پیرهشتاد، غاری مقدس در استان اصفهان

فصل مطلوب سفر به غارها و تجربه غارنوردی اواخر بهار و ماه های اول تابستان است. اگر به این تجربه علاقمند باشید، یکی از استان هایی که می توانید گزینه های بسیاری برای غارنوردی در آن داشته باشید، اصفهان است. حدود 18 غار دیدنی در روستاها و یا شهرستان های اطراف اصفهان قرار دارند. کسانی که در شهرهای مختلف ایران کوهنوردی را تجربه کرده اند، کوه هشتاد فریدونشهر را می شناسند. تنها پیست اسکی استان اصفهان در همین کوه قرار دارد که بخشی از زاگرس مرکزی است. این کوه در نزدیکی روستایی به نام چغیورت قرار دارد که یکی از روستاهای تاریخی ایران است. در تاریخ مربوط به این منطقه آمده که این منطقه از دیرباز محل زندگی مهاجران گرجی بوده و در جریان حمله کریم خان زند به گرجی های فریدون شهر، بخشی از ساکنان این منطقه به روستاهای سیبک، چغیورت و نهضت آباد مهاجرت کردند. از این روستا در سفرنامه ظل السلطان، فرزند ناصر الدین شاه قاجار هم یاد شده است، او در سفرش به این منطقه چغیورت را اینطور توصیف کرده است: «ده بسیار خوبی است، گرجی نشین است، شکارهای عالم در اینجاست. ده، بیست کوه بسیار بزرگ دارد، پر آب و علف، کبک و کبک دری به عدد ریگ در آنجاست من در شیراز و هزار جریب و مازندران هم آنقدر کبک ندیده ام، خرس زیاد دارد.»

در نزدیکی این روستا علاوه بر کوه هشتاد، غاری با نام «پیرهشتاد» قرار دارد که برای رسیدن به آن از روستای چغیورت حدود یک ساعت باید پیاده راه را طی کنید. این غار در دسته بندی غارهای طبیعی یک غار افقی محسوب می شود. غارهای افقی بیشتر در مسیر رودها یا چشمه ها به وجود می آیند. محلی ها می گویند این غار در گذشته محل زندگی مردی وارسته و تارک دنیا بوده و به این سبب نام پیر را بر آن نهاده ​اند. این غار برای مردم محلی مکانی محترم است و به نظر می رسد که در گذشته در آن مراسم آیینی نیز اجرا می​ شد.