بدن در چه شرایطی می تواند علیه بیماری وارد عمل شود؟

بهداشت نیوز/ محمد ستایش در پاسخ آنلاین به سوالات با موضوع "کرونا ویروس و طب سنتی ایرانی" گفت: یکی از تاکیدات طب سنتی ما، موضوع اصلاح سبک زندگی است؛ یعنی آنچه که ما روزمره انجام می دهیم، اساس ایجاد تندرستی و یا ایجاد بیماری است.

متخصص طب سنتی ایرانی و عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان ادامه داد: یعنی اگر افرادی سالم هستند به این دلیل است که عوامل و اسباب سلامت را به تعادل دارند؛ بنابراین آموزه های مرتبط با حفظ و ارتقا سلامت، بخش عمده ای از آموزه های مکتب طب سنتی ایرانی را تشکیل می دهند.

وی در ادامه بیان کرد: در این ایام خاص و ایامی که ما درگیر بیماری کرونا هستیم، اتفاقا" این بحث مهم تر است زیرا هر چه سطح ایمنی یا تاب آوری زیستی و روانی مردم بالا برود قاعدتاً زودتر و بهتر می شود در مقابل این بیماری پیروز شد.

ستایش متذکر شد: یکی از تاکیدات این است اصول درست سبک زندگی و اصلاح عادات و یا روش های بد می تواند زمینه ساز بیماری ها شود.

وی با اشاره به اینکه زمانی صحبت از طب سنتی می شود، ممکن است عده ای فکر کنند که یا باید طب سنتی و یا طب جدید را انتخاب کرد، افزود: اینگونه نیست؛ امروزه در دنیا طب تلفیقی در حال ارائه است؛ یعنی قرار است که از همه ظرفیت های موجود طب های سنتی و مکمل و طب رایج در کنار هم در جهت پیشگیری و درمان استفاده کرد.

متخصص طب سنتی ایرانی در ادامه با اشاره به اینکه طب سنتی و طب جدید نه تنها منافاتی با همدیگر ندارند بلکه بین آن ها تعامل وجود دارد، بیان کرد: خواهش ما از کسانی که می خواهند از طب سنتی استفاده کنند این است که قرار نیست با یک توصیه و یا با یک تجویز سایر درمان ها قطع شود بلکه این تعامل بین هر دو طب وجود دارد البته ملاحظاتی را باید هم پزشک و هم بیمار داشته باشند.

وی ادامه داد: به هر حال در کنار طب جدید، طب سنتی می تواند کمک کننده باشد گرچه ممکن است در برخی از موارد مستقیماً و مستقلاً طب سنتی بتواند آموزه های پیشگیری و درمانی را داشته باشد.

ستایش تاکید کرد: اگر کسانی تحت نظر پزشک متخصص رشته های بالینی هستند و باید معالجات خود را حتماً ادامه دهند، هرگونه تغییری که قرار است در آن درمان صورت بگیرد باید با نظر پزشک معالج باشد.

وی در ادامه با بیان اینکه یکسری افراد بیماری های زمینه ای دارند و یا یکسری دارو مصرف می کنند، گفت: این تصور غلط گاهی اوقات وجود دارد که داروهای گیاهی ممکن است بی عارضه بوده و یا تداخلی با داروهای طب جدید نداشته باشند که این یک تصور غلط است لذا به همین دلیل هرگونه توصیه ای که بخواهد به افراد بشود حتماً باید با لحاظ کردن بیماری زمینه ای و نوع داروهای مصرفی باشد تا تداخلی پیش نیاید.

متخصص طب سنتی ایرانی با اشاره به اینکه یکی از شالوده ها و بنیان های طب سنتی ما، بحث مزاج، سرشت و طبیعت افراد است؛ افزود: اساساً آدم ها چون با همدیگر متفاوت هستند، بنابراین توصیه های پیشگیری و درمانی هم می تواند برای افراد متفاوت باشد و حسب اینکه فرد در چه اقلیمی، در چه سنی و در چه جنسی، در چه شرایط روحی و چه مزاجی داشته باشد قاعدتاً درمان ها می تواند متفاوت باشد و برای همین ما به لحاظ اخلاقی اجازه نداریم بخواهیم یک درمان بیماری را برای همه افراد توصیه کنیم زیرا حتماً باید که شرایط فردی سنجیده شود لذا به همین دلیل یک مشاوره درست زمانی اتفاق می افتد که شرح حال کامل و معاینه کامل صورت بگیرد و ما بتوانیم یک بسته متناسب با فرد را توصیه کنیم.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه تنگی نفس بدون علامت می تواند از علائم کرونا باشد؟ گفت: یکی از علل شایع تنگی نفس و یا احساس کم هوایی به خصوص در این ایام می تواند اضطراب باشد البته تنگی نفس علامت مهمی در بیماری کرونا است اما باید در شرایطی که بقیه علائم هم وجود داشته باشند ارزیابی شود لذا اگر فقط تنگی نفس در فردی است که احساس دشواری در دم و بازدم هم نمی کند و سابقه بیماری خاصی نداشته باشد می تواند نتیجه اضطراب باشد.

ستایش در پاسخ به فردی که پرسید "37 سال داشته و سابقه حساسیت فصلی و غذایی نیز دارم که در ماه قبل در اثر مصرف فلفل شدید شد و دکتر گفت که آسم دارم و داروهای طب سنتی مانند شربت زوفا و کاشم مصرف کردم اما متاسفانه به داروی کاشم حساسیت داشتم که مصرف کردم و اما آنفولانزا گرفتم و آسم نیز شدید شد و الان از ابتلا به بیماری کرونا می ترسم چکار کنم که مبتلا نشوم؟" بیان کرد: باید آرامش خود را کاملاً حفظ کنید و درعین حال نیز علائمی از بیماری کرونا ندارید اما طبیعی است کسانی که سابقه حساسیت تنفسی دارند بهتر است که دستورات پیشگیری را بیشتر رعایت کنند لذا ترس از ابتلا به بیماری کرونا حالتی ایجاد می کند که افراد را به سمت ضعف ایمنی بدن می برد.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چه غذاهایی برای این دوران پیشنهاد می کنید که کمک کننده تقویت بدن هم برای بزرگترها و هم بچه ها باشد؟ توضیح داد: افزایش سطح ایمنی بدن عامل بسیار مهمی در بحث کرونا بوده و اساساً تعادل در تغذیه راز این مسئله است و قرار نیست که ما با توصیه خوردن یک یا دو نوع غذای خاص بگوییم که می توانیم سطح ایمنی بدن را بالا ببریم اما مطالعات نشان می دهد که برخی از مواد غذایی می توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند لذا عمدتاً گروه میوه جات و سبزیجات هستند که می توان به عنوان تقویت کننده های سیستم ایمنی بدن نام برد؛ مانند ریحان، نعناع، لوبیا سبز، کدو حلوایی، کرفس، زردک، کدو سبز و هویج؛ و برخی از ادویه های گیاهی که به اندازه استفاده شوند مانند آویشن، دارچین سیاه دانه، بابونه و ...؛ که مصرف هر کدام از این ها احتیاط های خاص خود را دارد.

متخصص طب سنتی ایرانی در پاسخ به اینکه برادرم هم تب و هم تنگی نفس دارد و الان دو شب است که هیچ چیز نمی تواند بخورد راهنمایی کنید، گفت: تب و تنگی نفس دو علامت مهم بیماری کرونا است لذا توصیه می کنم که حتماً با یک پزشک مشورت کنند که بتوانند تصمیم درست تری بگیرند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا مزاج سرد و گرم در بیماری کرونا تاثیری دارد و چه خوراکی هایی سبب ایجاد طبع گرم و سرد می شود؟ بیان کرد: بله آدم ها متفاوت هستند و براساس شاخص های مختلفی می شود تعیین مزاج کرد که چه کسی چه طبعی دارد؟ اما مطالعه روش مند و مشخصی تاکنون انجام نشده است که ببینیم واقعاً در کدام مزاج ها کرونا رایج تر و شایع تر است لذا ما باید بنا را بر این بگذاریم که این بیماری برای همه افراد تهدید کننده است؛ حالا به شکل ناقل بی علامت، یا به شکل علامت های خفیف و یا در موارد اندکی هم ممکن است به شکل شدید، این بیماری خود را بروز دهد بنابراین هر فردی می تواند به این بیماری مبتلا شود.

ستایش در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه بچه ای داریم که در طول روز یکبار و در طول شب هم یک تا دوبار سرفه می کند و بینی او کیپ می شود دکتر بردیم گفت حساسیت دارد نظر شما چیست؟ اظهار داشت: حساسیت ها و آلرژی های تنفسی یکی از موارد خیلی رایج این روزها است که خانواده ها را نگران می کند و آن را به جای کرونا اشتباه می گیرند لذا اگر مدل سرفه در همین حد و سابقه حساسیت تنفسی داشته و با توجه به اینکه در این فصل هم هستیم جای نگرانی نیست اما با تشدید علائم بهتر است که با یکی از پزشکان متخصص مربوطه مشورت کنید.

وی در پاسخ به این سوال که مادرم از دو روز پیش که وایتکس استفاده و بوی ضدعفونی کننده الکل را استشمام کرده سرفه های خشک می زند دلیل آن چیست؟ توضیح داد: اگر مشخصاً به دنبال استفاده از وایتکس دچار این علائم شدند باید این احتمال را بدهیم که این حساسیت را داشتند زیرا وایتکس یکی از محرک های سرفه است البته توصیه کلی این است که از وایتکس جز در ضرورت کمتر استفاده شود یعنی برای کسانی که در خانه بیمار خاصی ندارند و در خانه هستند و رفت و آمد هم ندارند لازم نیست که مرتب در طول روز بوی وایتکس را در خانه ایجاد کنند؛ ضمن اینکه در درست کردن وایتکس هم باید دقت شود که در آب سرد باشد و به اندازه مصرف شود.

متخصص طب سنتی ایرانی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه همسرم 54 ساله و جانباز 20درصد است که قبلا" نفس کم می آورد اما چند روز اخیر نفس تنگی بیشتر دارد احتمال کرونا وجود دارد؟ خاطر نشان کرد: علائم کرونا را از طریق رسانه ها شنیده اید و صرفاً یک حساسیت تنفسی و یا داشتن یک سابقه تنفسی نمی تواند به تنهایی علامتی برای بیماری کرونا باشد اما کسانی که به نوعی سابقه یک بیماری مشخص ریوی داشتند باشند باید بیشتر رعایت کنند و نسبت به علائم ایجاد شده و تشدید علائم حساس تر باشند لذا توصیه من این است که جای نگرانی نیست.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اگر ویروس از کسی یا چیزی به ما منتقل شود چند روز بعد عوارض خود را نشان می دهد؟ متذکر شد: این دوره متفاوت است بنابراین می تواند از یک روز تا 2 هفته باشد.

ستایش در پاسخ به اینکه وقتی غذا می خورم یا باد به من می خورد قفسه سینه ام در می گرید مشکل از چیست؟ گفت: درد قفسه سینه همراه با خورن غذا ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد لذا توصیه می کنم که در فرصت مناسب با متخصص داخلی مشورت کنید.

ستایش در خصوص راهکارهای طب سنتی برای درمان و پیشگیری بیماری کرونا بیان کرد: همان طور که گفته شده است هنوز درمان قطعی برای کرونا نه در طب جدید و نه در طب سنتی که براساس شواهد بالینی اثبات شده باشد وجود ندارد اما تجربیاتی پزشکان در طب جدید و طب سنتی دارند که می تواند در برخی از درمان ها کمک کننده باشد که به نظر من باید آن ها را بررسی کرد.

وی ادامه داد: در خصوص پیشگیری، اساس پیشگیری بر افزایش سطح سلامت است یعنی نکاتی که باید در تغذیه، خواب، میزان کافی تحرک فیزیکی، مدیریت استرس ها و داشتن آرامش که بسیار مهم است را رعایت کنیم که این نکات مهمی هستند که هرکدام توضیحات مفصلی دارد.

متخصص طب سنتی ایرانی با اشاره به اینکه باید از محیط های پرازدحام پرهیز شود، در ادامه افزود: بدن در شرایط تعادل می تواند علیه بیماری ها وارد عمل شود لذا یکی از دلایلی که ابتلا به بیماری را افزایش دهد، داشتن مواد زائد در بدن است؛ یعنی فرد به دلیل پرخوری، روی هم خوری یا درهم خوری، یبوست، هضم بد غذا و کم تحرکی مواد زائد در بدن او انباشته شده باشد که این می تواند شانس ابتلا به بیماری را افزایش دهد بنابراین بحث تغذیه و آداب آن و مراقبت از این مسائل مهم است.

وی در پاسخ به اینکه همسرم دو هفته پیش یک سفر به قائمشهر داشته و دو روز است که تنگی نفس و سرفه خشک دارد آیا الان نیاز به مراجعه به بیمارستان برای تست کرونا دارد؟ توضیح داد: با توجه به سابقه سفر به مناطق آلوده توصیه دارم که با سامانه 190 یا نزدیک ترین مرکز 16 ساعته تماس داشته باشید

ستایش در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه 39 سال و تیروئید کم کار دارم و صبح ها خیلی دیر از خواب بیدار می شوم و هرلحظه دوست دارم بخوابم راهنمایی کنید؟ توضیح داد: بحث خواب زیاد می تواند علت های زیادی داشته باشد اما یکی از علت های مهم آن می تواند کم کاری تیروئید باشد بنابراین اگر سابقه کم کاری تیروئید داشتید بهتر است در فرصت مناسب مجدداً بررسی شده تا اگر به تجدید دارو یا داروی زیاد نیاز است اقدام بکنید اما خود فصل بهار هم به دلیل تغییرات مزاجی که ممکن است ایجاد کند باعث خواب زیاد می شود لذا در فصل بهار توصیه می کنیم که تدابیر مرتبط با فصل بهار که عمدتاً مبتنی بر پاکسازی بدن است، مد نظر باشد بنابراین یکسری پرهیزات و توصیه ها برای پاکسازی بدن را رعایت کنید و یک ورزش مختصر در برنامه روزانه بگذارید تا این مسئله کمتر شود.

وی با اشاره به اینکه ما در طب سنتی برای کنترل استرس و اضطراب توصیه هایی داریم، ادامه داد: یک بحث اصلاح تغذیه است بنابراین برخی از غذاها هستند که می توانند اضطراب و نگرانی ها را افزایش دهند که ما اصطلاحاً به آن ها غذاهای سودا زا(غذاهای خیلی ترش، مانده سرخ شده، کنسروی، غذاهایی که ماهیت سرد و خشک دارند و افراط در خوردن گوشت گاو، بادمجان، عدس و ادویه جات تند و غذاهای نفاخ و سیر و پیاز خام) می گوییم که این غذاها بهتر است کم استفاده شود.

متخصص طب سنتی ایرانی در ادامه گفت: همچنین سوپ هایی که سبزیجات معطر مانند گشنیز، ریحان، زیره، دارچین و آویشن در آن ها است می تواند کمک کننده باشد و همچنین توصیه می کنم که از ترکیبات سیب و ترکیبات به (به صورت آب، فالوده، حلوا، مربا،...) می توانید بیشتر استفاده کنید و همچنین از برخی دمنوش ها مانند بادرنجوبیه، گل گاوزبان، بابونه و ... اگر بیماری زمینه ای خاص ندارید و داروی خاصی مصرف نمی کنید، می توانید استفاده کنید اما مهم تر از همه این موارد این است که مراعات کنید و اطمینان داشته باشید اگر به توصیه های بهداشتی عمل کنید مشکلی پیش نمی آید.

وی در خصوص سرماخوردگی توضیح داد: این ایام سرماخوردگی رایج است و ممکن است افرادی آن را به جای بیماری کرونا اشتباه بگیرند بنابراین مهمترین عامل برای درمان سرماخوردگی استراحت و پرهیزهای غذایی است که توصیه می شود از مصرف غذاهای پرحجم و غلیظ (غذاهایی مانند گوشت گاو، غذاهای تند، غلیظ، شور، ترش، چرب، سرخ کرده هستند) پرهیز شود و سوپ های سبزیجات(سوپ جو، حریره نشاسته، ...) و مصرف مایعات گرم می تواند جایگزین های خوبی باشد و همچنین برخی از سبزیجات بخارپز مانند هویج و شلغم موردهای مناسبی برای درمان سرماخوردگی هستند لذا سرماخوردگی خود به تنهایی عارضه خاصی ندارد و معمولا" بعد از چندروز خوب می شود اما اگر طول کشید و همراه با علائم دیگری بود با پزشک مشورت کنید.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه پودر برگ چغندر برای بهبود کرونا مفید است یا خیر؟ بیان کرد: چغندر یکی از سبزیجاتی است که می تواند سطح ایمنی بدن را بالا ببرد اما در مورد برگ آن اطلاعی ندارم لذا بیماری کرونا بیماری پیچیده بوده و تا به حال هیچ درمان قطعی مشخصی برای بیماری ارائه نشده است.

ستایش در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا مصرف ویتامینD3 توصیه می شود؟ افزود: ویتامین D3 از ویتامین های محلول در چربی است بنابراین اگر زیاد مصرف شود می تواند در بدن تجمع پیدا کند لذا یک پروتکل خاصی داده شده که براساس آن می شود ویتامین D را مصرف کرد اما باید مراقبت کرد که از حد متعادل خارج نشود.

وی بیان کرد: مردم اهمیت موضوع کرونا را درک کردند و می دانند هیچ جا امن تر از خانه نیست لذا امیدواریم با حفظ آرامش و توکل بر خدا بتوانیم از این مرحله عبور کنیم و طبیعت گردی های بیشتر را در روزها و ماه های آینده با دل خوش انجام دهیم.