شایع ترین بیماری های خود ایمنی را بشناسید

سیناپرس/ تاکنون بیش از 80 گونه مختلف از بیماری های خودایمنی شناخته شده که شایع ترین آنها دیابت نوع 1، روماتیسم مفصلی، پسوریازیس و MS است.

بیماری خودایمنی (Autoimmune disease) به دسته ای از بیماری ها گفته می شود که بر اثر خودایمنی ایجاد شوند. بیماری خودایمنی هنگامی رخ می دهد که دستگاه ایمنی بدن به اشتباه حمله به خود بدن را آغاز می کند بیماری های خودایمنی می توانند اندام ها و بافت هایی از جمله گلبول های سرخ خون، عروق خونی، غده تیروئید، لوزالمعده، عضلات، مفاصل و پوست را درگیر کنند. در ادامه شایع ترین بیماری های خود ایمنی معرفی می شوند.

دیابت نوع 1: هورمون انسولین در لوزالمعده ساخته می شود و به تنظیم قند خون کمک می کند. در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی به سلول های سازنده انسولین در لوزالمعده حمله و آنها را نابود می کند. بالابودن قند خون موجب آسیب به رگ های خونی و همچنین اندام هایی مثل قلب، کلیه ها، چشم و اعصاب می شود.

روماتیسم مفصلی: در این بیماری مفصل های بدن مورد حمله سیستم ایمنی قرار می گیرند. این حمله باعث بروز قرمزی، گرما، درد و سفتی در مفصل ها می شود. برخلاف ورم مفاصل که با بالارفتن سن پدیدار می شود، احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی از سی سالگی به بعد وجود دارد.

پسوریازیس و آرتریت پسوریاتیک: معمولا سلول های پوستی رشد عادی دارند و هنگامی که سلول جدیدی تولید می شود، سلول های قبلی به سطح پوست آمده و از بدن دفع می شوند. پسوریازیس موجب تسریع رشد سلول های پوست می شود. در این حالت، سلول های اضافی روی هم انباشته شده و باعث قرمزی و زبرشدن پوست می شوند که به شکل پوسته پوسته یا پلاک پوستی دیده می شوند. حدود 30 درصد از افرادی که پسوریازیس دارند، به آرتریت پسوریاتیک نیز مبتلا می شوند. از علائم آرتریت پسوریاتیک می توان به التهاب، سفتی و درد مفاصل اشاره کرد.

MS: ام اس یا تصلب بافت چندگانه، نوعی بیماری است که به غلاف های میلین که سلول های عصبی را پوشش می دهند و وظیفه محافظت از آنها را دارند، آسیب می رساند. معیوب بودن غلاف های میلین باعث اختلال در ارسال پیام میان مغز و بدن می شود. این آسیب دیدگی می تواند باعث بروز نشانه هایی مثل بی حسی، ضعف، مشکل در تعادل و سختی در راه رفتن شود. این بیماری در شکل های مختلفی ظاهر می شود که در سطوح مختلفی پیشرفت می کند. حدود 50 درصد از مبتلایان به ام اس پس از گذشت 16 سال از مبتلا شدن به این بیماری، برای راه رفتن به کمک احتیاج خواهند داشت.

لوپوس منتشر: اگرچه پزشکان قرن 19 لوپوس را به خاطر دانه هایی که روی پوست ایجاد می کند، به عنوان یک بیماری پوستی توصیف کردند، اما در حقیقت اندام های دیگری از جمله مفاصل، کلیه ها، مغز و قلب نیز تحت تأثیر لوپوس قرار می گیرند. درد مفصل، خستگی و ضایعه های پوستی از شایع ترین نشانه های این بیماری هستند.

بیماری التهابی روده: بیماری التهابی روده اصطلاحی است که برای توصیف شرایطی که باعث ایجاد التهاب در جدار روده می شود، به کار گرفته شده است. هرگونه از بیماری های التهابی روده به بخش متفاوتی از دستگاه گوارش آسیب می رسانند. «بیماری کرون» می تواند باعث سوزش در هر بخشی از دستگاه گوارش (از دهان گرفته تا مقعد) شود.«کولیت زخمی» تنها جداره روده بزرگ شامل پس روده (کولون) و راست روده (رکتوم) را درگیر می کند.

بیماری آدیسون: این بیماری روی غدد فوق کلیوی (آدرنال) که وظیفه ی تولید هورمون کورتیزول و هورمون آلدوسترون را برعهده دارد، تأثیر می گذارد. پایین بودن سطح این هورمون ها می تواند به روش ذخیره و استفاده بدن از کربوهیدرات ها و شکر اثر بگذارد. داشتن ضعف، خستگی، کاهش وزن و پایین بودن قند خون از جمله نشانه های این بیماری است.

بیماری گِرِیوْز: این بیماری غده تیروئید در گردن را مورد حمله قرار می دهد و باعث تولید بیش ازحد هورمون ها می شود. هورمون های تیروئید مسئول کنترل انرژی و متابولیسم بدن هستند. داشتن مقدار بیش ازحد این هورمون ها فعالیت های بدن را تشدید می کند و باعث ایجاد نشانه هایی مثل برافروختگی، افزایش ضربان قلب، عدم تحمل گرما و کاهش وزن می شود. یکی از نشانه های رایج بیماری گریوز بیرون زدگی چشم هاست که با نام «اگزوفتالمی» شناخته می شود. در حدود 50 درصد از مبتلایان به گریوز، بیرون زدگی چشم ها نیز مشاهده می شود.

سندروم شوگِرن: این بیماری به مفاصل و همچنین غده هایی که مسئول مرطوب و روان نگه داشتن چشم ها و دهان هستند، آسیب می رساند. از علائم مشخص سندروم شوگرن می توان به درد مفصل، خشکی چشم و خشکی دهان اشاره کرد.

تیروئیدیت هاشیموتو: در این بیماری، تولید هورمون تیروئید آهسته می شود و به اصطلاح «کم کاری تیروئید» به وجود می آید. بالارفتن وزن، حساسیت نسبت به سرما، خستگی، ریزش مو و ملتهب شدن غده تیروئید (گواتر) از نشانه های بالینی تیروئیدیت هاشیموتو است.

میاستنی گراویس: میاستنی گراویس یا ضعف وخیم عضلانی نوعی فلج ماهیچه ای است که مغز دیگر نمی تواند کنترل ماهیچه ها را به درستی انجام بدهد. زمانی که این عصب ها دچار اختلال شوند، سیگنال هایی که از مغز برای هدایت عضلات فرستاده می شوند، کارکرد لازم را نخواهند داشت. یکی از شایع ترین علائم آن ضعف عضلات است که با انجام فعالیت های بدنی بدتر و با استراحت کردن کمی بهتر می شود. در این بیماری اغلب عضله هایی که کنترل بلع و حرکات صورت را برعهده دارند، درگیر می شوند.

بیماری سلیاک: کسانی که مبتلا به بیماری سلیاک هستند، نمی توانند از غذاهای حاوی گلوتن استفاده کنند. گلوتن نوعی پروتئین است که در گندم، جو، چاودار و دیگر غلات یافت می شود. وقتی گلوتن وارد روده شود، سیستم ایمنی به آن حمله می کند و باعث سوزش و التهاب می شود. عده زیادی از مردم نسبت به گلوتن حساسیت دارند که جزء بیماری های خودایمنی به حساب نمی آید. اما نشانه هایی مثل اسهال و درد شکم در هر دو مورد مشابه است.