به تاخیر افتادن المپیک فرهنگی به سبب شیوع جهانی کرونا

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای واصله، به تاخیر افتادن المپیک فرهنگی بدلیل شیوع جهانی ویروس کرونا صورت گرفت.

المپیک فرهنگی هم یک سال به تاخیر افتاد

نمایشگاه های جامع جهانی، از نیمه قرن نوزدهم میلادی تاکنون هر پنج سال برگزار شده اند. سال های 2010 و 2015 شهرهای شانگهای و میلان میزبان این رویداد مهم بین المللی بودند. از اکسپوهای جامع جهانی به نام المپیک فرهنگی اجتماعی یاد می شود که کشورها در فضایی رقابتی، گذشته، حال و آینده خود را به نمایش می گذارند. مهمترین دستاوردهای بشر در حدود 170 سال گذشته در اکسپوها به نمایش گذاشته شده و هر اکسپو میزبان میلیون ها بازدیدکننده است. برای نمونه، اکسپو شانگهای در طول 6ماه زمان برگزاری میزبان بیش از 70 میلیون نفر و اکسپو میلان میزبان حدود 20 میلیون نفر بازدیدکننده بود. برای اکسپو 2020 نیز امارات متحده عربی از چند سال پیش تر تلاش خود را آغاز کرد و هفت سال پیش موفق شد که در انتخابات نهایی در رقابت با کشورهایی چون برزیل، ترکیه و روسیه، میزبانی این دوره از نمایشگاه جامع جهانی را بدست آورد. در اکسپوهای جامع جهانی معمولا بیش از 200 کشور حضور می یابند که علاوه بر گذشته خود، مهمترین دستاوردهایشان را برای حال و چشم انداز آینده به نمایش می گذارند. همچنین، علاوه بر تاثیر قابل توجه بر صنعت گردشگری جهان، معاهده های اقتصادی و سیاسی بسیاری در جریان اکسپوهای جهانی منعقد می شود و در هر دوره، مقامات ارشد و عالی رتبه ی بسیاری از کشورها در این رویداد تاثیرگذار بین المللی حضور می یابند. میزبان اکسپوهای جامع جهانی باید شرایط حضور تمامی کشورهای داوطلب را فراهم سازد، از این رو، معمولا در یک سایت چندصدهکتاری، چند میلیارد دلار سرمایه گذاری برای میزبانی شایسته صرف می شود. کافی است بدانید که کشور چین هنگام برگزاری اکسپو 2010 شانگهای دو برابر المپیک 2008 پکن سرمایه گذاری کرد. اما، در حالیکه اماراتی ها خود را به عنوان نخستین میزبان خاورمیانه ای در تاریخ 170ساله، برای برگزاری اکسپو 2020 با تدارک زیاد آماده کرده بودند که طبق ادعایشان، بزرگ ترین و پررونق ترین اکسپو تاریخ را برگزار کنند، شرایط شیوع ویروس کرونا و بیماری کووید19 یکی پس از دیگری رویدادهای مهم جهانی همچون المپیک ورزشی، جشنواره های فیلم بزرگ و لیگ های بزرگ ورزشی را تعطیل کرد تا سرنوشت اکسپو جامع جهانی هم در هاله ای از ابهام قرار گیرد. البته برخلاف رویه معمول که اکسپوهای جامع جهانی از 11 اردیبهشت آغاز می شوند و تا پایان هفته نخست آبان ماه (پایان اکتبر) ادامه می یابند، بدلیل گرمای طاقت فرسای تابستان در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس قرار بود این دوره از اکسپو از 27 مهرماه آغاز شود و تا 21 فروردین سال بعد ادامه یابد. با این اوصاف، مسئولان اماراتی نظر نهاد بین المللی BIE را به عنوان متولی برگزاری اکسپوهای جهانی مبنی بر به تاخیر افتادن المپیک فرهنگی اعلام کردند. تاکنون فقط جنگ جهانی توانست تا برگزاری اکسپو جهانی را به تعویق بیاندازد. البته، اکسپو تخصصی بین المللی بعدی که آن هم با فاصله پنج سال از یکدیگر و معمولا دو سال از اکسپو جامع جهانی برگزار می شود، برای دوره آتی در کشور آرژانتین، این بار با سه سال فاصله برای سال 2023 در نظر گرفته شده و به نظر می رسد تحت تاثیر این تعویق قرار نگیرد. مسئولان اکسپو 2020 دبی پیرامون به تاخیر افتادن المپیک فرهنگی اعلام کردند، از آنجا که ما همچنان با یک وضعیت جهانی روبه رو هستیم که هم سریع در حال حرکت است و هم غیرقابل پیش بینی، طی چند هفته گذشته هم در مشورت به صورت داخلی و هم با ذی نفعان اصلی اکسپو تلاش کردیم تا تأثیر مداوم COVID-19 را در برنامه ها و آمادگی های خود برای نمایشگاه 2020 دبی بررسی کنیم. ما در هدف جمعی برای ارائه یک نمایشگاه معتبر و اولویت های مشترک و قاطع هستیم. اما مشخص است که این زمان برای برگزاری نمایشگاه اکسپو مناسب نیست. بسیاری از کشورها تحت تأثیر بیماری قرار گرفته و نیاز به تعویق افتتاحیه نمایشگاه احساس می شود تا همگان بتوانند از این چالش عبور کنند. آن ها همچنین در حالیکه عبارت "در خانه بمان، ایمن بمان" را در بخش هایی از سایت اکسپو 2020 دبی قرار داده اند، افزودند: ما از توصیه 21 آوریل (یکم اردیبهشت) کمیته اجرایی BIE برای حمایت از درخواست دولت امارات و تاخیر زمان برگزاری نمایشگاه اکسپو 2020 برای یک سال، از 1 اکتبر 2021 تا 31 مارس 2022 استقبال می کنیم. البته، از اتفاق های جالب در این باره این است که سایت سازمان BIE که مقر آن در پاریس قرار دارد، شهری که این روزها تحت تاثیر سیاست های قرنطینه، تقریبا به حالت تعطیل درآمده است، این روزها در رخدادی کم نظیر از دسترس خارج شد. یک نوع اکسپو هم با عنوان "اکسپو گل و گیاه" (علاوه بر اکسپو معماری) زیر نظر این نهاد و با ترتیب زمانی نه چندان منظم برگزار می شود که سال 2016 در آنتالیا (ترکیه)، 2019 در پکن (چین) برگزار شد و سال 2021 در دوحه (قطر) و 2022 در آلمیره (هلند) قرار است برگزار شود که وضعیت آن ها هم عملا تحت تاثیر شرایط کرونایی که معلوم نیست کی پایان یابد و نیز با توجه به تاخیر اکسپو دبی با ابهام هایی همراه هستند. ژاپن هم در سال 2025 قرار است میزبان اکسپو جامع جهانی بعدی باشد. در تاخیر یک ساله المپیک ورزشی 2020 توکیو اما اعلام انصراف برخی از کشورهای مهم شرکت کننده، موثر بود. اماراتی ها هم اعلام کرده اند که پس از رأی BIE آنها تا هشتم خردادماه، منتظر تصمیم نهایی کشورهای عضو هستند. البته، نهاد متولی اکسپو در ایران کلا در این زمینه سیاست سکوت را در پیش گرفته است. نهاد متولی حضور ایران در اکسپوهای جامع جهانی و اکسپوهای تخصصی بین المللی، وزارت صنعت، معدن و تجارت به واسطه شرکت سهامی نمایشگاه ها، با همکاری سایر وزارت خانه ها است. این وزارتخانه پس از چالش های درون سازمانی و بیرون سازمانی رخ داده در جریان اکسپو 2015 میلان که به افشاگری ها و پرسش گری هایی درباره هزینه کردها و نحوه ی حضور منجر شد، کلا در جریان اکسپو تخصصی بین المللی 2017 آستانه (قزاقستان) و اکسپو جامع جهانی 2020 دبی (امارات متحده عربی) سیاست سکوت تقریبا مطلق و حضور با کمترین (تقریبا نزدیک به صفر) اطلاع رسانی را مانند دوره های پیش تر در پیش گرفت؛ سیاست نادرست قدیمی که موجب شد تقریبا تا زمان اکسپو 2010 شانگهای (چین)، با وجود آنکه ایران از اولین اکسپو (1851 لندن) در آن حضور بعضا ممتد و گاه متناوبی داشته است، این مقوله مهم، هزینه بر و منفعت ساز، در داخل کشور، با نوعی ناآگاهی تقریبا مطلق همراه باشد؛ سیاستی که در زمانی متهم بود که حیاط خلوت سازی را برای یک هزینه کرد بی سر و صدا و بی حساب و کتاب از ثروت ملی پیگیری می کند. یک بررسی ساده هم نشان می دهد که سیاست داخلی در زمینه حضور جمهوری اسلامی ایران، در اکسپو جامع جهانی دبی که حالا احتمالا در سال 2021 برگزار خواهد شد، طبق همان شیوه سکوت معنادار قدیمی پیش می رود.