مدرسه ملا عبدالله از مدارس طلبه نشین است که در قرن 11 هجری قمری و به دستور شاه عباس اول جهت تدریس مولانا عبدالله شوشتری از علمای دوره صفویه که نزد شاه عباس دارای منزلت و بزرگی بسیار بود، در اصفهان ساخته می شود که البته ساخت این بنا دارای تاریخ دقیقی نیست. اما با استفاده از کاشی کاری های معروفی که در

یکی از مدارس قدیمی اصفهان مدرسه نیماورد بوده که در بازار اصفهان و در یکی از محله های شهر که به همین اسم معروف هست، قرار دارد. دلیل انتخاب اسم این مدرسه دقیقا معلوم نیست اما چیزی که مشخص بوده، این هست که این مدرسه را یکی از زنان نیکوکار زمان شاه سلطان حسین صفوی به اسم زینب بیگم ساخته و این زن همسر حک

مسجد جامع نمین قدیمیترین مسجد از دوران گذشته در این منطقه است بانی آن خانم خیر و نیکوکاری بنام فرخنده خانم می باشد که این خانم دختر عباس میرزای قاجار و عیال مرحوم میر کاظم خان بوده که در نمین زندگی می کرد . این مسجد که مربوط به دوره قاجار است، در نمین، خیابان امام خمینی، نرسیده به بازار، جنب صارم ال

مسجد جامع گلپایگان در شهر گلپایگان و خیابان مسجد واقع شده. این مسجد از مساجد مهم تاریخی دوران سلجوقی و همچنین از مساجد بزرگ ونامور ایرانِ که با توجه به تاریخ ساخت آن شاید بتوان گفت معماری ایرانی - اسلامی این مسجد الگویی بوده است برای ساخت مسجدهای بزرگ دیگر بویژه مناطقی که در قلمرو حکومت سلجوقیان بود

کاروانسرای حاج حیدر جانی مربوط به اواخر دوره قاجار، اوایل دوره پهلوی است و در نجف آباد، راسته ی بازار اصلی نجف آباد واقع شده و این اثر در تاریخ 24 اسفند 1383 با شماره ی ثبت 11455 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. اما به دلیل بی توجهی مسوولین شهر و بسته شدن ناودان های آن توسط بازاریان،

این سرا در سمت چپ بازار اختیاری و در غرب مدرسه گنجعلی خان واقع شده و دو طبقه داره. طبقه هم کف 50 باب حجره و طبقه اول 37 باب حجره داره. از فروردین ماه 1370 سازمان میراث فرهنگی کرمان با مشارکت حجره داران، اقدام به مرمت اساسی سرا کرده و حیاتی نو بهش بخشیده.

اینجا تنها یک قهوه خانه معمولی نیست، آزادگان که در گذشته حاج میرزا نام داشته، لقبقدیمی ترین قهوه خانه دوران صفوی در شهر اصفهان را دارد که برای دیدن زیبایی های آن نیاز به زمان زیادی نیز خواهید داشت. هنگامی که وارد این قهوه خانه می شوید احساس می کنید تابلو اشتباه است و وارد فروشگاه عتیقه جات یا موزه ش

سرای مشیر یا سرای گلشن از بازارهای قدیمی شیراز از دوره قاجار است. این بازار که در 1346 مرمت شده، در جنوب شرقی بازار وکیل و در مجاورت خروجی آن قرار دارد و از سمت جنوب به اردو بازار متصل می گردد. به دلیل نزدیکی آن به بازار وکیل و همچنین شباهت های معماری ممکن است این دو بازار با هم اشتباه گرفته شوند. س

خانه تاریخی موجود در کوچه هفت تن بازار تهران یکی از عمارت های تاریخی شهر تهرانه که ساختش به دوره قاجاریه بر می گرده. این خانه قدیمی که معماری اون از نمونه های نادر بناهای بر جای مانده از دوره قاجاره به شماره ثبت 10414 در فهرست آثار ملی کشور جای گرفته. وجود عناصر معماری اصیل ایرانی مثل بادگیر، ارسی ه

کنار بازار وکیل و مسجد جامع یکی از بناهای دوران قاجاریه رو می بینین که مردم اونجا رو به اسم مدرسه می شناسن. اینجا محله درب شاهزاده است و یادگار دوران کریمخان زند. محمد حسین خان صدر اعظم اصفهانی حدود سال 1240 بنای این مدرسه رو تمام کرده و خیلی ها تونستن با استفاده از امکانات خوب اون دوران مدرسه، پ

این مسجد در جنوب میدان بازارخان قرار داره و به دستور آخوند ملا اسماعیل عقدایی از علما قرن سیزدهم هجری ساخته شده . ملا اسماعیل در سال 1222 ظریف کاری های گنبد و شبستان را تمام کرد و پس از مرگش میرزا سلیمان طباطبائی برای تمام کردن ساخت این بنا تلاش زیادی کرد. کتیبه های زیادی با خط نست

بقعه آقا سید حسین لنگرود مربوط به سده هشتم هجری قمریه، و در لنگرود، بافت قدیم شهر، جنب بازار لنگرود واقع شده و این اثر در تاریخ 4 تیر 1377 با شمارهٔ ثبت 2045 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.

آب انبار تاریخی علی مردان (پسر گنجعلی خان) که داخل بازار مسگری غربی واقع شده، دارای ویژگی های معماری جالبیه که توجه بینندگان رو به خود جلب می کنه. تاریخ کتیبه موجود بنای مذکور 1209 هجری قمریه. ابعاد منبع آب انبار 10×19/5 و ارتفاع آن 9 متره که حدود 2 میلیون لیتر آب رو ذخیره می کرده. سردر آب انبار کا

مسجد جامع خمین با معماری متعلق به دوره قاجاریه و مساحتی 3 هزار مترمربعی در انتهای بازار خمین یکی از آثار تاریخی این شهره که به ثبت ملی رسیده. این مسجد در معماری از دو سبک قدیم و جدید بهره برده، معماری قدیمی مسجد در سمت غرب و معماری جدید در سمت شرقشه. بافت معماری قسمت قدیمی مسجد بیش از یک متر، درعمق

بنای اولیه مسجد میرعماد به زمان ترکان قراقویونلو در زمان سلطان جهانشاه می رسه و به احتمال زیاد بر روی بنای مسجدی از دوران خوارزمشاهی احداث شده. این مسجد دارای سر در عالی و زیباییه که بسیار جالبه زیرا در قرینه سازی نمای سردر مسجد، ابتکاری به کار رفته که انحراف جهت بنا رو نسبت به محور جلو خان و میدان

کاروانسرای میرزا حسین خان مربوط به دوره قاجار و در کرمان، بازار بزرگ شهر، حدفاصل بازارکفاشان و طلافروشان واقع شده. از 55 حجره ی موجود ، بخش عمده ای تخریب شده و هم اکنون کم وبیش به عنوان انباری استفاده می شه. این کاروانسرا نیز مثل دیگر کاروانسرای کرمان دردو طبقه ساخته شده. حجره های این کاروانسرا با د

مسجد مطلب خان خوی در مرکز شهر خوی واقع شده است. این مسجد روباز در دوره ایلخانی ساخته شده و پس از ویرانی در اوایل دوره قاجار تجدید بنا شده است. این مسجد شبستان بزرگ روباز مربع شکل دارد که دور تا دور آنرا حجره های دو طبقه و شاه نشین های رفیع و ایوانی عظیم احاطه کرده است. جبهه بیرونی و درونی این مسجد

کاروانسرای جر مربوط به اواخر دوره قاجاره و در کرمان، بازار کلاه مال ها واقع شده و این اثر در تاریخ 25 اردیبهشت 1380 با شمارهٔ ثبت 3863 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. این کاروانسرا روزگاری کانون داد و ستد محافل عمومی کرمان بوده ولی الان تا حد زیادی تخریب شده .

این مسجد که در شرق کلاگر محله قرار داره، از مساجد قدیمی آمل به حساب میاد. بنای فعلی این مسجد مال دوره صفویه ست که در دورهه قاجار مرمت های اولیه شده. ورودی مسجد در ضلع شمالیه و بالای سر درش مناره هشت ضلعی زیبایی با تزیینات خاص آجرکاری قرار داره. قدمت این مناره احتمالاً بیشتر از بنای فعلی مسجده و به ن

این مسجد درجانب شرقی بازار مسجد جامع، درنزدیکی مدرسه طالبیه واقع شده و به مسجد سبز نیز شهرت داشته است. نادرمیرزا، نویسنه دوره قاجار، درخصوص این مسجد می نویسد : "این مسجد به مسجد سبز اشتهار دارد؛ ازیرا که ستون های آن مسجد به لون سبز زینت داده اند. این مسجد را بازرگانی دیندار حاجی علی نام به تاریخ یکه

«مسجد شیخی» در سمت شرق بازارمساح واقع شده. این مسجد از بناهای دوره زندیه ست. مسجد چندبار تعمیر، باسازی و توسعه داده شده و آخرین بار در سال 1411 هجری قمری بازسازی شده. شبستان و ستون های آن از جهت به کار بردن قطعات سنگ تراشی شده نقوش گل و بوته قابل ملاحظه ست. پوشش تزئینی تاق و سردرها و زینت کاری رواق

این حمام در ضلع شرقی راسته بازار سنندج قرار داره. تاریخ ساخت آن دقیقا مشخص نیست و احتمالا به دوره قاجاریه تعلق داره. حمام، فضاهای مختلفی داره، که در بیشتر حمام های استان هم دیده می شه. آب لازم برای این حمام از آب جاری قنات های شهر تامین می شه. ارتفاع سقف این حمام نسبتا بلنده و ستون های چهارگوش سنگی،

مسجد شیخ عبدالحسین تهران یکی از آثار برجسته عصر قاجار با قدمتی 120 ساله ست که شامل مقصوره، گنبد، دو مناره کوچکه. مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین در دوره ناصرالدین شاه و به وسیله شخصی به اسم شیخ عبدالحسین تهرانی، مشهور به شیخ العراقین و از ثلث اموال امیرکبیر در بازار تهران ساخته شد. ساخت این مجموعه، 15 سا

مسجد خداداد اولین مسجد از مساجد برادران اهل تشیع در بندرلنگه، و یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایرانه. مسجد خداداد یکی از مساجد زیبا و تاریخی شهرستان بندر لنگه ست. این مسجد در محله بازار مساح بندرلنگه قرار داره، از نظر زیبایی یکی از کامل ترین مساجد بندرلنگه به شمار می ره. محراب مسجد حاجی خد

خانه وثقی مربوط به دوره قاجار است که در بازار بزرگ، محله طمقاچیها واقع شده و این اثر در تاریخ 7 مهر 1381 با شمارهٔ ثبت 6534 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. فضا های مهم معماری این خانه عبارتند از سرداب، شاه نشین، مهتابی، هشتی ورودی، حوض خانه و بادگیر. از تزئینات این بنا می توان از رس

این بنا از نظر موقعیت طبیعی در دشت یزد – اردکان و در اقلیمی گرم وخشک و در منطقه ای بدون خطر زلزله خیزی قرار گرفته است. باتوجه به سبک معماری ونحوه ساخت بنا ودر مقایسه باسایر بناهای هم دوره ،این بنا متعلق به دوره قاجار می باشد ساکنین قدمت بنا را 250 سال می دانند ارتفاع بنا در حدود 4 متر وارتفاع تالار

مسجد بیاق خان مربوط به اواخر دوره قاجار واوایل زندیه است و در یزد، تقاطع بازارزرگری واقع شده. قدمت این مسجد به دوران حکومت شاهزاده «محمد ولی میرزا قاجار» در یزد می رسه. مصالح آن از خشت، گل و آجر و شامل تابستانخانه و گرمخانه است. صحن مسجد در ضلع شرقی تابستانخانه و در سطحی پایین تر از آن ساخته شده. پو

مقبره ناصرالحق برجی آرامگاهی مربوط به سدهٔ 9 ه‍.ق است و در آمل، محله پایین بازار، چاکسر واقع شده و این اثر در تاریخ 15 دی 1310 با شمارهٔ ثبت 60 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده .در داخل بنا، سقف مدوری وجود داره که در بالای آن سوراخی هست که به گنبد بنا می رسه.

مدرسه علمیه عقدا، در مجاورت بازاره و از خشت و گل بنا شده. اما در داخل ساختمان نماهای آجری هم به چشم می خوره . ورودی مدرسه رو هشتی آجری با پنج سکو تشکیل می ده، که به نیت پنج تن آل عبا طراحی شده و پلان بنا مربع شکله. در دل زمین حوضی بزرگ ساخته بودند که چند سال قبل به باغچه تبدیل شد. در هر چهار جهت بنا

مسجد و مدرسه میانچال مربوط به دوره صفوی است و در کاشان، راسته بازارمیانچال واقع شده و این اثر در تاریخ 23 مرداد 1378 با شمارهٔ ثبت 2370 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.