غارت آثار باستانی نگرانی اصلی در حفظ میراث فرهنگی است

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده، غارت آثار باستانی نگرانی اصلی در حفظ میراث فرهنگی است.

در نخستین پنل تخصصی دومین همایش دوسالانه بین المللی انجمن علمی باستان شناسی ایران، عباس علیزاده از موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو به موضوع اهمیت فلسفه در باستان شناسی اخلاقی و ویژگی های فرهنگی قومی در تصمیمات باستان شناسی در راستای اخلاق پرداخت و یکی از تاثیرات اجتماعی و تعامل جامعه با باستان شناسی را سودمند بودن باستان شناسی برای جامعه دانست و افزود: تولید دانش در باستان شناسی برای سودمند بودن این رشته در جامعه کافی نیست بنابراین باستان شناسی باید بصورت دانشی علمی کاربردی تبدیل شود.

وی با اشاره به اینکه در باستان شناسی کاربردی، باستان شناس می تواند به دنبال حل مشکلاتی باشد که برای جوامع و دولت های معاصر چالش برانگیز هستند، تصریح کرد: بارزترین این مشکلات، سدسازی ها، جاده سازی و دیگر کارهای عمرانی است.

این باستان شناس اظهارکرد: باستان شناسی و رشته های همسان با آن یعنی دیرین زیست شناسی و غیره می توانند یک گذشته قابل استفاده را در اختیار مهندسان و طراحان پروژه هایی قرار دهند تا از عواقب زیان بار انجام چنین پروژه هایی تا حد امکان جلوگیری کنند. از این رو بحث گذشته قابل استفاده ما را به مباحث حفظ میراث فرهنگی هدایت می کند.

علیزاده در ادامه به نقش باستان شناس به حل معضلات و مشکلات مهمی چون برخی از سیاست های دولت ها و نحوه اجرای آنها، همچون تخلیه اجباری ساکنان محلی، ممنوعیت یا محدودیت در شیوه رفتارهای سنتی، فرهنگی و اقتصادی اشاره و تصریح کرد که باستان شناس باید با دانش تخصصی خود تصمیم بر حمایت یا عدم حمایت بر انجام چنین اهدافی را در جهت حفظ اخلاق و میراث فرهنگی بکار بگیرند.

وی با ابراز تأسف از اینکه غارت و تجارت آثار باستانی از اصلی ترین نگرانی های اخلاقی در حفظ میراث فرهنگی است، گفت: این مشکلات در مناطق محروم و فقیرنشین بیش از مناطق دیگر اتفاق می افتد و باید گفت در چنین مواقعی آیا رفع فقر و اشتغالزایی می تواند از غارت میراث فرهنگی جلوگیری کند یا سخنرانی ها و موعظه های اخلاقی؟ باستان شناس اگر در بستر یک رشته اخلاقی قصد دارد اخلاق را جدی بگیرد باید همواره شعارهای اخلاقی خود را بر استدلال محکم و منطقی استوار کند.

در ادامه حکمت الله ملاصالحی، استاد گروه باستان شناسی دانشگاه تهران سخنرانی خود را با موضوع «نامعاصربودگی، سرگشتگی تاریخی و آشفتگی هویتی» آغاز کرد و گفت: نامعاصر بودگی، سرگشتگی تاریخی و آشفتگی هویتی با اینکه سه موضوع مفصل و اساسی هستند اما همگی آنها رابطه عمیقی با هم دارند.

وی با اشاره به اهمیت دانستن تاریخ و هویت یک سرزمین توسط دولتمردان گفت: در زمانه ای که سنگ فتنه از آسمان و زمین بر سر کشور و مردمان آن می بارد، لازم است که هویت سرزمین خود و تاریخمان را بدانیم و از آن عبرت بگیریم.

این استاد باستان شناسی با ابراز تأسف از تخریب، دست درازی و دزدی آثار تاریخی و میراث فرهنگی که شامل محوطه های باستانی و میراث ملی است علل بسیاری از این موارد را در پس اینگونه برخوردها با آثار تاریخی، مواریث فرهنگی و حتی میراث طبیعی روزگار کنونی دخیل دانست.