ترکمن صحرا

ترکمن صحرا یا دشت ترکمن منطقه ای جغرافیایی در شمال شرقی ایران است. از لحاظ موقعیت جغرافیایی این منطقه از مغرب به دریای خزر و از شمال به جمهوری ترکمنستان محدود می شود. ترکمن صحرا از رسوبات آبرفتی دوران چهارم زمین شناسی انباشته شده که بهترین منبع ذخیره کننده آب زیرزمینی است. این آبرفت ها دارای بافت سست و ریز بوده، درجه سختی آنها بسیار کم است و در نتیجه نه آنچنان ریز چسبنده هست و نه آنچنان سخت و سنگی، بلکه برای رویش گیاه و نفوذ آب امکانات را دارد.

بغیر از چند تپه ماسه ای (نهشته های بادی از نوع لس) ناهمواری چندانی در سطح دشت مشاهده نمی شود. ارتفاع دشت که در ساحل دریا 20- متر بوده، به سمت مشرق در حوالی گوکجه داغ در شمال شرق گنبد به ارتفاع بیش از 500 متر افزایش می یابد. خاک منطقه از جنوب به شمال از نظر هوموس و میزان باروری فقیرتر می شود تا جایی که خاک های مرغوب مناطق جنوبی جای خود را به خاک های شور و بیابانی حوالی رود اترک و نوار مرزی در شمال استان گلستان می دهد.

سطح دشت پوشیده از خاک های قهوه ای رسوبی نسبتا ریز بافت است که امکان رویش علف و بوته ها شامل چمن و گیاهان نیمه خشک را فراهم آورد. در این نوع خاک امکان کشت غلاتی نظیر گندم و جو و گیاهانی مثل پنبه، برنج و سبزیجات کاملا فراهم بوده که علاوه بر تولید مواد غذایی، مقداری مرتع مصنوعی هم برای دام ها فراهم می شود (بقایای گندم و سایر محصولات زراعی). این منطقه از لحاظ آب و هوایی، پوشش گیاهی، خاک و زندگی جانوری از سایر مناطق شمال کشور متمایز بوده و این با کاهش ریزش های جوی، رطوبت نسبی هوا و افزایش درجه حرارت از غرب به شرق مشخص می شود.

ماه بهمن پرباران ترین و ماه تیر خشک ترین ماه سال در این منطقه است. درجه حرارت نیز از مغرب به مشرق افزایش می یابد بطوریکه در تابستان در بعضی از نقاط دمای بیش از 40 درجه سانتیگراد مشاهده شده است. درجه حرارت نقاط مختلف یکسان نیست. هر چه از غرب به شرق و از جنوب به شمال برویم، بر دمای محیط افزوده می شود. جانوران این منطقه از انواع جانوران منطقه نیمه بیابانی تا جنگلی بوده و میتوان از گرگ، روباه (روباه ترکمنی)، کفتار، خرگوش، موش صحرایی، جوجه تیغی، مار و آهو در بخش شرقی آن، پرندگانی مثل اردک و غاز در مرداب ها و چمنزارهای مرطوب، کبوتر چاهی، گنجشک، سار، دراج و قرقاول در بخش جنوبی و تیره های مختلف شاهین و عقاب در شمال منطقه نام برد. اگر علاقمندید که هر چه بیشتر درباره جاذبه های دیدنی بندر ترکمن نظیر ترکمن صحرا بدانید، می توانید سری به راهنمای سفر به بندر ترکمن زده و حسابی کسب اطلاعات کنید.