شله زرد؛ دسری محبوب و خوش طعم نزد ایرانی ها
فرهنگ غذایی و غذاهای خوشمزه ایرانی از جمله شاخص های کاملا معروف و شهرت یافته در دنیا بوده که بی تردید هر گردشگر غیر ایرانی را مجذوب طعم و ظاهر فوق العاده خود می کند. از خطه شمال تا جنوب و از شرق تا غرب شما می توانید با غذاهای جورواجور و رنگارنگی مواجه شوید که هر کدام بصورت انحصاری تنها مخصوص به یک شهر و دیار خاص در کشورمان هستند و در دیگر نقاط ایران با دستورالعمل های مختلف دیگری تهیه و طبخ می شوند. نکته جالب توجه اینجاست که کشور ما تنها به سبب داشتن یک فرهنگ غذایی غنی، مفید و از همه مهمتر خوشمزه در جهان مشهور نیبست و دسرهای ایرانی نیز از جایگاه حائز اهمیتی در دید گردشگران و توریست های عزیزی که به سرزمینمان سفر می کنند، برخوردار هستند. شله زرد یک دسر محبوب نزد ایرانیان بوده که البته از دیرباز مورد توجه و تحسین دیگر گردشگران و مسافران غیر ایرانی نیز قرار داشته و ما می خواهیم در مطلب روش های پخت شله زرد کمی در خصوص دسر شله زرد و همچنین طرز تهیه شله زرد یا به عبارتی فوت و فن شله زرد برایتان صحبت نماییم. لازم است بدانید که این دسر در شهرهای کرمانشاه، سنندج، ایلام و حتی تهران پرطرفدار بوده و علاقمندان بسیاری دارد.
آشنایی با دسر محبوبی به نام شله زرد
با اینکه اغلب ما ایرانیان از شله زرد به عنوان یک دسر زرد رنگ و با مزه ای شیرین یاد می کنیم، اما باید بگوییم در حقیقت شله زرد یک غذای کامل و فوق العاده سیر کننده است و می تواند حتی به عنوان یک وعده اصلی غذایی نیز سرو شود. در فرهنگ ما ایرانی ها، آداب و رسوم مذهبی همیشه قابل احترام و با ارزش جلوه داده شده و به همین خاطر اصولا افراد بانی در مراسم های گوناگون مذهبی که چه به سبب رحلت امامان بزرگوار و چه به دلیل ولایت منور یکی از ائمه اطهار برگزار می شوند و یا اصلا با فرارسیدن ماه مبارک رمضان و ماه پیروزی خون بر شمشیر یعنی ماه پرفضلیت محرم بوده، همواره درصدد تهیه و پخت نذوراتی ولو در حجم و اندازه های کم جهت پذیرایی از میهمانان مراسم های خود هستند که شله زرد همیشه یکی از غذاهای ثابت بحساب می آید. آنطور که در کتاب های قدیمی و قابل استناد آورده شد، دسر شله زرد را باید متعلق به خطه مردم میهمان نواز کرمانشاه بدانیم که البته خود اهالی این شهر نیز اغلب از شله زرد تنها در برزگراری مراسم عزاداری و یا اعیاد مختلف استفاده می کنند و بی اغراق در فوت و فن شله زرد از مهارت خاصی برخوردار هستند. این دسر تنها دارای ظاهری دلفریب و مزه ای فوق العاده نیست و شاید اگر ایرانیان در نگاه خود نسبت به آن تغییراتی را ایجاد کنند، دیگر فقط در اعیاد و مراسم های مختلف مذهبی از این دسر محبوب تحت نام یک نذری مناسب و عامه پسند استافده نمی کنند و همچون سایر دیگر غذاهای رایج در وعده های مختلف غذایی از آن نیز در طول هفته استفاده های فراوانی بعمل می آورند. این دسر محبوب از خواص و ویژگی های مفید و ممتازی با توجه به مواد غذایی مختلفی که در تهیه آن به کار برده می شود، برخوردار است که از جمله آن ها بایستی به ویتامین های B1، B2، B6، C، D و همچنین A، فسفر، انواع آنتی اکسیدان، آهن، سلنیوم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، انواع مختلفی از کربوهیدرات ها، پروتئین و همچنین تامین فیبر مورد نیاز بدن اشاره داشت. البته این ها تنها گوشه ای از فواید غذایی شله زرد هستند و از خواص درمانی آن جهت مقابله با دردهای معده، قلب و روماتیسم نیز می توان استفاده کرد و با مصرف مرتب آن از امراضی همچون اسهال، حالت تهوع، ایجاد حالت اسیدی در معده، نفخ معده، سوهاضمه نیز رهایی یافت. به این مورد هم دقت کنید که این دسر یک تقویت کننده عالی برای پوست و موی خانم ها و آقایان مصرف کننده است.
مواد تشکیل دهنده این دسر
پیش از آنکه به ارائه مواد لازم و طرز تهیه شله زرد برایتان بپردازیم، شاید خالی از لطف نباشد که بدانید شله زرد یکی از معدود غذاهای ایرانی بحساب می آید که در دنیا نظیر ندارد و تنها باید یک آشپز ایرانی باشید تا بتوانید رنگ مخصوص و مزه فوق العاده مطلوب یک دسر شله زرد را به آن بدهید! شله زرد از ترکیب برنج های نیم دانه با زعفران، هل، شکر و همچنین گلاب تهیه می شود و تمامی این مواد بسته به تعداد نفراتی که قرار است آن را نوش جان کنند، در یک دیگ بزرگ یا یک قابلمه کوچک با یکدیگر مخلوط می شوند تا به اصطلاح به همدیگر مزه خود را منتقل کنند. رنگ این دسر محبوب ایرانی بسته به روش های پخت شله زرد هست. پس از آماده شدن شله زرد، معمولا آن را در ظروفی با لبه های بلند یا همان کاسه می ریزند و سپس با توجه به فرهنگ و گرایش مذهبی، بعد از گذشت مدت زمان اندکی جهت سرد شدن کل دسر، روی آن را با استفاده از دارچین، نارگیل و همچنین انواع مختلفی از مغزهای آجیلی نظیر بادام و پسته توسط شابلون های شیرینی پزی یا با هنر ماهرانه دست تزئین می کنند که عموما نیز مردم ما برای این قسمت از نام های متبرک خدا، امامان و پیشوایان دینی استفاده می کنند.
دستور پخت دسر شله زرد
حال وقت آن رسیده تا بعد از آشنایی شما با خواص غذایی و همچنین مواد مصرفی در روش های پخت شله زرد به معرفی نوع رایجی از این دسر محبوب نیز برایتان بپردازیم. در گام نخست طرز تهیه شله زرد باید برنج های خرد شده را با آب گرم چندین بار شستشو دهیم تا آب برنج به رنگ نسبتا شفافی درآید. سپس، بایستی برنج ها را در آب گرم قرار داده و می گذاریم تا حداقل 5 ساعت در آن خیس بخورند. بعد از اتمام این زمان، مجددا آب برنج را تخلیه و آب تازه ای بر روی آن می ریزیم و سپس، آن را بر روی شعله قرار می دهیم تا خوب جوش بیاید. پس از مشاهده اولین قل قل ایجاد شده بر روی سطح برنج، باید حتما زیر شعله آن را کم کنید تا برنج شما بصورت تدریجی آبپز شود. حال وقت آن رسیده که زعفران از قبل دم کرده خود را به ترکیب آب و برنج در حال جوشیدن افزود و بگذارید تا به خوبی با یکدیگر ادغام شوند. فراموش نکنید هیچ معیاری را نمی توان برای تعیین میزان زعفران مورد نیاز شما مشخص کرد، اما با این حال براساس فوت و فن شله زرد یادتان باشد شله زرد از آن دسته غذاهایی است که مزه خوشایند و رنگ مطلوب آن بستگی زیادی به زعفران و میزان مصرف آن دارد؛ یعنی هرچه از زعفران بیشتری استفاده کنید، یقینا شله زردتان از مزه و ظاهر بهتری برخوردار خواهد شد. بعد از مخلوط شدن کامل زعفران با برنج و آب وقت آن رسیده که شکر را نیز به ترکیب غذایی اضافه کنید و پس از هم زدن کافی آن به سراغ اضافه کردن هل از پیش دم کرده و همچنین افزودن مقداری کره به آن بروید. دیگر لازم نیست هیچ مقدار آبی به محتویات داخل ظرف در حال جوش اضافه کنید و تنها باید خوب مواد موجود در این ترکیب جادویی را هم بزنید تا هم به ته قابلمه یا دیگ نچسبد و هم نسوزد و مواد مزه هایشان را به یکدیگر بهتر منتقل کنند. اکنون دیگر باید همه چیز را به دست زمان بسپارید و تنها به مخلوط کردن پیوسته مواد تشکیل دهنده دسر شله زردتان ادامه دهید تا به خوبی پخته شود و شروع به قل قل کند. اکنون باید ظرف های مورد نظر خود را مهیا کنید و شله زردها را در داخل آنان ریخته تا کمی سرد شوند. بعد از سرد شدن باید به سراغ تزئین کردن آن بروید که یک امر رایج و مرسوم در میان آشپزهای ایرانی بوده و معمولا آنان شله زردهای نذری خود را با پودر دارچین یا نارگیل در کنار مغزهای آجیلی همچون بادام و پسته زیبا می کنند و سپس آن ها را در میان حضار تقسیم می نمایند.
شش نکاتی طلایی در خصوص طرز تهیه شله زرد
1- یادتان باشد هرچه رنگ زرد این دسر محبوب ایرانی پر رنگ تر باشد، مزه و طعم آن بهتر است.
2- در حین مراحل پخت اگر احساس کردید آب دسر شما کم شد، حتما به آن مقداری آب گرم بیفزایید.
3- تا حد امکان خود این دسر را هم بزنید و اجازه ته نشین شدن مواد تشکیل دهنده آن را ندهید؛ خصوصا در مراحل نزدیک به پخت کامل این دسر محبوب!
4- ناگفته نماند اضافه کردن آب به این دسر خوشمزه ایرانی بستگی به نوع برنج نیم دانه شما دارد.
5- می توانید در طی انجام فرآیند پخت مقداری خلال بادام را نیز به ترکیبات خود اضافه کنید تا با دیگر مواد به خوبی پخته و نرم شوند.
6- فراموش نکنید که این دسر خوش آب و رنگ ایرانی باید سفت ارائه گردد و شل نباشد.