نخستین نتایج کاوش های شهر زیرزمینی صالح آباد

اوایل خردادماه میراث فرهنگی همدان از آغاز کاوش های باستان شناسی در سومین شهر مکشوفه زیرزمینی همدان خبر داد و اعلام کرد با تخصیص اعتبار مناسب برای مطالعه و کاوش در این محوطه تاریخی، 20 روز است که باستان شناسان مطالعات خود را در این محوطه آغاز کرده اند. حال پس از حدود یک ماه گزارش های اولیه از کشفیات این محوطه اعلام شده است. براساس این گزارش ها «در نخستین فصل کاوش های سومین شهر زیرزمینی همدان، تا کنون 6 اتاق این شهر زیرزمینی کشف شده اند، اما دیگر فضاهای این شهر تاریخی دچار آب گرفتگی هستند و نخست باید این حجم آب را از شهر تخلیه کرد.»

مجموعه دستکند صالح آباد در بخش صالح آباد شهرستان بهار در استان همدان، در فاصله تقریبی 25 کیلومتری غرب همدان و ابتدای مسیر جاده کرمانشاه و در بین اراضی روستای آبرومند و شهر صالح آباد، با رو کردن تکه سفال های مربوط به دوره ی اسلامی و تاریخی، حدود پنج سال قبل خود را نشان داد.

هر چند هنوز اطلاعات تاریخی دقیقی از کارکردهای سومین شهر زیرزمینی به دست آمده در همدان با قدمت حدود 800 سال به دست نیامده، اما دست کم مردم محلی از جنگ جهانی اول و در برخی دوره های تاریخی معاصر از این مکان تاریخی استفاده کرده اند، اما با توجه به گذشت حدود 800 سال از عمر این شهر زیر زمینی، بارندگی های زیادی باعث تجمیع این آبرفت ها شده که به گفته مسئولان میراث فرهنگی باید نخست تمامِ آن ها خارج شوند تا بتوان کارهای مطالعاتی را به طور کامل روی این محوطه تاریخی انجام داد.

حسین زندی، فعال میراث فرهنگی همدان می گوید: «این مجموعه سال 1393 کشف شد، اما به دلیل کمبود اعتبار تا بهار 98 کار کاوش آن مسکوت ماند و سرانجام در سال جاری براساس تفاهم نامه ای که بین شهرداری صالح آباد و اداره میراث فرهنگی همدان بسته شد کار کاوش آغاز شد و اکنون نیز با اعتبار 30 میلیون تومان که شهرداری صالح آباد اختصاص داده فصل اول کاوش آن در حال انجام است.»

او با بیان اینکه در فصل اول کاوش ها شش اتاق در زیر زمین کشف شده، ادامه می دهد: «به علت وجود آب در بخش های دیگر عملیات کاوش با مشکل روبه رو شده است.»

به گفته وی پیش بینی می شود مبلغی حدود 100 میلیون تومان اعتبار برای دومین فصل کاوش در این شهر تاریخی، مورد نیاز باشد.

زندی با اشاره به اینکه شهر زیر زمینی در محدوده شهرهای «صالح آباد» و «بهار» همدان، سومین شهر زیرزمینی این استان است و پیش از این مجموعه های «ارزانفود» و «سامن» کشف شده بودند، تاکید می کند: استان همدان چند غار دستکند مانند غارهای دستکند «خورزنه» و غار «قلعه جوق» نیز دارد، دستکندهای صالح آباد، سومین مجموعه تاریخی بزرگ به دست آمده در استان است.

او همچنین با بیان اینکه براساس یافته های سفالین از دستکندهای صالح آباد گفته می شود قدمت آن به دوره ایلخانی برمی گردد، ادامه می دهد: این مجموعه از نظر ساختار شباهت هایی به شهر زیرزمینی ارزانفود دارد، اما به نظر می رسد که قدمت دستکندهای صالح آباد کمتر باشد.

به اعتقاد این فعال میراث فرهنگی همدان، شهر زیر زمینی صالح آباد به علت نزدیکی به جاده و اینکه در مسیر استان های کرمانشاه - همدان و سنندج - قرار دارد، ظرفیت مهمی برای گردشگری استان محسوب می شود.

منبع: ایسنا