راهنمای شکست در راه اندازی و توسعه استارتاپ ها؛ کتابی موفق با دیدی متفاوت و نو

یکی از کتابهایی که در بهار امسال توسط انتشارات تیسا روانه بازار نشر ایران شده است و نکاتی کلیدی در زمینه استارتاپ را به خوانندگانش گوشزد می کند، کتابی با عنوان "راهنمای شکست در راه اندازی و توسعه استارتاپ ها" هست؛ کتابی با نثری روان و ساده که شما خوانندگان را تا پایان با خود همراه خواهد کرد و در بخش بخش خود، تجربیات ارزنده فعالان این زمینه را در اختیارتان قرار می دهد.

بر جلد این کتاب نام شهریار جوهری تحت عنوان نویسنده به چشم می خورد که توانسته است در این کتاب، نکات مهمی را که باعث زمین خوردن کسب و کارهای استارتاپی می شوند، به مخاطبانش ارائه دهد. لازم هست عنوان کنیم که این فرد خود فارغ التحصیل رشته مدیریت و یکی از فعالین جوان عرصه استارتاپ بوده که تاکنون موفق عمل کرده است.

در نشستی که به جهت بررسی ابعاد مختلف این کتاب برگزار شد، افرادی نظیر دکتر نیما محسنی که مدیر سایت همگردی را برعهده داشته و یکی از افراد موفق در زمینه استارتاپ هستند، شرکت داشتند. ایشان که فارغ التحصیل دکتری مدیریت هستند، پیرامون این کتاب بررسی هایی را انجام داده اند که بخشی از آن را با هم می خوانیم:

دکتر محسنی گفت: کتاب هایی که تاکنون در بازار نشر ایران در زمینه استارتاپ منتشر شده اند، با فضای استارتاپی ایران هماهنگی کامل نداشته و از ترجمه آثار غربی بدست آمده اند. یکی از علل اینکه کتابهای موجود در بازار ایران نتوانسته اند تاکنون کمک حال فعالین حوزه استارتاپ باشند، این است که تفاوتهای بسیار زیادی ما بین نظام کاری، تامین مالی و سرمایه گذاری آمریکا و اروپا و همچنین شیوه های مشارکت و جذب سرمایه در آنان با کشورمان ایران وجود دارند.

مدیر سایت همگردی سخنان خویش را اینطور ادامه دادند: تصوری که از فضای استارتاپ در ایران وجود دارد، عده ای جوان تحصیل کرده را نمایش می دهد که دور هم جمع شده، کنار هم می نشینند، حرف می زنند و می خندند و حتی به برگزاری جشن تولد مشغول هستند و بعد از مدتی ثروتمند می شوند که این تصور به نوعی به دور از دنیای واقعی و فانتزی به نظر می رسد. کسانی که با این تصور وارد عرصه استارتاپ شوند، خیلی زود با شکست مواجه شده و نا امید عرصه را ترک می کنند. به دلیل اینکه در کشور ایران با فعالین حوزه استارتاپ همکاری مناسبی صورت نمی گیرد و بسترهای قانونی برای غالب ایده ها به چشم نمی آید، کار در این زمینه مشکل به نظر می رسد. با کمال تاسف، باید بگوییم که شکست و زمین خوردن، پدیده ای تکرار شونده در حوزه استارتاپ بوده و فعالین این حوزه آن را به ناچار بارها تجربه کرده اند.

دکتر محسنی همچنین عنوان کردند: کتاب پیش رو، یکی از آن دست کتابهایی است که مخاطبی که در حوزه استارتاپ فعالیت کرده است، خود را در سطور آن بارها می بیند و بسیار برایش ملموس هست. این کتاب سعی کرده تا به بررسی دقیق عناصر اکوسیستم استارتاپی ایران بپردازد که تا حد زیادی موفق بوده است. اما، در این بین یکی از عناصر کلیدی کم رنگ جلوه داده شده است که آن هم چیزی جز نهاد دولت نیست. شاید بهتر آن بود که در بخشی مجزا، پیرامون این عنصر کلیدی و نقشش در این زمینه به بحث و بررسی می پرداخت.

مدیریت مجموعه همگردی پیشنهاد دادند که بهتر است در چاپ های آتی کتاب از برخی استارتاپ های شکست خورده کشور که تاکنون فعالیت داشته اند و تجربیاتشان با ذکر نام دقیق استفاده شود تا از این طریق، بتوان به تازه واردان عرصه استارتاپ در ایران کمک کرد. همچنین، ایشان در پایان کلام خویش کتاب را دارای نثری شیوا و روان دانسته که همین امر، سبب جذابیتش برای مخاطبان شده است.

شکست ها، راهنماهای بهتری برای موفق شدن هستند

نویسنده کتاب در ادامه سخنان دکتر محسنی گفت: با اینکه اطلاع داشتن از علل شکست افراد می تواند به سایرین برای دست یابی به موفقیت کمک کند، اما متاسفانه بسیاری به دلایل شخصی از بیان آنها اجتناب می کنند. علیرغم اینکه بیان موفقیت و پیروزی ها نقش مهمی در روحیه بخشیدن به افراد دارد اما، با اثری که خوانش شکست و عللش بر مخاطب دارد، قابل قیاس نیست. با اینکه انتظار می رفت بعد از مشاهده شتاب دهنده های بزرگ و معتبر اکوسیستم استارتاپی که در حال گسترش و رشد بی سابقه ای بودند در حاشیه الکامپ 96، توجه بیشتری به تجربیاتی نظیر شکست و موفقیت صورت پذیرد اما، چنین چیزی رخ نداد. به همین خاطر، من تصمیم گرفتم تا با انتشار این اثر، مخاطبان خود را با باید و نبایدهایی که در این زمینه وجود دارند، در حد توان آشنا کنم.

شهریار جوهری که دانشجوی دکترای مدیریت هست، سخنانش را چنین پی گرفت: من بسیار وسواس برای نگارش این اثر که زمان تقریبی اش 14 ماه بود و در قالب 28 گام و حدود 160 نوشتار به رشته تحریر درآمد، به خرج دادم و خیلی دقت کردم، تا حدی که کتاب را به چندین تن از فعالین موفق این زمینه و اساتید دانشگاه ارائه کردم تا آنان نیز آن را مطالعه کرده و نقاط ضعف و قوتش را به بنده عنوان کنند. در این اثر من تلاش کردم که در هر بخش عاملی مجزا بر فعالیت استارتاپ را برای مخاطب عنوان کرده و چالش هایش را دقیق بررسی کنم. به این صورت که با شرح اکوسیستم شروع کرده و در ادامه، به توضیح چگونگی ایفای نقش عواملی نظیر کوفاندر، ایده، شتاب دهنده ها، منتورها، تفاوت بیزنس مدل و بیزنس پلن، سرمایه و پول، نقشه خروج و سبک زندگی استارتاپی پرداختم.

جوهری کلام خویش را اینگونه پایان داد: امیدوارم که افرادی که در این زمینه توانمند و باتجربه تر از بنده هستند با نگارش آثاری از این دست، راه من را ادامه داده و با بیانی شیواتر به ارائه علل زمین گیر شدن کسب و کارهای استارتاپی بپردازند. من قصد داشتم با ارائه این کتاب راه را باز کنم تا با بیان علل شکست در زمینه استارتاپ، بتوان به تازه واردان این حوزه و جوانان یاری داد.

اثر پروانه ای در کتاب

استاد مرکز آموزشهای کاربردی دانشگاه تهران با نام حامد حیدری که وظیفه نگارش یکی از دو پیش گفتار این اثر را برعهده داشته، در ادامه گفت: نویسنده این کتاب با دارا بودن آثار ارزنده ای چون خاطرات آینده و ارباب نجوا توانایی خود در زمینه نویسندگی را ثابت کرده و به سبب آشنایی با قواعد کسب و کار و همچنین فلسفه و ادبیات، فقط قصد معرفی محتوایی صرفا کاربردی را نداشته است. او در نگارش کتاب از شیوه داستانی و روایی به این علت بهره جسته که آن را برای مخاطب عام و خاص ملموس تر و جذاب تر کند. شاید برایتان این سوال پیش بیاید که اگر ما با نگارش این کتاب قصد انگیزه دادن به تازه واردان را داریم پس، چرا به بیان شکست ها پرداخته ایم و از فعالین موفق نامی نبرده ایم؟ پاسخ اینجاست چون، اگر بناست که به افراد آموزش دهیم، بهتر آن است که نخست به سراغ الگوهای شکست برویم.

حیدری گفت: شهریار جوهری سعی داشته تا در بیان مفاهیم به صورت غیرمستقیم از یک الگوی استراتژیک استفاده کند تا متن را برای مخاطبش جذاب تر سازد که این غیر مستقیم بودن یکی از راه های همراه ساختن مخاطب تا پایان متن با خود بحساب می آید. کتاب با دارا بودن رویکردی سیستمی و قیاسی، از سطح کلان مخاطب را وارد سطح جز می کند. در جای جای کتاب شما با مفهومی تحت نام اثر پروانه ای مواجه خواهید شد که به این معنی است که سر منشا اتفاقات بزرگ، پدیده های کوچک می توانند باشند. به بیان دیگر، اینطور میتوان گفت که افراد برای دست یابی به موفقیت حتما نیاز نیست که سرمایه زیادی در دست داشته باشند یا با افراد بزرگ و موفق ارتباط داشته باشند یا حتی تا به امروز شکست و موفقیت های بسیاری را تجربه کرده باشند.

او سخن خود را اینگونه خاتمه داد: سعی کنید کتاب را آرام بخوانید و در خواندنش عجله به خرج ندهید، زیرا هر بخش کتاب نکات مهمی را در بردارد که عجله می تواند مانع از درک صحیح آنان شود. حتی میتوانید یک چک لیست در کنار دست خود قرار داده و آن را در نهایت با اوضاع کسب و کار خویش تطبیق دهید.

لازم هست عنوان کنیم که کتاب راهنمای شکست در راه اندازی و توسعه استارتاپ ها، با قیمت 54 هزار و 900 تومان و تیراژ 1000 نسخه به چاپ رسید و بهار امسال، توسط انتشارات تیسا راهی بازار شد و در دسترس علاقمندان قرار گرفت.