کروناکاوازاکی؛ از شایعه تا واقعیت

ایسنا/ چند هفته ای است که خبر ابتلای کودکان به سندروم کاوازاکی و ارتباط آن به ویروس کووید-19 خانواده ها را نگران کرده و انتشار اخبار پراکنده و ضد و نقیض درباره آن به این نگرانی ها دامن زده است.

کاوازاکی، کابوسی است که این روزها با تیتر «کرونای کودکان» دلهره به جان پدر و مادرهایی انداخته که تاکنون تصور می کردند کووید-19 علائمی در کودکان از خود نشان نمی دهد و آنها صرفا می توانند ناقل ویروس باشند.

اما پیش از احساس نگرانی و یا آسودگی خاطر نسبت به ارتباط این سندروم با کرونا، باید در اولین گام کاوازاکی را بشناسیم، با علائم آن آشنا شویم و به موقع برای درمان آن اقدام کنیم، چه با کرونا مرتبط باشد چه نباشد!

منصورقناعی - فوق تخصص بیماری های عفونی کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره این سندروم توضیح می دهد: کاوازاکی، فرم شدید سندرم شوک سمی ( TSS ) یا شوک توکسیک است که بر اثر التهاب و تحریک ناشی از وجود عفونت یا توکسین عفونت در بدن ایجاد می شود و می تواند منجر به تحریک عروق شود.

کودکان پسر زیر پنج سال؛ بیشترین مبتلایان به سندروم کاوازاکی

وی درباره بیشترین سن ابتلا به این سندروم می گوید: این بیماری بیشتر در کودکان زیر 5 سال مشاده می شود و عوارض آن در پسربچه ها شدیدتر است. گرچه بسیاری نام سندروم کاوازاکی را برای اولین بار در هفته های اخیر و در سایه بیماری کرونا شنیده اند، اما این سندروم نوپدید نیست و از سال های قبل تعدادی از کودکان را مبتلا کرده است.

منصورقناعی نیز با اشاره به مشاهده موارد ابتلا در کودکان به کاوازاکی از سال های قبل می گوید: البته این بیماری در کشور ما شایع نبوده و هنوز هم علت آن در جهان پیدا نشده است.

وی درباره نحوه بروز این سندروم توضیح می دهد: یک آنتی ژن عفونی هنگام ورود به بدن موجب تحریک اندام ها می شود که این تحریک منجر به تولید مواد التهابی بر ضد این عامل عفونی شده و در نهایت باعث تخریب عروق می شود.

آیا کووید 19 می تواند عامل بروز کاوازاکی باشد؟

منصورقناعی ادامه می دهد: تاکنون پژوهشگران موفق به رد وجود ارتباط ابتلا به کاوازاکی با عفونت های دیگر نشده اند و از طرفی بیشترین عامل بروز کاوازاکی، عفونت استوکوک عنوان می شود. همچنین از لحاظ تئوری کووید-19 یا SARS-CoV-2 نیز به علت ماهیت عفونی می تواند عامل بروز کاوازاکی باشد، اما تاکنون این ادعا به اثبات نرسیده است.

فوق تخصص بیماری های عفونی کودکان با بیان اینکه عفونت به طور مستقیم منجر به کاوازاکی نمی شود اضافه می کند: چیزی که باعث بروز این سندروم می شود، التهاب ناشی از عفونت است که چند روز یا چند هفته بعد منجر به بروز این سندروم می شود.

آیا کاوازاکی کشنده است؟

این متخصص درباره خطرات این سندروم می گوید: افزایش مواد التهابی بر اثر این بیماری می تواند کشنده باشد، اما اگر بیماری به موقع شناسایی و درمان شود، جای نگرانی وجود ندارد.

قلب کودکان و ریه بزرگسالان؛ مهمترین ارگان های درگیر در کاوازاکی

به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در جریان کووید -19 تولید مواد التهابی در بدن، هم در بزرگسالان و هم در کودکان افزایش می یابد و این حالت در کودکان منجر به التهاب عروق و در نهایت ناراحتی قلبی می شود، اما در بزرگسالان عارضه ریوی ایجاد می کند.

این متخصص عفونی با بیان اینکه از هفته های اخیر در برخی کشورها از جمله آمریکا و انگلیس گزارش هایی مبنی بر ابتلای کودکان به کاوازاکی ارائه شده که تست کرونای برخی از آنها نیز مثبت بوده است، می گوید: در همین راستا این احتمال داده شد که یکی از سوپر آنتی ژن هایی که باعث بروز کاوازاکی می شود، کووید-19 است و در سارس (SARS-COV) هم این نظریه مطرح بود.

نمی توان به صورت قطعی کووید-19 را علت بروز کاوازاکی دانست

همچنین فریبا شیروانی - فوق تخصص عفونی کودکان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره این سندروم با تاکید بر اینکه هنوز نمی توان با قطعیت رابطه مستقیم بین کرونا و کاوازاکی را تایید کرد، می گوید: هنوز مقاله واضحی مبنی بر ارتباط این دو بیماری منتشر نشده و این ادعا بر مبنای مشاهدات بیان شده است، پس نمی توان قطعا ذکر کرد که کووید-19 علت بروز کاوازاکی است.

این متخصص ادامه می دهد: البته با توجه به اینکه بیماری کاوازاکی مولتی فاکتوریال بوده و عامل ایجاد کننده آن مشخص نشده است، احتمال بروز آن توسط عفونت ها وجود دارد و این موضوع در مقاله هایی به اثبات رسیده است.

افزایش احتمال بیماری های تنفسی در کودکان مبتلا به کاوازاکی

وی یادآوری می کند: از طرفی در سال 2014 مطالعاتی انجام شد که نشان داد احتمال وجود برخی بیماری های تنفسی در کودکانی که به کاوازاکی دچار شده اند، بیشتر از سایر کودکان است.

وی درباره علائم قطعی کاوازاکی می گوید: علائم تب بیشتر از پنج روز، قرمزی چشم غیرچرکی، آدیوپاتی گردن، ضایعات جلدی و دهانی، وجود کاوازاکی را قطعی می کند، اما در مورد گزارش هایی که درباره ابتلای کودکان دچار کرونا به سندروم کاوازاکی مطرح شده این علائم کامل نبوده است.

شیروانی تاکید می کند: اگر بچه ای تب بیشتر از پنج روز، ناتوانی در خوردن و آشامیدن، گیجی، ضایعات پوستی، خستگی، بی حالی، عدم اشتها، تهوع و استفراغ، ضربان قلب بالا و تنگی نفس را تجربه می کند، احتمال همراهی کاوازاکی با کرونا وجود دارد. در این موارد از واژه "همراهی" استفاده می شود؛ چراکه تاکنون هیچ مستند علمی مبنی بر ابتلای کودکان به کاوازاکی بر اثر ویروس کووید-19 منتشر نشده است.

آیا فاز دوم کووید 19 منجر به کاوازاکی شده است؟

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: از طرفی در نمونه های گزارش شده سایر کشورها، اکثر کودکان PCR مثبت نداشتند و فقط میزان آنتی بادی بالا بوده است. همچنان باید قبول داشته باشیم که رفتار ویروس را نمی شناسیم و قطعی نمی توانیم بگوییم کرونا ویروس کودکان را هم درگیر کرده است. از طرفی فرضیه دیگری مطرح است که فاز دوم ابتلا به کووید-19 منجر به بروز کاوازاکی شده است.

هوشیاری را جایگزین نگرانی کنید

این فوق تخصص بیماری های عفونی کودکان، ضمن تاکید بر اینکه نباید نگرانی در میان خانواده ها ایجاد شود، می گوید: ابتلا به کاوازاکی می تواند بر اثر تغییر فصل یا عوامل ناشناخته دیگری نیز باشد؛ به همین خاطر مهمترین نکته تشخیص زودرس این بیماری است، زیرا این سندروم درمان پذیر است، اما اگر به موقع درمان نشود عوارض جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت.

بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اگر همه مردم هم تهدید کووید-19 را جدی بگیرند، باز هم موجب نمی شود از تاکید بر رعایت نکات بهداشتی و حفاظتی غافل شویم. حال که این بیماری کودکانه را بهتر می شناسیم، باید گوش به زنگ باشیم و برای اقدام به موقع خود را آماده کنیم و هیچ گاه فراموش نکنیم در مسائل مربوط به سلامت جایی برای غفلت وجود ندارد؛ پس تا حد امکان کودکان را هم تشویق به شستن صحیح دست ها کنیم و از حضور آنها در تجمعات ممانعت کنیم.