نمی کنم ارتفاع را زیاد کند چون ما به او نقشه دادیم و طبق نقشه مرمت می کند.

محدودیت های زیاد بافت تاریخی را از آدمهای بافرهنگ خالی می کند

معاون میراث فرهنگی استان درباره مشکلاتی که همسایگان خانه های تاریخی دارند، توضیح می دهد: فردی که خانه اش در حریم خانه تاریخی است نه می تواند ارتفاع بگیرد نه می تواند خانه اش را آنطور که خودش می خواهد تغییر دهد و باید ملاحظات را داشته باشد. حتی ما نمی گذاریم دیوار اشتراکی که مال خودش است را بتراشد، با اینکه نصف دیوار مال خودش است؛ ولی دلیلی ندارد ما پا روی گلوی آن مالک بگذاریم و چون در همسایگی یک خانه تاریخی است دمار از روزگارش دربیاوریم. باید به او هم حقی داد. فکر کنید آن خانه در مالکیت خود ماست و خانه ما در حریم یک خانه تاریخی است، ببینید چه ظلمی به او می شود؟ بنابراین ما تا بتوانیم سعی می کنیم ضابطه دهیم. ما اجازه ساخت وساز ندادیم، اجازه تخریب و بازسازی ندادیم، اجازه ارتفاع ندادیم، اجازه ندادیم راه خانه اش ماشین رو شود و این موارد همگی محدودیت های اعمال شده درباره خانه هایی است که در حریم خانه های تاریخی قرار دارند. آنها هم به شدت ناراضی هستند و ما با محدودیت فقط نارضایتی ایجاد می کنیم و افرادی که ملکشان در حریم خانه های تاریخی است از این محله ها فرار می کنند و کسی دیگر راغب نیست در حریم خانه های تاریخی خانه بخرد در نهایت این مسائل با سیاستهای کلان سیستم ما نمی خورد که بخواهیم سرمایه گریزی داشته باشیم یا بخواهیم بافت را از سکنه یا آدمهایی که فرهنگ بالایی دارند خالی کنیم و مثلا مهاجرنشین بشود.

طاهری تأکید می کند: محدودیت های زیاد و دست و پاگیر نتیجه ای جز خالی کردن بافت از آدمهای بافرهنگ و افرادی که اندکی سرمایه دارند و می خواهند آنجا هزینه کنند ندارد. اینها سیاستهای اشتباهی بود که در گذشته پیش گرفتیم و نتیجه آن هم این شد که مثلا بافت پشت مسجد جامع به بافت بی ارزش تبدیل شد و حتی از نظر فرهنگی هم افراد بافرهنگ بالا حاضر به زندگی در آنجا نیستند چون، بافت آن به گونه ای شد که از اصالت و آدم های اصیل خالی شد.

او یادآور می شود: بافتهای تاریخی ما مهاجرنشین شده بود و آدمهایی که توان مالی و فرهنگ درستی نداشتند در خانه های تاریخی ساکن بودند ولی الان داریم سعی می کنیم با این امتیازاتی که می دهیم بافت را زنده نگه داریم و قشر بافرهنگ و باسواد و قشری که می خواهد تجارت کند را به بافت بیاوریم. اگر مشکلی ایجاد نمی کند برای چه ما سختگیری های زیادی داشته باشیم؟

معضل تملک و آزادسازی خانه های پشت شیخ لطف الله

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان تصریح می کند: ما در مورد خانه های کنار خانه های ثبتی ضوابط می دهیم و معتقدیم نباید در حق مالکین خانه هایی که در همسایگی خانه های ثبتی قرار دارند، اجحاف شود. حدود 30 تا 40 سال قبل می گفتند کنار خانه های ثبتی را تملک و آزادسازی کنند، ولی بعد فهمیدند اشتباه است، چرا که وقتی این تملک صورت گیرد، پشت خانه ثبتی فضای باز می شود و مثلا به زمین خاکی تبدیل می شود و به لحاظ رانش برای خانه های موجود خطرناک است، دیگر هم اینکه برای دولت بار مالی دارد.

او می گوید: الان پشت مسجد شیخ لطف الله زمین خالی است، در حالیکه قبل از آن کاروانسرا بوده و الان این زمین خالی به معضلی تبدیل شد؛ یعنی هم پشت گنبد رها است که امکان رانش و حرکت دارد و هم اینکه آنجا سازه ای بوده و ما باید سعی کنیم آن سازه ها را احیا کنیم نه اینکه به سمت آزادسازی برویم. آن موقع اعتقاد داشتند که بنای تاریخی باید مثل نگینی در وسط باشد، ولی بعد دیدند با این کار بافت تاریخی از بین می رود و بار مالی دارد؛ بنابراین تصمیم گرفتند کنار همان خانه ضابطه بدهند.

طاهری در خصوص تغییر کاربری خانه مقابل خانه خاکی توضیح می دهد: قرار است کاربری آن خانه مرتبط با خدمات گردشگری باشد، ولی چون کمتر از 200 متر مساحت دارد احتمالا مکانی برای پذیرایی خواهد بود و در واقع این خانه آنقدر کوچک است که نمی تواند حریم را نقض کند؛ از طرفی ساخت جان پناه در این خانه تا زمانی که به خانه تاریخی لطمه نزند ایرادی ندارد و حتی ما خودمان در برخی مواقع پیشنهاد می دهیم که جان پناه بزنند.

او با رد این موضوع که این خانه در گذشته جزیی از خانۀ خاکی بوده، می گوید: این خانه از نظر معماری هم خانه ارزشمندی نیست و جزیی از خانه خاکی هم بشمار نمی رود. خانه های قدیمی بافت درهم تنیده و خودرویی دارند و به همین دلیل به این موارد بافت می گوییم و مفهوم بافت در همین جا شکل می گیرد. این خانه مستقل بوده و اگر جزیی از خانه خاکی بود ما آن را ثبت می کردیم. ما در نقشه های ثبتی حتما پلاک های مجاور که ارزشمند هستند را مشخص می کنیم و یا همان موقع خانه ثبت می کنیم و یا اگر نتوانیم حتماً در نقشه ای که مثلاً برای خانه خاکی تهیه می کنیم، آن خانه ها را مشخص کرده و اشاره می کنیم که واجد ارزش است و باید بعدا ثبت شود اما در مورد این خانه چنین چیزی نبوده، واجد ارزشهای معماری قابل ثبت نیست.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان به احداث زیرزمین در این خانه اشاره کرده و ادامه می دهد: زیرزمینی که برای این خانه احداث شده در جبهه مخالف خانۀ خاکی واقع است. ما نمی خواهیم پا بگذاریم روی گلوی کسی که کنار خانه تاریخی است و فشار دهیم و بگوییم حق هیچ کاری ندارد، ما می گوییم تا جایی که به اثر تاریخی لطمه نزند باید از حقوق شهروندی و از حقوق مالکانه اش برخوردار باشد. به همین خاطر به مالک این خانه یعنی آقای نیک مداح گفتیم در جبهه ای که نزدیک خانه خاکی است، نمی تواند زیرزمین بزند و این کار را هم کرد و زیرزمین در سمت مخالف آن ایجاد شد. اگر این زیرزمین بخواهد آسیبی برساند اول به خانه خودش می رساند نه به خانه خاکی.

در ضوابط حریم بناهای تاریخی اصلا مانعی برای تخریب و نوسازی وجود ندارد اما به آنها ضابطه می دهیم

طاهری با بیان اینکه در ضوابط جهانی، مجوز ارتفاع بناهای واقع در حریم آثار جهانی 5.5 متر و یا مطابق وضع موجود است، می گوید: اگر ما پنج و نیم متر هم به این خانه که در همسایگی خانه خاکی است ارتفاع دهیم ازنظر قانونی مشکلی ندارد. جان پناهی که در این خانه در حال احداث است یک متر و 10 سانتی متر است و جان پناه تا زمانیکه روی خانه تاریخی سایه اندازی نداشته باشد، اشکالی ندارد. حتی جاهایی می گوییم جان پناه بگذارند چون کمک می کند که خط آسمان را شکیل و منظم و مطابق وضع موجود و بدنه سازی شده ببینیم.

او خاطرنشان می کند: همسایه خانه خاکی اگر اصرار می کرد که می خواهد خانه اش را از نو بسازد، ما باز هم نمی توانستیم مانع تخریب و نوسازی او شویم؛ در واقع در ضوابط حریم بناهای تاریخی اصلا مانعی برای تخریب و نوسازی وجود ندارد، ولی می گوییم با ضوابط ما بسازد؛ مثلا می گوییم حداکثر ارتفاع باید 5 و نیم متر باشد یا ارتفاع زیرزمین سه متر باشد.

گفته بودند اینجا بر گذر آقا نجفی است و مجوز تجاری داده بودند...

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان یادآور می شود: به همین دلیل است که نمی توانستیم مانع آپارتمان سازی خانه خانم صمدانی که در آخر این کوچه و در همسایگی خانه خاکی است نیز بشویم، البته حدود 10 سال پیش به خانه خانم صمدانی مجوز با ارتفاع 7 متر و نیم داده بودند که ما در تمدید پروانه آن را به شش متر تبدیل کردیم آن هم با دعوا و درگیری؛ ضمن اینکه شهرداری به او مجوز مغازه هم داده بود و ما مغازه را حذف کردیم چون گفته بودند اینجا بر گذر آقانجفی می شود و ما گفتیم آقانجفی اصلا توی هواست و به چه علت اینجا مجوز تجاری داده اید؟ به این ترتیب ما کاربری تجاری و یک طبقه از آن را حذف کردیم. البته آن زمان مجوز برای 7 و نیم متر بود و بعدها ما دوباره ضوابط حریم میدان را بازنگری کردیم چون تمام طرحهای شهری هر پنج سال یا هر ده سال بازنگری شود و تا ابد یک جور نمی ماند.

نظر طاهری درباره مفهوم بازنگری چنین است: در بازنگری طرح های شهری هم با شرایط امروز طراحی شده و به روز می شوند و هم اگر کم و کسر و اشکالی در این مدت داشتیم، آن را اصلاح می کنیم.

دست از سختگیری برداریم

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان درباره کسانی که در حریم خانه های تاریخی صاحب ملک هستند، می گوید: ما به آنها پیشنهاد می دهیم که زیرزمین بزنند چون اجازه ارتفاع گرفتن ندارند. ما با مردم درگیر هستیم و باید به حقوق مالکانه مردم هم احترام گذاشت و شرعا و قانونا این حقوق را در نظر گرفت. شما خودتان را به جای یک مالک بگذارید که خانه اش در کنار خانه تاریخی است. ما به شما می گوییم خانه ات ارتفاع نگیرد، زیرزمین هم نزن، بعد که مالک اینها را می بیند می گوید پس خانه را از ما بخر؛ اما این مسائل بار مالی دارد و مشکل ایجاد می کند. بنابراین به او می گوییم اگر خانه ات را در همین وضعیت موجود نگهداری بهتر است تا اینکه تخریب و نوسازی کنی. ما اجازه تعریض نمی دهیم به این ترتیب، آن خانه هیچ وقت ماشین رو نمی شود و اجازه ارتفاع هم نمی دهیم، با این اوصاف این مالکان چه گناهی کرده اند؟

او خاطرنشان می کند: ما دنبال این نیستیم که مردم را اذیت کنیم و اگر راه حلی در بافت های تاریخی داشته باشیم حتما به آنها ارائه می کنیم. این باعث می شود که بافت زنده بماند. اینها آسیبهایی بود که ما در این چند دهه دیده ایم و برای همین سعی کردیم با بافت تاریخی به نحوی برخورد کنیم که همۀ اقشار راغب باشند بیایند سرمایه گذاری کنند و کسی از بافت تاریخی نترسد و ما هم اگر می توانیم امتیاز بدهیم، اما تا جایی که به اثر تاریخی لطمه ای نزند.

طاهری تصریح می کند: منظورم این است که سختگیری زیاد درست نیست و ما اگر می خواهیم به فرهنگ و تاریخ این شهر کمک کنیم، باید دست از این سخت گیری بکشیم و کمک کنیم. ما آقای نیک مداح را که ملکش در حریم یک اثر تاریخی بود محدود کردیم و به او گفتیم زیرزمینت را در سمت مخالف خانه تاریخی خاکی بزن. پذیرفتن این ضابطه برای مالک سخت بود چون نمی توانست از تمام مساحت خانه اش برای ساختن زیرزمین استفاده کند اما با همۀ سختی هایش باید بپذیرد.

میراث فرهنگی وظیفه ندارد خانه مردم را مرمت کند، بلکه وظیفه اش حمایتی و حاکمیتی است

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان در خصوص ضرورت مرمت خانه خاکی نیز اظهار می کند: ما یک اداره کل هستیم با دو هزار خانه تاریخی و اعتبارات بسیار اندک و قطره چکانی. قانون می گوید مرمت خانه تاریخی به عهده مالک، متصرف و یا بهره بردار است. مثلا ممکن است شرکتی خانه تاریخی را اجاره کند که در این صورت قانون می گوید این شرکت موظف به مرمت این خانه است، یا دستگاهی دولتی مثل شهرداری یا اوقاف و یا آموزش وپرورش آن را در اختیار می گیرد و بازهم مرمت به عهده آن دستگاه است.

او ادامه می دهد: میراث فرهنگی وظیفه ندارد که خانه مردم را مرمت کند، ولی وظیفه حمایتی و حاکمیتی دارد یعنی آقای خاکی خودش باید طبق ضوابط ما، خانه اش را مرمت کند.

طاهری تصریح می کند: همه جای دنیا از مالکین خانه های تاریخی حمایت می کنند و امتیازاتی به آنها می دهند به عنوان مثال تعرفه های آب و برق و گاز آنها خیلی اندک است و یا در نقل و انتقال تخفیف می دهند و معافیت مالیات و عوارض اعمال می شود و همه این موارد امتیاز است تا شما برای خرید یک خانه تاریخی راغب شوید. ما در اداره میراث فرهنگی اگر در توانمان باشد در مرمت این خانه ها هم کمک می کنیم اما مرمت های ما مرمت های اضطراری است یعنی اگر بخشی از خانه خاکی مشکل پیدا کند و مالک اعلام کند که در توانش نیست ما می رویم و در حد اورژانسی آن مشکل را حل می کنیم. در مورد بیماران هم اقدامات اورژانسی برای عمل زیبایی انجام نمی شود و این دقیقا عین کار ماست. ما برای مسائل اورژانسی حمایت می کنیم و اعتبار هم می گذاریم و رایگان هم مرمت می کنیم، اما نه اینکه مثلا برویم خانه آقای خاکی را مرمت کنیم و تروتمیزش بکنیم.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان می گوید: اگر مالک خانه خاکی اعلام کند که ما پول نداریم و مثلا بام خانه مشکل دارد، ناودان مشکل دارد یا فلان قسمت سازه در حال ریزش است یا مشکلات اضطراری دیگر ما می رویم آن عیب را برطرف می کنیم اما، تزئینات و کف سازی کارهای غیر اضطرار است وظیفه ما نیست.