پالمیرا، شکوه یک تمدن در دل بیابان + تصاویر

نام پالمیرا در اوج التهابات خاورمیانه، جنگ داخلی سوریه و جولان داعش، بیش از همیشه بر زبان ها افتاد. آن روزها که هر روز بخشی از این اثر ارزشمند تاریخی با توحش گروه تروریستی داعش تخریب می شد و بخشی از میراث بشری برای همیشه قربانی جهل و تندروی می شد، نگاه های نگران بسیاری از علاقمندان به میراث فرهنگی در دنیا به پالمیرا دوخته شده بود. حالا ردپای داعش برای همیشه بر این اثر باشکوه باستانی مانده، اما پالمیرا همچنان پابرجاست و هنوز هستند گردشگرانی که برای دیدن مروارید صحرا راهی حمص سوریه می شوند.

پالمیرا شهری باستانی در نزدیکی دمشق است و از مهمترین ویرانه های باستانی جهان که به عنوان میراث جهانی در فهرست یونسکو به ثبت رسیده است. نیازی به مستندات تاریخی نیست که بخواهیم بگوییم بر اساس آن ها این شهر، شهری ثروتمند بود. بقایای معماری پالمیرا هنوز هم بیانگر شکوه روزهای دور این شهر است و گواه این موضوع که پالمیرا در دنیای باستان شهری زیبا و باشکوه بوده است. قرارگیری این شهر در مسیر کاروان هایی که از ایران به سمت رم می رفتند هم نشان از رونق زندگی و تجارت در این شهر دارد، با اینهمه روشن است که پالمیرا از مهمترین مراکز فرهنگی جهان باستان بود و عناصر معماری آن موید این است که این شهر مرکز هنر و معماری در روزگاران اوج خود بود. آثار معماری پالمیرا تلفیقی از المان های یونانی و رومی را در خود دارند که با معماری محلی ممزوج شده است. حال اینکه کشفیات باستان شناسان از گورهای مجلل حکایت کنند و اسنادی از توجه ویژه امپراتوری رم به این شهربه دست بیاید، مهر تاییدی است بر روزهای طلایی این شهر که در قلب بیابان بنا شده است. آمارهای رسمی سوریه می گویند این شهر تا پیش از آغاز جنگ داخلی در سوریه میزبان بیش از 150 هزار گردشگر در سال بود و حالا با ناامن شدن این کشور، گردشگران بسیاری از دیدن این اثر جهانی محرومند و کسی نمی داند باز هم درهای این شهر باستانی به روی گردشگران باز می شود یا نه. فروردین امسال اعلام شد که گروهی گردشگر اسپانیایی بعد از سال ها به بازدید پالمیرا رفته اند و این نشان از برقراری نسبی امنیت در این منطقه دارد، امید بسیاری از علاقمندان به آثار تاریخی در جهان این است که روزی باز هم برقراری امنیت بتواند موجب رونق گردشگری در این اثر پر اهمیت و باشکوه باستانی شود.

شهر باستانی پالمیرا شامل بخش های مختلفی است شامل معبد بعل: معبدی برای بزرگ ترین خدای بین النهرین، دروازه هادریان: دروازه ورود به مسیری با ستون های عظیم با طول حدود یک کیلومتر که به افتخار هادریان امپراتور روم ساخته شد، بنای چهار وجهی یا تتراپیلون: چهار بنای چهار ستونه بلند و باریک از جنس سنگ گرانیت قرمز، معبد بعل شمین: وقف خدای فنیقی توفان و باران های حاصل خیزکننده، معبد شامین- بعل (خدای باد): گفته می شود فنیقی های مهاجری که بعدها در پالمیرا مستقر شدند، این معبد را ساخته اند، آمفی تئاتر: جلوی کاخ قرار داشت و بر آن نمایشنامه های شرقی اجرا می شد و همچنین برای جنگ حیوانات یا مبارزه گلادیاتورها هم مورد استفاده بود.

بخشی از بناها در زمانی که تروریست های داعش پالمیرا را در اختیار داشتند تخریب شد، از جمله معبد 2000 ساله «بعل شامین» و «معبد بل»، «دروازه پیروزی یا طاق نصرت» که قدمت آن به سال 200 بعد از میلاد می رسید. شماری از مقبره های باستانی مجلل این شهر که در سازه ای شبیه به برج قرار داشتند. علاوه بر تخریب بخش های مختلف این اثر ارزشمند، انسان های زیادی از اهالی منطقه هم توسط نیروهای داعش در آمفی تئاتر تاریخی پالمیرا اعدام شدند.