قانون جدید روسیه برای صنعت گردشگری
همانطور که مشاهده می شود، مسیر اروپا برای گردشگران روس چندان جذاب و محبوب به نظر نمی رسد. یونان از جمله کشورهای اروپایی است که گردشگران زیادی را از روسیه به خود جذب می کند. با این وجود اکثر روس ها تمایل دارند تا در مناطق تفریحی و استراحتی در ترکیه و مصر با هزینه کمتر تعطیلات را بگذرانند. علاوه بر این، بسیاری از مردم روسیه ترجیح می دهند تا بیشتر در سطح کشور خود تعطیلات را بگذرانند و تمایل زیادی به هزینه کردن در کشورهای دیگر ندارند.
به گزارش پژوهش های فرهنگی رایزنی فرهنگی ایران در روسیه، وزارت توسعه اقتصاد روسیه طرح راهبرد توسعه صادرات خدمات گردشگری تا سال 2025 را تدوین کرده است. در این سند که روز 25 فوریه 2019 در سایت انجمن شرکت های گردشگری روسیه منتشر شده، ابتدا به اساسی ترین مشکلات پیش روی صنعت گردشگری پرداخته است. در ادامه، فهرستی از تدابیر و اقدامات ضروری و اولیه جهت توسعه صادرات خدمات گردشگری نیز آورده شده است. در پیش نویس این سند، موانع اصلی توسعه صادرات خدمات گردشگری به شرح زیر اشاره شده است:
1. ضوابط صدور روادید
2. عدم اجرای اقدامات ویژه جهت حمایت از شرکت های مسافرتی از جمله حمایت مالی
3. کیفیت پایین ارائه خدمات در داخل کشور
مشکلات صدور روادید و راه حل آن
در حال حاضر روسیه 17 توافقنامه در ارتباط با لغو ترتیبات صدور روادید با حق اقامت در روسیه تا 90 روز برای انواع گذرنامه در دست دارد. یک قرارداد- تا 60 روز، دو قرارداد- تا 30 روز و همچنین هفت قرارداد (با کشورهای مستقل همسود) - تا 90 روز اقامت.
درهمین راستا، در روسیه یک پروژه آزمایشی برای صدور روادید الکترونیکی در ناحیه فدرالی خاور دور نیز در دست اجراست. در این پروژه آزمایشی، ضرورت های لازم جهت توسعه این سیستم نیز در نظر گرفته شده است. در حال حاضر این پروژه فقط در خاور دور روسیه اجرا می شود. در ادامه این سند اشاره شده که تنها شهروندان تعدادی از کشورهای دوست می توانند ویزای الکترونیکی دریافت کنند، روسیه در تلاش است تا تعداد این کشورها را افزایش دهد.
به گفته وزارت اقتصاد روسیه، یکی از راه حل های ممکن در ارتباط با مشکلات صدور روادید، ایجاد "مرکز خدمات پلیس گردشگری" با همکاری مشترک وزارت توسعه اقتصاد و وزارت توسعه دیجیتال، ارتباطات و رسانه های جمعی روسیه است.
حمایت از مدیران تورها
در این طرح، همچنین به ضرورت حمایت از شرکت های ارائه دهنده خدمات به تورهای گردشگری اشاره شده است: در روسیه برنامه های مالی ویژه جهت حمایت از اپراتورها وجود ندارد تا با این حمایت ها موجب افزایش کیفیت خدمات، در نتیجه صادرات خدمات گردشگری شود.
این در حالی است که در غرب حمایت هایی از این قبیل اعمال می شود. برای مثال، شرکت های خرد و متوسط تحت حمایت مالی کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی قرار دارند. این شرکت ها در فصل های کم تقاضا که گردشگران کمتری وجود دارند، تنها قادر به پرداخت درصدی از وام های خود هستند اما در مقابل، در فصل های پرتقاضا قادر به پرداخت بدهی های اساسی شرکت خواهند بود و بدین ترتیب، این شیوه باعث کاهش فشار بر شرکت های خرد و متوسط خواهد شد. حمایت های مالی به صورت های دیگر نیز اعمال می شود، برای مثال برنامه های ویژه توسعه گردشگری تحت حمایت شرکت های تولیدی بزرگ قرار می گیرند.
در این سند به اقداماتی در جهت حمایت مستقیم از شرکت های خدمات گردشگری اشاره شده است. وزارت توسعه اقتصاد پیشنهاد ایجاد "منطقه ویژه اقتصادی مجازی" برای اپراتورهای گردشگری صادرات گرا، و همچنین تدوین "برنامه سازمانی افزایش رقابت های بین المللی" برای اپراتورهای تورهای برتر رادر روسیه مطرح کرده است.
تصویب قانون جدید در زمینه گردشگری
از دیگر تدابیری که در این برنامه به آن اشاره شده، "بهبود قوانین گردشگری" است. در این سند ضرورت تصویب قانون جدید در زمینه گردشگری و فعالیت های مرتبط با آن، مطابق با استانداردهای حقوقی بین المللی طرح شده است. در این سند گسترش کار روشمند در خارج از کشور، در دستور کار قرار گرفته است. این مهم جهت شناسایی اهداف دارای اولویت در زمینه گردشگری، آماده سازی محصولات گردشگری با همکاری شرکت های حمل و نقل، پیشبرد طرح هایی که در آینده سبب تقویت زیر ساخت های لازم واجرای اقدامات مورد نیاز برای حمایت از شرکت های گردشگری صورت می گیرد. طراحان این سند اعتقاد دارند، این موارد به اندازه کافی در روسیه مورد حمایت واقع نشده اند.
این اقدامات کشورهای پیشرو در صادرات خدمات گردشگری، بازارهای دارای اولویت برای جذب گردشگران خارجی را هم به لحاظ جریان گردشگری فعلی و هم از نظر بازارهای جدید در دوره های آتی مشخص می کند. این کار سبب می شود تا آن ها بتوانند مناطق جغرافیایی متنوع را جهت صادرات خدمات خود شناسایی و تضمین کنند.
شناسایی بازارهای دارای اولویت، این امکان را فراهم می سازد تا محصولات گردشگری مطابق با نیازهای گردشگران خارجی فراهم شود.
ساخت فرودگاه های جدید
به عقیده وزارت توسعه اقتصادی روسیه، مانع جدی جهت رشد صادرات خدمات گردشگری هزینه بالای بلیت هواپیما به روسیه است. در کنار موقعیت جغرافیایی، هزینه بالای خدمات فرودگاهی نیز موضوع مهمی است که کاهش آن نیازمند ایجاد زیرساخت های لازم است. در این سند نوشته شده که از جمله اقداماتی که در جهت حل این مشکل پیش بینی شده، "ساخت فرودگاه های جایگزین کم هزینه" است. از جمله تدابیر اتخاذ شده جهت کاهش تعرفه ها در خارج از کشور، تخصیص اعتبارهای مالی، کنترل و نظارت بر قیمت بلیت ها و همچنین امضای توافق نامه هایی میان شرکت های حمل و نقل هوایی و فرودگاه های مقصد است.
معافیت مالیاتی در روسیه افزایش می یابد
با وجود اینکه در روسیه امکان استرداد مالیات بر ارزش افزوده در خصوص خریدهایی که در روسیه انجام شده، وجود دارد، در حال حاضر این سیستم به طور کامل فعال نیست. طرح استرداد مالیات برارزش افزوده، در فرودگاه های چهار منطقه در روسیه به عنوان طرح ازمایشی اجرا می شود: منطقه کراسنودار، ایالت مسکو، شهر مسکو و شهر سن پترزبورگ. روسیه در سند جدید در نظر دارد تا تعداد این شهرها را افزایش دهد.
مدرن کردن صنعت هتلداری و پارک های ملی
نویسندگان این سند موارد زیر را به عنوان موانع اصلی صادرات خدمات گردشگری روسی مطرح کرده اند: توسعه اندک زیرساخت های گردشگری، کافی نبودن تعداد هتل ها از جمله هتل های لوکس، کارآیی پایین مناطق اقتصادی ویژه ساخته شده به عنوان مرکز تفریحی- توریستی، تعداد کم این مناطق به دلیل تلاش ناکافی مقامات مناطق مختلف برای ساخت مراکز تفریحی- توریستی.
یکی دیگر از مشکلات، تلاش ناکافی در جهت ترویج انواع جدید گردشگری از جمله "بومگردی است. این نوع گردشگری در خارج از کشور بسیار محبوب است و روسیه از پتانسیل بالایی در این زمینه، برخوردار است. توسعه بومگردی موجب تحقق پروژه ملی"بوم شناسی" خواهد شد. در این سند به تدابیری همچون توسعه طبیعتگردی در پارک های ملی نیز اشاره شده است.
روسیه و بلغارستان توافقنامه دو ساله (2021-2019) در زمینه گردشگری امضا کردند
مراسم امضای این طرح دو ساله، 4 مارس 2019، در دیدار رسمی در بلغارستان، میان نمایندگان دولت روسیه به مدیریت دیمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه و بلغارستان برگزار شد. این توافقنامه توسط وزیر گردشگری این جمهوری، نیکولینا آنجلکوا، و وزیر توسعه اقتصاد روسیه امضا شده است. طبق گفته نیکولینا آنجلکوا، این برنامه شامل گام های جدی و جدیدی در جهت تقویت روابط دیرینه خوب میان دو کشور در بخش مهمی از اقتصاد با عنوان گردشگری است.
او معتقد است با امضای این توافقنامه جدید، روسیه و بلغارستان تمایل خود را به تقویت روابط دوجانبه با شناسایی ظرفیت های بالای گردشگری در جهت توسعه اقتصادی، ابراز و تأئید کردند. این برنامه به افزایش متقابل جریان گردشگری، ایجاد ارتباط مستقیم و تبادل اطلاعات مرتبط با قوانین در زمینه گردشگری خواهد انجامید.
این برنامه با هدف همکاری دو جانبه کشورها در مواردی همچون حفظ منافع قانونی و حقوق گردشگران، تضمین امنیت در زمان اقامت گردشگران، بهبود کیفیت خدمات رسانی و همچنین اتخاذ تدابیر و اقدامات لازم در شرایط بحرانی، تدوین شده و توسعه زیرساخت های گردشگری را نیز تسهیل خواهد کرد. همچنین برنامه هایی مانند سازمان دهی سفرهایی برای متخصصین برای آموزش و افزایش مهارت در زمینه گردشگری پیش بینی شده است.
همکاری سازمان گردشگری جمهوری کره و انجمن شرکت های گردشگری روسیه (ATOR)
سازمان ملی گردشگری جمهوری کره به عنوان شریک وابسته به انجمن شرکت های گردشگری روسیه پیوسته است. این سازمان دو دفتر نمایندگی در شهر مسکو (شروع کار از 2001) و ولادی وستوک (شروع کار از 2005) در روسیه دارد. از جمله مهمترین فعالیت های دفتر نمایندگی در مسکو می توان به همکاری با رسانه های جمعی، مدیران تورهای گردشگری و آژانس های مسافرتی اشاره کرد.
تعداد گردشگران روسی که کره را به عنوان مقصد خود انتخاب می کنند طی چند سال گذشته افزایش یافته است. در سال 2015، تعداد گردشگران روسی در کره 106, 188 نفر بوده، این رقم در سال 2017 با رشد 20 درصدی همراه بوده است (270,227 نفر). طبق آمار در سال 2018 تعداد این گردشگران به 300,000 نفر رسیده است. دفتر نمایندگی سازمان گردشگری کره در مسکو قصد دارد تا گردشگری از روسیه را افزایش دهد.
انجمن شرکت های گردشگری در روسیه ضمن اشاره به افزایش سفرهای گردشگری از روسیه به کره در سال های اخیر گفت: این اتحاد فرصت های گردشگری فراوانی را پیش روی دو کشور خواهد گشود.
گردشگران روسی چه مقدار پول به سفرهای تفریحی خود در داخل و خارج از کشور اختصاص می دهند
تعداد افرادی که آمادگی خود را برای صرف هزینه ی بالاتر از 60000 روبل برای سفر در تعطیلات آینده اعلام کرده اند، نسبت به سال 2017 کاهش یافته است. این نظرسنجی که در سال 2017 توسط مرکز تحلیلی НАФИ صورت گرفته و در فوریه 2019 منتشر شده است به شرح زیر است:
33 درصد روس ها اعلام کرده اند که در تعطیلات آینده ممکن است به خارج از کشور سفر کنند که بیشتر از اهالی مسکو و سن پترزبورگ بوده اند.
حدود نیمی از این افراد (46 درصد) در ادامه گفته اند که حاضر به اختصاص هزینه بیش از 60000 روبل برای هر نفر نیستند.
تعداد کسانی که حاضر به اختصاص هزینه 40000 تا 60000 روبل برای سفر آینده خود به خارج از کشور هستند، در مقایسه با سال 2017 افزایش یافته است (2017- %26 و 2018- 32 درصد).
تعداد کسانی که حاضر به اختصاص هزینه 60000 تا 100000 روبل باشند، کاهش یافته (2017-%27 و 2018- %14) و تعداد کسانی که آماده پرداخت هزینه بیش از 100000 روبل هستند از 4 درصد در سال 2017، به 6 درصد در سال 2018 افزایش پیدا کرده است. در نمودار زیر این نسبت ها به خوبی نشان داده شده است:
"اگر امکان مسافرت به خارج از کشور را برای تعطیلات آینده خود داشته باشید، حداکثر مبلغی که حاضر به پرداخت برای هر شخص هستید، چقدر است؟ (شامل هزینه حمل و نقل، اقامت، …) "
(رنگ سبز مربوط به سال 2018 و رنگ نارنجی 2017 است)
(ردیف اول: 40000 روبل وکمتر)
(ردیف دوم: از 40000 تا 60000 روبل)
(ردیف سوم: از 60000 تا 100000 روبل)
(ردیف چهارم: بیش از 100000 روبل)
پاسخ به این پرسش که اگر قصد سفر در سطح روسیه را داشته باشید حاضر به اختصاص چه هزینه ای هستید، در نمودار زیر به روشنی مشخص است:
(رنگ سبز مربوط به سال 2018 و رنگ نارنجی 2017 می باشد)
(ردیف اول: 40000 روبل وکمتر)
(ردیف دوم: از 40000 تا 60000 روبل)
(ردیف سوم: از 60000 تا 100000 روبل)
(ردیف چهارم: بیش از 100000 روبل)
تعداد کسانی که حاضر به پرداخت مبلغ تا 40,000 روبل هستند، در سال 2018 نسبت به سال 2017، افزایش یافته است (2017- %67 و 2018- %73).
همچنین تعداد کسانی که حاضر به پرداخت بیش از 100000 روبل هستند، با رشد همراه بوده است (2017- %2 و 2018- %5).
گردشگران چینی، آلمانی و کره ای بیش از سایر کشورها در سال 2018 به روسیه سفر کرده اند
براساس گزارشی که از سوی مرکز تحلیلی Turstat منتشر شده، در سال 2018، حدود 1.06 میلیون گردشگر چینی به روسیه سفر کرده اند که نسبت به سال قبل از آن، با رشد 11 درصدی همراه بوده است. در این آمار، آلمان با 396000 گردشگر و کره جنوبی با 276000، در رتبه های بعدی قرار دارند. به گفته انجمن شرکت های گردشگری روسیه ( (ATOR، از ژانویه تا سپتامبر 2018، در مجموع حدود 25.5 میلیون گردشگر خارجی، روسیه را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب و از این کشور دیدن کرده اند. لازم به ذکر است که در این سال، به دلیل برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال، جریان گردشگری در روسیه با رشد همراه بوده است.
پربازدیدترین مناطق گردشگری در روسیه در سال 2018
آژانس تحلیلی Turstat در گزارشی محبوب ترین شهرها و منطقه های توریستی در روسیه را با توجه به گردشگران داخلی وخارجی بررسی کرده است. براساس گزارشی که از سوی Turstat منتشر شده، در سال 2018 تعداد گردشگران نسبت به سال قبل با رشد دو درصدی همراه بوده است. در این گزارش شهر مسکو، پایتخت روسیه در صدر جدول قرار دارد. سن پترزبورگ، سوچی، منطقه کراسنودار و کازان (در جمهوری تاتارستان)، به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند.
این رتبه بندی بر اساس تجزیه و تحلیل آمار گردشگری داخلی و خارجی در شهرها و مناطق روسیه در سال 2018 و ارزیابی کارشناسان تهیه شده است.
به طور متوسط گردشگران خارجی چه مقدار پول در روسیه خرج می کنند
مرکز تحلیلی وابسته به حکومت روسیه، مقدار پولی را که یک خارجی به طور متوسط در روسیه خرج می کند، اعلام کرده است.
این مبلغ حدود 144,000 روبل روسیه برای یک سفر می باشد. از این مقدار -23 درصد، هزینه اقامت - 24 درصد، حمل و نقل بین المللی- 19 درصد، مواد غذایی و 9 درصد شامل حمل و نقل داخلی می شود. این مرکز همچنین اعلام کرد که مدت اقامت یک گردشگر خارجی در روسیه به طور متوسط هفت روز است.
در شش ماه اول سال 2018، بیشتر گردشگران در روسیه از کشورهای چین، آلمان، کره جنوبی و آمریکا بوده اند.
طبق برخی پیش بینی ها، در سال 2019، گردشگری در روسیه با رشد 20 درصدی همراه خواهد بود
در سال 2019، گردشگری در روسیه رشد 20 درصدی خواهد داشت. این خبر را انجمن شرکت های گردشگری روسیه (ATOR) منتشر کرده است. در این گزارش، مایا لومیدز- - Maya lomidze مدیر اجرایی انجمن با اعلام اینکه در سال 2019، این میزان حدود 30 میلیون نفر برآورد شده، گفت که این تعداد برای روسیه یک رکورد محسوب می شود.
مایا لومیدز با اشاره به اینکه طبق آمار شرکت تحلیلی Rosstat، گردشگری در روسیه در سال 2017 با کاهش یک درصدی همراه بوده، افزود که در سال 2018 نیز روسیه شاهد رشد قابل توجهی در این میزان نبوده (10-5 درصد) و تعداد گردشگران در حدود 26.8-25.5 میلیون نفر بوده است.
طبق گفته انجمن گردشگران روسیه، بخش زیادی از گردشگران ثابت و به اصطلاح "کلاسیک" روسیه در سال 2018، به دلیل بازی های قهرمانی جام جهانی فوتبال به روسیه سفر نکرده اند. این در حالی است که انتظار می رود در سال 2019، این گردشگران وارد کشور شوند. انجمن معتقد است که مسابقات قهرمانی جام جهانی فوتبال و مهمانان آن، روسیه را تبلیغ می کنند که باعث جذب گردشگران بیشتری به روسیه خواهد شد.
مایا لومیدز در صحبت های خود مانع اصلی برای سفر گردشگران به روسیه را ویزا دانست. از آنجا که گرفتن ویزای روسیه بسیار پیچیده و دارای مراحل اداری طولانی است، به دفع گردشگران می انجامد. علاوه بر این، سفارت خانه های روسیه معمولاً برای مدت زمان کوتاه به گردشگران ویزا می دهند و بدین ترتیب سفرهای آخر هفته کوتاه مدت در حال حاضر گسترش پیدا کرده است. به عنوان مثال در آلمان، هزینه ویزای روسیه از 35 تا 70 یورو است. بدین ترتیب گردشگر آلمانی حاضر به پرداخت هزینه ای در حدود 350 یورو برای سفر کوتاه مدت به روسیه نخواهد بود.
کدام کشورها در میان گردشگران روسی محبوب ترند؟
جالب است بدانید که ذائقه گردشگران روسی به طور قابل توجهی با اروپایی ها و ساکنان ایالات متحده متفاوت است.
در این رتبه بندی، ترکیه جایگاه اول را در میان گردشگران روسی به خود اختصاص داده است. چندین سال است که کشور ترکیه، از نظر تعداد گردشگران روسی در رتبه نخست قرار دارد. محبوب ترین مقصد برای این گردشگران، آنتالیا و شهر کمر می باشد. در جایگاه دوم، مناطقی از کشور روسیه قرار دارند که از محبوب ترین آن ها می توان به منطقه کراسنودار اشاره کرد. گردشگران روسی در منطقه کراسنودار به سوچی و گلینجیک علاقه بیشتری نشان می دهند. تعداد گردشگرانی که به جمهوری کریمه در جنوب غربی روسیه سفر می کنند نیز افزایش یافته است. سواحل جنوبی کریمه به ویژه مناطق نووی سویت، یالتا و سوداک از پربازدیدترین و محبوب ترین های این منطقه برای گردشگران روسی در تعطیلات است. اغلب بازدیدکنندگان در این شهرها از روسیه هستند.
مصر، سومین کشور محبوب در میان گردشگران روس
از آنجا که سفر به این کشور، هزینه ی زیادی را برای گردشگران در برندارد، با اشتیاق به این کشور سفر می کنند و از امکانات تفریحی با قیمت پایین لذت می برند.
اگرچه یونان در لیست کشورهای محبوب جهان به لحاظ گردشگری نیست، اما در میان روس ها رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است. مشهورترین شهرها برای گردشگران در یونان، رودس (Rhodes) و کرت (Crete) هستند.
سفر به ترکیه و مصر در مقایسه با کشورهایی مانند بلغارستان و مونته نگرو هزینه بسیار کمتری برای روس ها دارد، این کشورها در میان روس ها از محبوبیت چندانی برخوردار نیستند، ولی به دلیل طبیعت زیباترین مناطق در لیست گردشگران قرار دارند.
منبع: مهر