آشنایی با آداب و رسوم مردم ترکیه و مراسم های جالب آنان
در کشور ترکیه هم مانند تمام نقاط دیگر جهان، آداب و رسوم خاصی نسبت به فرهنگ و آیین مردمانش جریان دارد. اما این نقطه از جهان یک موقعیت ویژه داشته که شاید کمتر مکانی این ویژگی را دارا باشد. این ویژگی همجواری و همسایه بودن با قاره اروپا است. درصدی از این کشور در اروپا قرار گرفته که سبب شده آداب و رسوم این کشور تلفیقی از رسوم آسیا و اروپا باشد. مردم ترکیه میهمان نواز هستند و با روی باز از میهمان استقبال می کنند، به تاریخ گذشته فرهنگ و قوم کشورشان بسیار می بالند و نسبت به آن غرور فراوانی دارند و در مورد این موضوعات، با لذت و غرور خاصی صحبت می کنند. اگر سفری به این سرزمین داشتید و قصد کردید با آنها دوستی کنید، در مورد ملیت و تاریخ کهن کشورشان با آنها سخن بگویید تا خودتان ملاحظه کنید با چه علاقه و غروری هم صحبتتان می شوند. با گردشگران و توریست ها با همان زبان خودشان یعنی ترکی استانبولی صحبت کرده و در نهایت به چند کلمه انگلیسی برای راهنمایی بسنده می کنند. به اعتقادات اسلامی خود کاملا پایبند هستند و همین موضوع در رابطه های تجاری آنها تاثیر بسزایی دارد. آداب و رسوم مردم ترکیه برای گردشگران و مسافرانی که به این سرزمین سفر می کنند، جالب و سرگرم کننده هست. البته بدلیل همسایگی با کشورمان برخی از قسمت های فرهنگ زندگی در ترکیه برای ما آشنا و قابل درک هستند. با همگردی در مطلب امروز همراه باشید تا با برخی از آداب و رسوم مردم ترکیه بیشتر آشنا شویم.
فال قهوه سنتی
محال است در مراودات صمیمانه خانم های ترک حضور داشته باشید و در آن جمع خودمانی، فال قهوه گرفته نشود. فال گرفتن از طریق فنجان های قهوه، رایج ترین بخش فرهنگ زندگی در ترکیه بوده که در بین خانم ها متداول است. تفریحی که با خنده و خوش صحبتی همراه بوده و غالبا در مورد خواستگاری و خبرهای خوش و پیشرفت خانواده حرف به میان می آید. کسانی که مامور گرفتن فال می شوند، درمانگرهای خوبی هستند، چون دقیقا همان چیزی را ذکر می کنند که منتظر شنیدنش هستید و در اکثر کافه های استانبول حضور دارند. البته اگر به دنبال جوابی دقیق هستید، باید با وقت قبلی به دیدن یکی از فالگیران بروید.
جشن برای آغاز سال نو میلادی و کریسمس
در ایامی که دنیا و اروپا به جشن سال نو میلادی نزدیک می شوند، در کمال تعجب سراسر شهرهای ترکیه و فروشگاه ها مملو از رنگ و تزئینات خاص کریسمس می شوند. درختان کریسمس و بابا نوئل در همه جا به چشم می خورند. با اینکه آنها این سال نو را جشن نمی گیرند، ولی فضای شهر و فروشگاه ها به تم های خاص جشن کریسمس تغییر ماهیت می دهند.
جشن ختنه سوران
اگرچه در کشور ما هم چنین جشنی برگزار می شود و نامش برایمان آشناست، ولی باید بگوییم، در ترکیه این مورد از آداب و رسوم مردم ترکیه خیلی مفصل و با شکوه تمام برگزار می شود. میهمانی بزرگی تدارک دیده شده و بچه ها هدیه می گیرند و در نظر اهالی ترکیه این جشن به مانند جشن عروسی خیلی باعظمت گرفته می شود. لباسی ویژه بر تن بچه ها می بنیم که چون پادشاهی، تاج بر سر و یک دیهیم هم در دست دارند. به این صورت ورود این بچه ها را به دنیای بزرگان تبریک می گویند. برای پسران ترکیه این یک رویداد بزرگ و ممتاز بوده و این عمل به معنای تشرف این پسران به دین اسلام محسوب می شود. این مراسم نشان دهنده بزرگ شدن و رسیدن به مردانگی است.
مراسم حنابندان
این بخش از فرهنگ زندگی در ترکیه نیز یکی دیگر از مشترکات با کشور ماست. پیش از جشن ازدواج، دختران و زنان فامیل در مراسمی باشکوه بر دستان عروس حنا می گذارند، رقص و پایکوبی می کنند و به این صورت ورود یک دختر جوان را به زندگی مشترک شادباش می گویند. زنان و دختران خوش صدا در این جشن آواز خوانی می کنند و نکته جالب جشن این است که هر کدام از آواز خوانان سعی در گریاندن عروس دارند. گریه عروس در شب حنابندان خوش یمن و مبارک هست.
مراسم ذوب کردن سرب
چشم شور و به اصطلاح، چشم بد و چشم زخم در فرهنگ زندگی در ترکیه جایگاهی پذیرفته شده یافته و مورد قبول همگان هست. به همین جهت و برای دفع این چشم زخم، چشم های شیشه ای به رنگ آبی را در اندازه و اشکال مختلف در همه مغازه های این کشور می توان دید. این اشیا را جهت دور نگاه داشتن چشم بد در جایی که دیده شوند، می آویزند و به آن اعتقاد ویژه ای دارند. مردم ترکیه مراسم جالبی داشته که در آن فردی که چشم خورده را می آورند و بر روی میز یا در زیر یک سفره می نشانند. فردی که در دور کردن چشم زخم تخصص دارد نیز می آید و برای دور کردن این چشم خوردگی با حالتی عصبانی سرب ذوب شده را درون آب می ریزد. سرب هم که در حال ذوب حرارت زیادی دارد، وقتی با آب تماس پیدا می کند، به شکل انفجار به اطراف پاشیده می شود. ترکیه ای ها اعتقاد دارند با این عمل نیروهای منفی دور می شوند و چشم بد را هم از فرد مذکور دور می کنند. در آخر این مراسم هم تکه ای از سرب را نزد کسی که چشم خورده نگاه داشته تا دیگر چشم بد نزدیک او نشود. یکی از سوغاتی های پرطرفدار ترکیه، همین چشم های شیشه ای آبی رنگ بوده که به اعتقاد و باور مردم این کشور، چشمان آبی از خود اشعه های منفی ساطع کرده و باعث حسادت یا چشم زخم می شوند. به همین دلیل، اگر همراه خود یا در نزدیکی خود یکی از این چشم های شیشه ای را داشته باشید، انرژی های منفی را از خود و محیط دور و برتان دور کرده اید. همچنین، برای دور ماندن نوزاد از چشم زخم و همینطو در محل کسب و کار و یا بر دیوار خانه ها، حتما یکی از همین چشم های شیشه ای را می آویزند تا انرژی های منفی و شرور را دور کرده باشند.
ماه رمضان و طبل زدن
ماه رمضان از دید مسلمانان ماهی بسیار عزیز و گرامی است. در کشور ترکیه هم درصد قابل توجهی مسلمان هستند که برای گرامیداشت این ماه عزیز، رسوم مخصوص این ماه را عزیز می دارند. یکی از رسم های ماه رمضان، آگاهی دادن به هم کیشان برای افطار یا سحر با صدای طبل بوده که از زمان های دور همچنان به قوت خود باقی است. کسی که مامور طبل نواختن هست، در کوچه و خیابان و به هنگام ساعت افطار یا ساعت سحر بر طبل می کوبد تا روزه داران از زمان های مورد نظر آگاهی یابند. حتی با وجودی که مردم می توانند برای این آگاهی ساعت های خود را کوک کنند، باز هم طبل زن ها همچنان به وظیفه خود عمل خواهند کرد.
مراسم کشکک در ترکیه
کشکک نام غذایی سنتی در ترکیه بوده که از گندم و جوی آسیاب شده درست می شود. دیرینگی این غذا تا حدی است که برای مراسم مذهبی یا جشن های بزرگی مانند جشن ازدواج، با همکاری و کمک همسایه ها، تدارک دیده می شود. جشنواره مخصوص کشکک نیز در ترکیه وجود دارد که در استانبول برگزار می شود. مقدار بسیار زیادی از این غذا در تعدا دیگ های زیادی تهیه شده و در بین مردم محله توزیع می شود. اگر در سفر به این کشور دیگ های زیادی را بر روی آتش و در حال تهیه کشکک ملاحظه نمودید، اصلا تعجب نکنید. جشن کشکک یکی از جشن های بزرگ و محبوب هست.
مراسمی به نام بوق زدن
شبیه چنین رسمی در فرهنگ ما هم وجود دارد که با نام عروس کشان معروف است. مردم ترکیه هم دست کمی از مردم سرزمین ما ندارند. بوق بازی مانند مردم ما برایشان به نوعی جا افتاده بوده و برای مقاصد گوناگون بوق می زنند، مانند سلام، خداحافظ، تشکر و حتی دشنام! برای بردن عروس به خانه جدید ماشین ها بوق های ممتد در خیابان ها می زنند که برای ما هم منظره ای آشناست. ولی، نوع دیگری بوق بازی دارند که شاید دانستنش برایتان جالب باشد. اگر همراه بوق های ممتد، ماشین هایی با پارچه سفید دیدید، بدانید که عروس کشان است. ول،ی اگر تعدادی آقا را دیدید که از سر و کول ماشین آویزانند و آواز می خوانند، بدانید که کسی خدمت سربازی را به پایان رسانده یا در حال اعزام به سربازی است.