مسجد جامع عتیق دماوند

مسجد جامع عتیق دماوند در شرق شهر دماوند، مشرف به شهر و در موقعیتی که مسجد جامع فعلی قرار گرفته، واقع شده بود. مسجد جامع فعلی بر روی مسجد قدیمی بنا شده و این مسجد در فهرست آثار ملی ایران با شماره 230 به ثبت رسید. شواهد و آثار باقیمانده نشانگر آن است که مسجد عتیق دماوند به دوره سلجوقیان باز می گردد اما با توجه به اینکه در منطقه دماوند بارها زلزله رخ داده و بنای مسجد جامع آسیب دیده و تعمیر و مرمت شده، به احتمال مسجد پایه و اساسی قدیمی تر داشته است.

این مسجد به علت تغییرات، تصرفات، تخریب و بازسازی که در سال 1337 انجام گرفت، ارزش تاریخی خود را از دست داده و فقط مناره مدور آجری و یکی از ستون های داخل شبستان و در شرقی مسجد را بر جای گذاشته اند و از نظر سبک معماری و قدمت کنده کاری ارزش خود را حفظ نموده است. بر روی منار و در شرقی هم آثاری از خطوط کوفی و عربی برجای ماند. برخی از تعمیراتی که در مسجد صورت گرفته و قبل از خرابی مسجد بر روی درها و کتیبه ها بوده، در سالهای 821 و 927 و 1024 و 1081 هجری انجام پذیرفت. هم اکنون چندی از کتیبه ها در مسجد باقی مانده و از سرنوشت سایر کتیبه ها از جمله کتیبه های دوران سلاجقه و کتیبه مربوط به طاعون زمان فتحعلی شاه اطلاعی در دست نیست.