تپه های سیلک کاشان

سیلک نام نخستین تمدن ایران مرکزی در کاشان است. محوطه باستانی سیلک که در منطقه فین کاشان واقع شده، قدمتی در حدود بیش از هشت هزار سال دارد. این تپه در اصل ویرانه های زیگورات باستانی ایران است. سیلک یکی از محوطه های باستان شناختی مهم فلات ایران بوده و یکی از قدیمی ترین سکونتگاه های فلات مرکزی ایران هم در آن بوجود آمد. محوطه باستانی سیلک در بخش جنوب غربی کاشان و در سمت راست جاده کاشان به فین قرار دارد و از دو تپه شمالی و جنوبی که در فاصله 600 متری یکدیگر جای گرفته و دو گورستان تشکیل شده است. یکی از گورستان ها که گورستان الف نامیده می شود، 3500 ساله بوده و در 200 متری جنوب تپه جنوبی واقع شده است. گورستان دیگر که گورستان ب نامیده می شود، 3000 سال قدمت دارد و در زیر باغ ها و زمین های کشاورزی بخش غربی تپه ها جای گرفت.

تپه سیلک از گل رس و سفال ساخته شده و تا سال 1310 خورشیدی شناسایی نشده بود و در میان مردم کاشان به شهر نفرین شده معروف بود. بعد از انتقال شماری از آثار به موزه لوور فرانسه، کارشناسان این موزه متوجه دیرینگی این آثار شدند. رومن گیرشمن به ایران فرستاده شد و با همکاری آندره گدار فرانسوی که مدیر موزه ملی ایران بود، توانست به کاوش در این میدانگاه ادامه دهد. هیئت باستان شناسی به سرپرستی رومن گیرشمن سه فصل کاوش را در سالهای 1933، 1934 و 1937 میلادی بر روی هر دو تپه سیلک و دو گورستان نزدیک به آن انجام دادند و در سال 1938 (1317 خورشیدی) دو مجله با عنوان سیلک کاشان به زبان فرانسوی در پاریس چاپ کردند که بعدها به دست انتشارات میراث فرهنگی ایران به فارسی برگردانده شدند.

در سال 1380 خورشیدی هم دکتر صادق ملک شهمیرزادی از سوی سازمان میراث فرهنگی ایران جهت کاوش به منطقه فرستاده شد. گروه کاوش طی 5 فصل کاوش که تا سال 1385 ادامه داشت، به نتایج جدیدی دست یافتند که آنها را به انتشار رساندند؛ زیگورات سیلک: گزارش فصل اول کاوش، سفالگران سیلک: گزارش فصل دوم کاوش، نقره کاران سیلک: گزارش فصل سوم کاوش، شکارچیان سیلک: گزارش فصل چهارم کاوش، سیلک، کهن ترین روستای محصور ایران: گزارش نهایی کاوش، روستاییان سیلک: مجموعه مقالات کاوش.

تپه تاریخی سیلک در 24 شهریور 1310 با شماره 38 در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسید. قدمت قدیمی ترین آثار بدست آمده از تپه شمالی به حدود 7500 سال قبل می رسد و آخرین آثار یافت شده از تپه جنوبی هم مربوط به 5000 سال پیش است. اگر دوست دارید که هر چه بیشتر درباره جاذبه های دیدنی کاشان نظیر تپه های سیلک بدانید، می توانید سری به راهنمای سفر به کاشان زده و حسابی کسب اطلاعات کنید.