مسجد جامع قم

مسجد جامع قم در مرکز شهر قم واقع شده است. این مسجد مجموعه ای از بناهای چند عصر و دوره بوده و بانی آن معلوم نیست. اما، در کتاب گنجینه آثار قم آمده که بانی این مسجد و مدرسه روبروی آن که جانی خان نام دارد، سلطان جانی خان پادشاه تاتار ترکستان است و تاریخ بنای آن هم سال 755 بود. قدیمی ترین منبعی که در آن به وجود مسجد در این مکان اشاره شده، کتاب تاریخ قم نوشته حسن بن محمد قمی است که در سال 38 هجری نوشته شد و در آن تصریح گشت که ابوالصدیم حسین بن علی بن آدم اشعری مسجد جامع قم را که در میان قم بوده، در میانه قرن چهارم هجری بنا کرده است.

مسجد جامع قم از جمله مساجد دو ایوانی بوده و به شکل مربع مستطیل است. اسکلت اصلی گنبد خانه متوازن آن به نیمه نخست سده ششم هجری تعلق دارد. این مسجد پس از مسجد حسن عسگری قدیمی ترین مسجدی است که در قم بنا شد. گنبد مسجد جامع قم یکی از باشکوه ترین، شگفت انگیزترین و رفیع ترین گنبدهای مساجد ایران است. جای تعجب نیست اگر برای هر بیننده ای در مورد چگونگی ساخت این گنبد جای سوال وجود داشته باشد. برای ساخت این مسجد بزرگ و گنبد آن که حدود 6000 متر مربع وسعت دارد، حتی یک شاخه آهن نیز بکار نرفته و با گذشت سالیان سال از ساخت آن همچنان پابرجا و استوار مانده است. این مسجد دارای مقصوره و گنبدی باستانی، ایوانی قدیمی با دو گوشواره، سه شبستان، زیرزمین، صحن و سردر ورودی هست.