باغ عباس آباد بهشهر

مجموعه عباس آباد از آثار تاریخی استان مازندران است. مجموعه باغ های عباس آباد در 9 کیلومتری شهرستان بهشهر و در دامنه رشته کوههای البرز قرار گرفته و از جمله مهمترین و بزرگترین باغ های تاریخی ایران است. این مجموعه شامل سد عباس آباد، مخزن و دریاچه سد، گل باغ، کاخ، گرمابه، آسیاب آبی و دو برج آجری می شود. این مجموعه به دستور شاه عباس بزرگ در سالهای 1020 و 1021 ه‍.ق در بخشی که پیشتر خرگوران نام داشت، ساخته شده و هم اکنون مهمترین باغ ناکویری ایران به شمار می آید. گستره آن هم نزدیک به 600 هکتار است.

سد دریاچه با گنجایش 600 هزار مترمکعب از نوع مخزنی بوده و جنس دیواره سد از ساروج هست. این سد توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 745 در زمره آثار تاریخی و فرهنگی ایران قرار گرفت. دریاچه طبیعی عباس آباد با وسعتی بالغ بر 10 هکتار با عمارتی در مرکز آن که در زمان آبگیری دریاچه، عمارت با ارتفاعی بالغ بر 18 متر به زیر آب می رود و فقط سقف آن همراه با درختچه هایی نمایان است، بسیار دیدنی هست. در میان مرکز دریاچه مصنوعی عباس آباد بهشهر بنایی آجری به شکل چهار طاقی وجود دارد که زمانی سطح فوقانی آن بستر بنایی با مصالح چوب و سقفی سفالی را تشکیل می داد. اساس چهار طاقی بر روی 8 جرز در پیرامون و 1 جرز در مرکز بنا گردید.

ابعاد جرزها به صورت تقریبا 4*4 متر بوده که بر روی یک سکو قرار گرفته اند. آنچه مهم جلوه می کند، عدم وجود پله آجری در بنا و اطراف چهار طاقی هست. این امکان وجود دارد که نخست بنای فوق جهت مقاوم سازی سد احداث گردیده باشد و سپس، با توجه به آبگیری سد به آن کاربری تفریحی داده باشند. با بررسی های مکرر میدانی پیرامون شیوه انتقال آب به دریاچه دانسته شد که در آن زمان آب دو چشمه مهم قوری چشمه و سرچشمه را از بالادست براساس اختلاف سطح شیب دار و همچنین با بکارگیری تنبوشه که توسط دیواری آجری محافظت می گردید، به قسمت فوقانی هدایت می نموده اند.

احتمالا براساس اختلاف ارتفاع دو چشمه مذکور نسبت به چهار طاقی و همچنین قانون ظروف مرتبطه، تنبوشه آب به صورت فواره حوض مرکزی را پر می نموده و آنگاه سرریز آب آن توسط آبراه ها به حوض های دیگر تقسیم و سپس مازاد آن از چهار طاقی به داخل استخر می ریخته است. جهت کاربری تفریحی عمارت داخل استخر، دسترسی به آن از طریق یک پل چوبی اسکله مانند که آن را در جهت شمال بنای مذکور ایجاد نموده بودند، امکان پذیر می گردید. اما بنای عمارت علاوه بر کاربردی تفریحی دارای کاربری علمی و فنی در سدسازی هم بوده است. اگر دوست دارید که هر چه بیشتر با جاذبه های دیدنی بهشهر نظیر باغ عباس آباد آشنا شوید، می توانید سری به راهنمای سفر به بهشهر زده و حسابی کسب اطلاعات کنید.