مصوبه مجلس و حمایت های قانونی از بافت ها و بناهای تاریخی

تخریب بناهای تاریخی در شهرهای مختلف یکی از چالش های عمده حوزه میراث فرهنگی است. بناهایی که حفاظت از آن ها برای مالکان صرفه اقتصادی ندارد و تغییر کاربری آن ها به اقامتگاه و یا واحد پذیرایی نیاز به انگیزه و عزمی جدی دارد. هر چند در سال های اخیر تعداد زیادی از بناهای تاریخی در شهرهای گردشگرپذیر ایران احیا شده اند، اما با این حال تمایل مالکان این بناها به فروش و تخریب بنا و ساخت و ساز، بیش از تمایل به تغییر کاربری آن به واحدهای گردشگری است. حمایت قانونی از مالکان و در نظر گرفتن مشوق هایی برای آن ها یکی از راهکارهایی است که سالهاست از سوی صاحبنظران مطرح می شود. در روزهای اخیر نمایندگان مجلس مصوبه ای داشتند که می تواند گزینه احیا و حفاظت را برای مالکان بناهای تاریخی تبدیل به گزینه ای جدی کند. نمایندگان در نشست علنی یکشنبه 29 اردیبهشت مجلس شورای اسلامی با ماده 14 طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی- فرهنگی ارجاعی از کمیسیون موافقت کردند.

براساس ماده 14 این طرح، هرگونه مرمت، احیا، تعمیرات اساسی و بهره برداری از املاک تاریخی- فرهنگی ثبت شده یا املاک واجد ارزش های تاریخی – فرهنگی موضوع این قانون در صورت استقرار فعالیت های مطابق ضوابط میراث فرهنگی از هزینه های مربوط به تغییر کاربری، مرمت و بازسازی معاف خواهد بود. همچنین پیش از این نیز نمایندگان مجلس، طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی- فرهنگی و توانمندسازی مالکان و بهره برداران این قبیل بناها را در 18 ماده و سه تبصره تصویب کرده اند.

معاون توسعه مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری معتقد است طرح «حمایت از مرمت و احیای بافت های فرهنگی تاریخی» یک حمایت صددرصدی از مالکان و سرمایه گذاران بافت های تاریخی است. محمد خیاطیان این مصوبه را قانونی می داند که ماحصل سال ها کار کارشناسی است و می گوید: «کشور ما یک سرزمین تاریخی است که به دلیل گستردگی آثار تاریخی، صیانت، مرمت، حفظ و احیای این آثار کار بسیار بزرگی است و حد و مرزی نمی شناسد.»

او با اشاره به نیاز به همت بخش خصوصی و مشارکت آن ها برای اجرایی شدن این طرح، می گوید: «باید بخش خصوصی را برای مشارکت در این خصوص مجاب کنیم تا حمایت همه جانبه از این موضوع داشته باشند و در این میان تصویب طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های فرهنگی تاریخی یکی از مهم ترین راهکارهای افزایش مشارکت بخش خصوصی است.»

معاون توسعه مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان اینکه طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های فرهنگی تاریخی در واقع حمایت صددرصدی از مالکان و سرمایه گذاران در این بافت ها است و ماده 14 این طرح که دو روز پیش در مجلس بررسی و مصوب شد نشان دهنده عزم دولت و مجلس برای حمایت صددرصدی از مالکان و سرمایه گذاران این بافت هاست، ادامه داد: «در گذشته اگر فردی قصد تغییر کاربری یک فضای تاریخی را داشت علاوه بر این که باید پروسه های اداری متعددی را طی می کرد و هزینه هایی نیز می پرداخت، اما اکنون با تصویب ماده 14 طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی و فرهنگی بدون صرف هزینه و با کمترین زمان می تواند نسبت به تغییر کاربری فضای یک بنای تاریخی اقدام کند.»

خیاطیان با اشاره به اینکه با تصویب این طرح به خصوص ماده 14 آن، از این به بعد باید شاهد یک انقلاب در حوزه احیا و مرمت بافت ها و بناهای فرهنگی تاریخی باشیم، اضافه کرد: «ایران سرزمین تاریخی است و تعداد بسیار زیادی بنا و بافت و محوطه فرهنگی تاریخی در کشور وجود دارد که منابع دولتی برای مرمت و احیای این تعداد از آثار محدود است، بنابراین نیازمند مشارکت های مردمی و همت بخش خصوصی هستیم که قانون حمایت از مرمت و احیای بافت های فرهنگی تاریخی و خصوصاً ماده 14 این طرح، مسیر را برای این مهم همواره کرده است.»

او درباره سازوکارهای اجرایی این قانون نیز توضیح داد: «سازمان میراث فرهنگی آمادگی لازم برای اجرای این قانون را دارد و در کنار این قانون بسته های تشویقی برای مالکان و سرمایه گذاران بافت های فرهنگی تاریخی در نظر گرفته شده است. سازمان میراث فرهنگی یک سازمان پیشرو در حوزه مرمت بافت ها و بناهای تاریخی است. ماده 27 قانون الحاقی دو به دستگاه ها اجازه داده است تا آثار تاریخی خود را به بخش خصوصی واگذار کنند که خوشبختانه قرار گرفتن قانون مرمت و احیای بافت های فرهنگی و تاریخی در کنار ماده 27 قانون الحاقی دو، سرعت اجرای این کار را بالا می برد.»

منبع: ایسنا